دانستنی ها/ اسراری که مردمک چشم فاش میکند
عصرايران/ آزمايشهاي يک متخصص آلماني در آمريکا نشان ميدهند که قطر مردمک چشم انسان ميتواند شرايط روحي فرد نظير استرس و يا بيزاري را فاش کند. مردمک چشم قسمتي از اين عضو حياتي و حساس است که در ميان عنبيه محصور شده است. در نقطه مياني عنبيه چشم سوراخي وجود دارد که مردمک ناميده ميشود. از طريق مردمک، نور وارد قسمت داخلي چشم ميشود. براي انطباق با شدت نور، مردمک کوچک يا بزرگ ميشود. قطر مردمک از طريق باز و بسته شدن ماهيچههاي عنبيه تغيير ميکنند. اما اندازه مردمک چشم تحت تاثير عوامل ديگري نيز ميتواند تغيير کند به گونهاي که قطر مردمک ميتواند بيشتر از آنچه که عموما گمان ميرود، وضعيت دورني فرد را آشکار سازد. «اکهارد هس» روانشناس آلماني از نخستين دانشمنداني بود که مردمک چشم و نسبت اندازه آن با حالات دورني انسان را مورد بررسي قرار داد. تحقيقات وي در دانشگاه شيکاگو نشان دادند که مردمک چشم انسان به تصاوير عاطفي واکنش نشان ميدهد. اگر تحريکي براي انسان خوشايند باشد، مردمک باز ميشود و اگر ناخوشايند باشد، مردمک جمع ميشود. براي مثال وي براي انجام اين تحقيق، تصاويري از کوسهها در دريا را به شرکتکنندگان نشان ميداد. علاوه بر اين، او به آنها تصاوير خوشايندي نيز نشان داد. آزمايشها نشان داد مردمک چشم زنان در حين ديدن تصاويري از يک نوزاد زيبا، بزرگتر ميشود و اين پديده در مردها بيشتر در حين ديدن تصاويري از طبيعت زيبا ديده ميشود. افزون بر اين، مردمک چشم به استرس و فشار ذهني نيز واکنش نشان ميدهد. زماني که فشار ذهني بالا ميرود، مردمک جمع ميشود تا اينکه استرس را کاهش دهد. همچنين زماني که يک نفر از چيزي چندشش ميشود، مردمک چشم او جمع ميشود. پزشکان از اين واکنش مردمک براي آزمايش کارکرد صحيح مغز انسان بهرهبرداري ميکنند. اگر هر دو مردمک گرد و هماندازه باشند، باز و بسته شدنشان متناسب و درست باشد و به طور مناسب به نور واکنش نشان دهند، نشان دهنده اين است که مغز فرد درست کار ميکند.