11 خاصیت شگفتانگیز زنجبیل
علم ورزش/ زنجبيل يکي از سالمترين و خوشمزهترين ادويهجات موجود بر روي زمين است که سرشار از مواد مغذي و ترکيبات بيواکتيو است که بر بدن و مغز تاثيرات مفيدي ميگذارد. در اين مقاله به معرفي ۱۱ خاصيت زنجبيل که توسط تحقيقات علمي تاييدشده ميپردازيم.
زنجبيل حاوي جينجرول است
زنجبيل که با زردچوبه، هل و ريشه جوز در ارتباط است، حاوي عنصري به نام جينجرول است که خواص درماني قوي دارد. از ساقه زيرين آن معمولا به عنوان ادويه استفاده ميشود، که اغلب به آن ريشه يا همان زنجبيل ميگويند.
مدتهاي زيادي است که از زنجبيل در شکلهاي مختلف سنتي و يا به عنوان جايگزين براي داروها استفاده ميشود؛ مثلا براي کمک به هضم غذا، کاهش حالت تهوع و کمک به مبارزه با آنفولانزا و سرماخوردگي معمولي و … استفاده ميشود. زنجبيل را ميتوانيد به طور تازه، خشکشده، پودر يا روغن و عصاره استفاده کنيد.
بو و طعم منحصر به فرد آن ناشي از روغنهاي طبيعي آن است، که مهمترين آن جيجنرول نام دارد. جينجرول اصليترين ترکيب بيواکتيو در زنجبيل است که مسئول خواص درماني آن است. جينجرول اثرات ضد التهابي و آنتي اکسيداني قوي دارد.
درمان حالت تهوع با زنجبيل
زنجبيل در مبارزه با حالت تهوع بسيار موثر است. به طور مثال از گذشتههاي دور از آن به عنوان داروي دريازدگي استفاده ميکردند. بنابراين برخي شواهد ادعا ميکنند که ممکن است به اندازه داروهاي تجويزي در درمان حالت تهوع موثر باشد.
حتي ممکن است حالت تهوع و استفراغ بعد از عمل جراحي و شيمي درماني را در بيماران سرطاني تسکين دهد. اما بيشترين تاثير آن در حالت تهوع مرتبط با بارداري، نظير تهوع صبحگاهي (morning sickness) است.
بر اساس مروري بر ۱۲ مطالعه که در مجموع بر روي ۱۲۷۸ خانم باردار انجام شد، نشان دادهشد که مصرف ۱.۱ گرم آن ميتواند به طور چشمگيري علائم حالت تهوع را کاهش دهد. هرچند در اين مطالعه،اين ادويه هيچ تاثيري بر روي دورههاي استفراغ نداشت.
اگرچه زنجبيل يک ادويه بيخطر تلقي ميشود، با اينحال اگر باردار هستيد قبل از مصرف زياد آن با پزشک خود مشورت کنيد. برخي افراد معتقدند که مصرف زياد آن ميتواند خطر سقط جنين را افزايش دهد؛ هرچند در حال حاضر هيچ مطالعهاي اين ادعا را تاييد نميکند.
مصرف ۱ تا ۱.۵ گرم از آن ميتواند از انواع مختلف حالت تهوع پيشگيري کند. اين امر شامل دريازدگي، حالت تهوع ناشي از شيمي درماني و بعد از عمل جراحي، همچنين تهوع صبحگاهي ميشود.
زنجبيل درد و آسيب عضلاني را کاهش ميدهد
نتايج تحقيقات حاکي از آن است که زنجبيل در کاهش درد عضلاني ناشي از ورزش موثر است. در يک مطالعه نشان داده شد که مصرف رورانه ۲ گرم زنجبيل به مدت ۱۱ روز، درد عضلاني افرادي که تمرينات ورزشي آرنج را انجام ميدادند کاهش داد. البته بايد بدانيد مصرف آن تاثير خود را بلافاصله نشان نميدهد، اما در فرايند کاهش درد روز به روز موثر است. اين خاصيت ناشي از ترکيبات ضد التهابي آن است.
زنجبيل اثرات ضد التهابي دارد و ميتواند به استئوآرتريت کمک کند
استئوآرتريت يک مشکل رايج است که شامل انحطاط مفاصل بدن شده و منجر به علائمي نظير درد و گرفتگي عضلاني ميشود. در يک آزمايش کنترل شده بر روي ۲۴۷ فرد مبتلا به استئوآرتريت زانو، افرادي که عصاره زنجبيل مصرف کرده بودند درد کمتري داشتند و به داروهاي ضد درد کمتري نياز داشتند.
مطالعه ديگر نشان داد که مصرف موضعي ترکيب زنجبيل، مصطکي، دارچين و روغن کنجد ميتواند درد و گرفتگي را در بيماران مبتلا به استئوآرتريت کاهش دهد.
زنجبيل و کاهش قند خون
زنجبيل خواص ضد ديابتي قوي دارد. در مطالعه اخير در سال ۲۰۱۵ بر روي ۴۱ فرد مبتلا به ديابت نوع ۲، مصرف روزانه 2 گرم پودر زنجبيل سبب کاهش قند خون شرکتکنندگان تا ۱۲ درصد شد.
همچنين HbA1c ( نشانگر سطح قند خون در طولاني مدت ) را افزايش داد، که اين امر سبب کاهش ۱۰ درصدي قند خون طي ۱۲ هفته شد. همچنين ۲۸ درصد کاهش ApoB، و ۲۳ درصد کاهش نشانگرهاي ليپوپروتئين اکسيدشده را به همراه داشت، که هر دو جزء ريسک فاکتورهاي اصلي بيماري قلبي هستند. به ياد داشته باشيد که اين يافتهها نتايج يک مطالعه کوچک هستند؛ بنابراين قبل از صدور نظر قطعي بايد در مطالعات بزرگتر به تاييد برسند.
زنجبيل ميتواند سوء هاضمه مزمن را درمان کند
سوءهاضمه را ميتوان با احساس درد و ناراحتي تکرار شونده در قسمت فوقاني معده توصيف کرد.باور بر اين است که تخليه دير رس معده يکي از محرکهاي اصلي سوءهاضمه است. جالب است بدانيد که نشان داده شده که زنجبيل سرعت تخليهسازي معده را در افراد مبتلا به سوءهاضمه افزايش ميدهد.
در يک مطالعه نشان داده شد که خوردن آن بعد از سوپ، مدت زمان تخليهسازي معده را از ۱۶ دقيقه به ۱۲ دقيقه کاهش داد. در مطالعهي ديگر بر روي ۲۴ فرد سالم نشان داده شد که مصرف ۱.۲ گرم پودر زنجبيل قبل از غذا، سرعت تخليهسازي معده را تا ۵۰ درصد افزايش داد.
پودر زنجبيل و کاهش درد قاعدگي
درد قاعدگي دردي است که بانوان در دوره قاعدگيشان تجربه ميکنند. يکي از موارد استفاده سنتي زنجبيل، تسکين درد ازجمله درد قاعدگي است. در يک مطالعه به ۱۵۰ خانم گفتهشد که در سه روز اول دوره قاعدگيشان، يک گرم پودر زنجبيل مصرف کنند، نتايج نشان داد که در کاهش درد آنها مانند مفناميک اسيد و ايبوپروفن عمل کرد.
زنجبيل سطح کلسترول را کاهش ميدهد
سطح بالاي LDL (کلسترول بد) با افزايش خطر بيماري قلبي در ارتباط است. غذايي که ميخوريد تاثير بسزايي بر سطح LDL دارد. در يک مطالعه ۴۵ روزه بر روي ۸۵ فرد مبتلا به کلسترول بالا نشان داده شد که مصرف سه گرم پودر اين ادويه، سبب کاهش چمشگير بيشتر نشانگرهاي کلسترول شد.
در مطالعه ديگر نيز نشان داده شد که عصاره آن در موشهاي مبتلا به کمکاري تيروئيد، همانند داروهاي کاهشدهنده کلسترول، سبب کاهش سطح LDL شد. مطالعات انساني و حيواني بالا، کاهش سطح کلسترول و تريگليسيريد خون را نشان دادند.
به پيشگيري از سرطان کمک ميکند
سرطان يک عارضه جدي است که با رشد کنترل نشده سلولهاي غيرطبيعي توصيف ميشود. عصاره زنجبيل جايگزين خوبي براي داروهاي انواع مختلف سرطان است. خواص ضدسرطاني آن به دليل دارا بودن مقدار زيادي جينجرول است.
در يک مطالعه بر روي ۳۰ نفر نشان دادهشد که مصرف دو گرم عصاره زنجبيل در روز، مولکولهاي التهابي در روده بزرگ را به طرز چشمگيري کاهش داد. هرچند مطالعه انجام گرفته بر روي افراد در معرض خطر بالاي سرطان روده بزرگ، اين يافتهها را تاييد نکرد. شواهد محدود نشان ميدهند که در مبارزه با سرطان لوزالمعده، سرطان سينه و سرطان تخمدان موثر است. هرچند به تحقيقات بيشتري در اين زمينه نياز است.
خواص زنجبيل بر جلوگيري از آلزايمر
استرس اکسيداتيو و التهاب مزمن ميتواند به فرايند پيري سرعت ببخشد. هر دو مورد ذکر شده، جزء محرکهاب کليدي بيماري آلزايمر و زوال شناختي مرتبط با سن هستند. برخي مطالعات حيواني ادعا ميکنند که ترکيبات آنتياکسيداني و بيواکتيو موجود در زنجبيل ميتواند از پاسخهاي التهابي در مغز پيشگيري کند.
برخي شواهد نيز ادعا ميکنند که ميتواند عملکرد مغز را به طور مستقيم افزايش ميدهد. در مطالعه انجام گرفته بر روي ۶۰ خانم ميانسال مشخص شد که عصاره زنجبيل، زمان واکنش و عملکرد حافظه را بهبود بخشيد. همچنين مطالعات حيواني متعدد نشان داد که ميتواند از انحطاط عملکرد مغز مرتبط با سن پيشگيري کند.
جينجرول موجود در زنجبيل به مبارزه با عفونتها کمک ميکند
جينجرول موجود در زنجبيل تازه ميتواند به کاهش خطر عفونتها کمک کند. در واقع عصاره زنجبيل ميتواند از رشد انواع مختلف باکتريها جلوگيري کند. همچنين در مبارزه با باکتريهاي دهاني مرتبط با بيماريهاي التهابي لثه، مانند ورم لثه و امراض لثه و بافت دهان مفيد است. زنجبيل تازه در مقابل ويروس RSV نيز مفيد است، که دليل رايج عفونت تنفسي ميباشد. اين ادويه يکي از محدود سوپرفودهايي است که در واقع ارزش بسيار زيادي دارد.