ریشه ضرب المثل/ قمپوز در کردن
يکي بود/ گاهي در محاوره روزمره عباراتي را مي شنويم که معني و تاريخچه آن را نميدانيم. به عنوان مثال بارها شنيدهايم که «فلاني قمپوز در ميکنه» يا «فلاني قمپوز در کرد.» قمپز در کردن از کجا آمده است؟ قمپوز در اصل «قپوز» بوده است که نام توپي است که عثمانيها در سلسله جنگهايي که با ايران داشتهاند مورد استفاده قرار ميدادند. اين توپ اثر تخريبي نداشت چرا که در آن از گلوله استفاده نميشد و فقط از باروت و پارچههاي کهنه که با فشار درون لوله توپ جاي ميدادند تشکيل شده بود. هدف از استفاده آن ايجاد رعب و وحشت در بين سپاهيان و ستوران بوده است. در جنگهاي اوليه بين ايران و عثماني اين توپ نقش اساسي در تضعيف روحيه سربازان ايراني داشت ولي بعدها که دست آنها رو شد ديگر فاقد اثر اوليه بود و هر گاه صداي دلخراش اين توپ به صدا در ميآمد، سپاهيان ميگفتند: «نترسيد قمپوز درکردند.»