مضرات ورزشهای سنگین برای بدن بانوان
برنا/ بانوان کشورمان هميشه توانستند در عرصههاي مختلف بدرخشند و موفق عمل کنند، از جمله ورزش. تيمهاي ملي بانوان کشور ما در رشتههاي مختلف مدالهاي رنگارنگ زيادي به دست آوردند و باعث افتخار ايران و ايراني شدند. اما برخي از رشتههاي ماهيت بسيار سنگين و پيچيدهاي دارند که باتوجه به سيستم بدني بانوان، اين رشتهها ميتوانند آسيبهاي شديد و جبران ناپذيري به آنها وارد کند. علاوه بر اين بدن بانوان به خودي خود قادر به ساخت حجم عضلاني زيادي نيستند و براي رسيدن به هدفي که در برخي از رشتههاي غيرالمپيکي وجود دارد، مجبور به استفاده از مواد و داروهاي غيرمجاز خواهند شد.
ممکن است رشتههاي سنگين براي بانوان مشکل ايجاد کند
فريده شجاعي، نايب رئيس بانوان فدراسيون بسکتبال و کارشناس ورزش زنان کشورمان، در اين رابطه اظهار داشت: من هم به عنوان يک خانم دوست دارم بانوان در هر رشتهاي که ميخواهند فعاليت کنند، اما بر اساس تحقيقاتي که از نظر فيزيولوژيکي در سازمان تربيت بدني روي رشتههاي ورزشي مختلف انجام داديم، رشتههاي سنگين ممکن است براي بانوان مشکل ايجاد کند. يک ورزشکار به ماهيت يک رشته که سنگين و قدرتي است نگاه نميکند و فقط به علاقه، هدف و موفقيت در آن رشته فکر ميکند.
او ادامه داد: رشتههايي مانند پاورليفتينگ بسيار سنگين هستند و مشکلاتي را براي بانوان ايجاد ميکنند. تقريباً ثابت شده ورزشهاي سنگين براي بانوان ضرر دارد اما وقتي اين فعاليتها در دنيا انجام ميشود، يک ورزشکار به اين مسائل توجه ندارد و ميخواهد راه قهرماني را طي کند.
شجاعي تاکيد کرد: نميدانم در کشور ما چقدر ميتوانيم روي اين موضوع مانور دهيم، اينکه آيا سلامت ورزشگاه يا قهرماني مهم است، يک تصميم فراسازماني است. بايد به اين موضوع دقيق بپردازيم، تا ببينيم کدام در اولويت قرار ميگيرد و به آن توجه داشته باشيم. قطعي نميگويم اما خود من زماني که هاشميطبا خواست روي رشته فوتبال تحقيق کنم، به اين نتيجه رسيدم رشته فوتبال هم مقداري نسبت به رشتههاي ديگر مردانهتر است.
کارشناس ورزش زنان کشورمان گفت: ورزش در حد قهرماني و حرفهاي، ماهيتا سنگين است و فشارهاي زيادي به بدن بانوان وارد ميکند و منکر اين موضوع نيستيم اما نسبت به ماهيت و سنگيني رشته، اين فضا متفاوت است.
ورزشهاي سنگين و يا استفاده داروهاي نيروزا، باعث تغييرات هورموني زيادي مخصوصا در بانوان ميشوند. اين تغييرات، علاوه بر تاثيرات دائمي که بر جسم، ظاهر و فيزيک زنان ميگذارد، ميتواند باعث تحولات روحي و رواني جدي در آنها نيز شود. عضلهسازي در بانوان نيازمند ترشح هورمون تستسترون است، اين هورمون در بانوان به مقادير خيلي کمي توليد ميشود، بنابراين براي رسيدن به اندامي عضلاني و حجيم که لازمه برخي از رشتههاي ورزشي از جمله پاورليفيتنگ است، بايد از هورمونهاي خارجي استفاده شود که نتيجه آن نيز مشخص است.
تأثيرات هورموني مصرف داروها در زنان حساستر است
رضا شجيع، رئيس دبيرخانه سلامت وزارت ورزش و جوانان و رئيس کميته سياستگذاري مکملهاي ورزشي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي، در رابطه با تاثيرات و مضرات داروهاي غيرمجاز روي بانوان گفت: در مورد تأثير مخرب و مضرات دارويهاي غير مجاز روي بانوان ميتوان به تاثيرات مخرب آن روي ژن اشاره کرد که ميتواند روي فرزندآوري آنان اثر منفي داشته باشد، بنابراين به شدت به ورزشکاران بانويي که در رشته بدنسازي و پرورش اندام فعال هستند توصيه ميکنيم از مصرف داروهاي غيرمجاز اجتناب کنند چراکه تاثيرات مخرب آن اجتناب ناپذير است.
او ادامه داد: در مورد مصرف مکملهاي مجاز، توصيه ميشود اين مصرف با دوز مناسب و با توصيه متخصص تغذيه ورزشي صورت گيرد، چراکه مصرف بيرويه مکمل هم ميتواند با پيامدهاي نامناسب همراه باشد.
شجيع اظهار داشت: در مورد تفاوت تأثيرات اين مواد در زنان و مردان هم بايد به اين نکته اشاره کرد که تأثيرات هورموني مصرف داروها در زنان حساستر است و ميتواند زمينه تغيير عادات ماهيانه را فراهم کند، بنابراين موضوع مصرف داروها در زنان با حساسيتهاي بيشتري از منظر عوارض روبرو است.
رئيس دبيرخانه سلامت وزارت ورزش و جوانان عنوان کرد: در مورد نقش عضله ساز مصرف مکملها براي بانوان ذکر اين نکته ضروري است که برخي مربيان سودجو احتمالا مصرف مکمل و دارو را به زنان ورزشکار توصيه ميکنند. در اين راستا ذکر چند مورد ضروري است. نکته اول اينکه بانوان ورزشکار عزيز بايد حتما از مصرف داروهاي غيرمجاز اجتناب کنند. اين داروها ميتوانند زمينه مرگ زودرس ورزشکاران و آسيب جدي به کبد و کليه آنها را فراهم کند. در مورد مکملهاي مجاز هم تهيه مکمل از اماکن مجاز تهيه مکمل يعني داروخانهها، آن هم با دوز و تجويز مناسب ضروري است. متأسفانه توزيع مکملهاي تقلبي در بازار نگران کننده است و هيچ چيز به اندازه مصرف مکمل تقلبي، سلامت ورزشکار را تهديد نميکند.
رئيس کميته سياستگذاري مکملهاي ورزشي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي اذعان داشت: نکته ديگر توجه به احتمال وجود بيماري زمينهاي است، برخي ورزشکاران از وجود بيماري زمينهاي به عنوان مثال بيماري کبدي خود مطلع نيستند و مصرف دارو و مکمل ميتواند زمينه تشديد بيماري را فراهم کند، از اين رو توجه به اين موضوع نيز ضروري است. در نهايت تزريق داروهاي هورموني قطعا براي ورزشکاران زن داراي عوارض است و اين عوارض نه تنها خود ورزشکار که فرزندان احتمالي او را نيز تحت تأثير قرار خواهد داد.
سخن پاياني
هرکسي يک ساختار و توان بدني دارد و خداوند استعدادها و ظرافتهايي را در خلقت زن و مرد گنجانده که خصايصي وابسته به جنس دارند. هر جنسي خصلت، توانمنديهايي و ظرافتهايي دارد که آنها را خداوند در خلقتش نهفته است. به واسطه رعايت آن ظرافتها و با لحاظ کردن آنها، ميتوان استعدادها را ارتقا داد. 4