دانستنی ها/ دلیل بیشتر بودن افراد راست دست در سراسر دنیا چیست؟

گجت نيوز/ اگر به محيط اجتماعي پيرامون خود توجه کافي داشته باشيد، مطمئنا متوجه مي‌شويد که تعداد افراد راست دست به مراتب بيشتر بوده و افراد چپ دست تقريبا در هر جمعي خاص تلقي مي‌شوند. در واقع حدود 90 درصد انسان‌ها راست دست هستند و اين يکي از ويژگي‌هايي است که انسان‌ را از ديگر پستانداران متمايز مي‌کند. به عبارت ديگر، ساير پستانداران ارجحيت و تقدمي براي راست دست و يا چپ دست بودن نشان نداده و اين موضوع تفاوتي در آن‌ها ايجاد نمي‌کند. اعتقاد بر اين است که عادت به استفاده از يک دست پيش از دست ديگر، نقش مهمي را در تکامل انسان ايفا کرده است. گفتني است عقيده به دست داشتن در شيوه تکامل بشر، در نتيجه يک مطالعه اخير بر روي اولين شواهد راست دست بودن در فسيل‌ها به دست آمده و زمان و چگونگي ظهور اين بخش از ويژگي انسان را مشخص کرده است. در کمال تعجب سرنخ‌هاي لازم براي ادامه تحقيقات دانشمندان درباره افراد راست دست ، نه در دستان فسيل‌هاي پيشينيان اوليه ما، بلکه در دندان‌هاي آن‌ها يافت شده است! همه ما مي‌دانيم مغز انسان از دو نيمه مساوي تقسيم شده است و اين واقعيت علمي بر کسي پوشيده نيست. نيمکره چپ، زبان و صحبت‌کردن انسان و همچنين توانايي‌هاي حرکتي را کنترل مي‌کند، در حالي که بخش مهمي از وظيفه نيمکره راست به تفکرات و اعمال بصري وابسته به فضا و حجم اختصاص پيدا مي‌کند. البته واقعيت علمي ديگري نيز درباره مغز ما وجود دارد که کمتر کسي به آن آگاهي دارد. برتري جانبي مغزي و يا تسلط برخي از فرآيندهاي شناختي در يکي از نيمکره‌هاي مغز را بايد يکي از ويژگي‌هاي متمايزکننده انسان‌ها و عامل بهبود توانايي‌هاي روان شناختي در آن‌ها دانست. اما آيا عادت به استفاده از يک دست به جاي ديگري، در ايجاد برتري جانبي مغزي و غالب شدن يک نيمکره بر ديگري تاثير داشته است؟ ابزارهاي سنگي باستاني ساخته شده توسط نخستين اجداد ما، سرنخ‌هاي خوبي را براي محققين باقي گذاشته‌ و از وجود افراد راست دست زياد در طول تاريخ خبر مي‌دهند. استفاده از ابزارها نخستين ابزارهاي سنگي باستان به حدود 3.3 ميليون سال قبل بازگشته و در عصر مدرن کنوني در کشور کنيا در قاره آفريقا يافت شده‌اند. در نظر داشته باشيد اين ابزارها آن‌چنان ساده و ابتدايي نبوده و ساخت آن‌ها به مهارت و زبردستي نياز داشته است. با توجه به تحقيقات صورت گرفته، نيمکره چپ مغز که مسئوليت برنامه‌ريزي و اجرا را بر عهده دارد، شديدا حين فرآيند ساخت ابزار درگير است. در همين حال، وقتي به بحث ساخت ابزار مي‌رسيم، انسان‌ها در مقايسه با ديگر جانداران به شدت به دست راست خود متکي هستند. اين اتفاق را به احتمال زياد مي‌توان به نحوه عملکرد نيمکره راست و چپ مغز مرتبط دانست که اعمال بدن را به صورت بالعکس و جابه‌جا کنترل مي‌کنند. اگرچه اين ارتباط مستقيم نيست، اما به نظر مي‌رسد که در بسياري از مواقع، استفاده از يک دست به جاي ديگري و همچنين برتري جانبي مغزي به ميزان بسيار زيادي با يکديگر در ارتباط هستند. اما چرا بايد از دندان‌ها براي تحقيقات پيرامون دلايل ازدياد افراد راست دست افراد استفاده کنيم؟ جواب سوال را بايد در کميابي تطبيق مهره‌هاي دست چپ و راست در فسيل‌هاي کشف شده پيدا کرد، مخصوصا آن‌هايي که به اجداد اوليه و خيلي خيلي قديميتر انسان‌ها بازمي‌گردند. بدون تطبيق مجموعه مهره‌هاي چپ و راست، آزمايش و تشخيص تفاوت اندازه و شکل آن‌ها به منظور فهم دست ارجح براي انجام کارهاي دستي غير ممکن است. از طرفي ديگر دندان‌ها به دليل ساختارشان، در طول گذر زمان از تجزيه و فرسودگي بهتر در امان بوده و در فسيل‌ها زمينه‌هاي بهتري را براي انجام آزمايش فراهم مي‌کنند. در مطالعات اوليه، محققان به خطوطي در سمت مقابل دندان‌هاي متعلق به فسيل انسان‌هاي اوليه ساکن در اروپا پي بردند. آن‌ها فرض کردند که اين آثار زماني ايجاد شده‌اند که يک ماده در يکي از دستان قرار گرفته و بين دندان‌هاي جلويي گرفتار شده‌ است. در ادامه با استفاده از ابزارهاي سنگي، اعمالي بر روي آن‌ صورت گرفته است. به عبارت ديگر اين ابزارهاي سنگي، گهگاه ضرباتي را به دندان‌ها وارد کرده و خطوطي را بر روي آن‌ها ايجاد کرده ‌اند. اين اعمال در جريان آزمايشاتي که در آن‌ها افراد شرکت‌کننده از محافظ دندان استفاده مي‌کردند، باز هم تکرار شدند. نتايج نشان دادند که خطوط مورب راست در زمان کشيدن ماده بر روي دندان با دست چپ و ضربه زدن به آن‌ها با دست راست ايجاد شده‌اند. به اين ترتيب مي‌توان خطوط مورب راست را شاخص خوبي براي ارجحيت دادن دست راست به دست چپ در بيشتر افراد دانست. مطالعه جديد بر روي يک استخوان فک فوقاني باستاني انجام شده و قديمي‌ترين شواهد را پيرامون افراد راست دست فراهم کرده است. اين استخوان فک بسيار قديمي بوده و به يک هومو (Homo) تعلق دارد. شبيه‌سازي تصوير هومو هابيلس (Homo Habilis) هومو به جانورانى که انسان و انواع ميمون‌ها نيز جزو آن‌ها قرار دارند، اطلاق مي‌شود. استخوان فک مورد آزمايش به يکي از نخستين اجداد ما با نام هومو هابيلس (Homo Habilis) تعلق دارد که امروز به صورت تحت‌الفظي، هندي من (Handy Man) شناخته مي‌شوند. هومو هابيلس‌ها در کشور تانزانياي کنوني در قاره آفريقا، حدود 1.8 ميليون سال قبل زندگي مي‌کردند. اين استخوان فک در منطقه الدووي گرج (Olduvai Gorge) تانزانيا در دشت سرنگتي (Serengeti) يافت شده‌ است. گفتني است دشت سرنگتي يکي از مناطق فوق‌العاده ارزشمند بر روي کره زمين به منظور انجام تحقيقات باستان شناسي است. علائم بر روي دندان‌ها محققين مطالعه، به وجود خطوطي بر روي رديف جلويي دندان‌ها اشاره کرده‌اند. آن‌ها از ميکروسکوپ‌هايي بسيار قدرتمند و همچنين دوربين‌هاي ديجيتال براي مشاهده و آزمايش اين خطوط و الگودهي در جهت آن‌ها بهره برده‌اند. در کمال تعجب حدود نيمي از خطوط به صورت مورب راست بوده و در چهار دندان رديف جلو شديدا به چشم مي‌خوردند. دندان‌هاي پيشين چپ و راست، دندان دوم سمت راست و دندان تيز سمت راست چهار دندان مد نظر را تشکيل مي‌دهند. گويا اين هومو هابيلس جزو افراد راست دست بوده است. اين مشاهده سبب شد تا افراد محقق به ايجاد خطوط مورب به وسيله دست راست عقيده پيدا کنند. آن‌ها همچنين پيشنهاد دادند که چهار دندان جلويي داراي بيشترين خطوط مورب راست، در مرکز تمرکز بيشتر فعاليت‌ها قرار داشتند. فک هومو هابيلس در نتايج تحقيقات پيرامون ازدياد افراد راست دست اهميت فوق‌العاده‌اي داشت، چرا که قديمي‌ترين شواهد را درباره استفاده از دست راست و ارجح دانستن آن براي انجام کارها به نمايش گذاشت. اهميت ديگر آن را بايد در پيشنهاد براي تشکيل سطوح اصلي سازمان مغز، براي اولين بار در حداقل 1.8 ميليون سال قبل دانست. نسبت افراد راست دست به افراد چپ دست از ابتداي تاريخ بيشتر بوده است با تشکيل اين سطوح و در ادامه بهبود مرحله به مرحله توانايي‎هايي ذهني، انسان قادر شد تا مهارت‌هاي اوليه بسيار مهم همچون ساخت ابزار سنگي را به خوبي ياد گرفته و در ادامه راه را براي توسعه زبان و صحبت کردن باز کند. پس، تعدد افراد راست دست به اين معني است که قضاياي بيشتري پشت اين نحو بهره‌بردن از دست وجود داشته و همه چيز به يک انتخاب ساده و تنها ارجحيت دادن يک دست به دست ديگر ختم نمي‌شود. در نهايت مي‌توان نتيجه گرفت استفاده از دست راست براي انجام بيشتر کارها، به ساختار ذهن انسان بازمي‌گردد و به همين دليل است که افراد راست دست حدود 90 درصد جامعه جهاني را تشکيل مي‌دهند؛ مطمئنا افراد چپ دست، از ساختار ذهني متفاوتي بهره مي‌برند. با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد