روانشناسی/ بخشش، راز آرامش
خراسان/ ايام محرم، غير از عزاداري براي امام حسين (ع) و خاندان پاکش، ميتواند فرصت و تلنگري هم باشد براي تمرين صفات و ويژگيهاي پسنديدهاي که اهل بيت (ع) و اولياي خدا به آنها متصف بودهاند و ما هم بهقدر وسع ميتوانيم به آن شيوه و سلوک زندگي نزديک شويم. «بخشش» يکي از صفاتي است که تمرين و پرورشش، با همه سختي، نتيجه و تأثير شگرفي در بهبود زندگيمان دارد. «همشهري آنلاين» مينويسد: «بخشيدن، مراحل مختلفي دارد و نميتوان معناي دقيقي براي آن درنظر گرفت اما ميتوان گفت بخشش، رها کردن احساس ناراحتي و رنجشخاطري است که بخش قابلملاحظهاي از انرژي، ذهن و توجه ما را نسبت به شخصي که ما را رنجانده اشغال کردهاست. هنگامي ميتوانيم بگوييم کسي را بخشيدهايم که ساعات طولاني وقت خود را صرف بررسي خطاهاي او نکرده و دايم خاطراتش را در ذهن مرور نکنيم. در واقع بيان و اعتراف ظاهري بخشيدن، در حکم برداشتن گام اول براي طي مراحل مختلف اين کار است». موانع بخشش هنگامي که از کسي ميرنجيم ناخودآگاه درباره رفتاري که باعث رنجشمان شده است، نتيجهگيري و قضاوتهاي بسياري ميکنيم. هر شخص با توجه به شخصيتي که دارد رنجيدهخاطر ميشود؛ يعني يک رويداد ناراحتکننده احتمالا آسيب کمتري به يک فرد آرام و خونسرد ميزند تا شخصي که بهشدت خواهان و پايبند رعايت دوطرفه اصول روابط اجتماعي است يا کسي که بسيار حساس و زودرنج است. بسياري از افراد قبل از هرگونه صحبت و کسب اطمينان از منطق فردي که آنها را رنجانده، آنقدر آزردهخاطر ميشوند که ديگر نميتوانند به ارتباط خود با آن شخص ادامه دهند و در واقع خيلي زود نتيجه ميگيرند؛ البته قبول اين واقعيت مهم است که هر يک از ما دنيا را از ديدگاه خود ميبينيم و ماهيت اين ديدگاه- علاوه بر بسياري عوامل- بسيار تحتتأثير شخصيت، تجارب قبلي، نيازها و وضعيت عاطفي کنوني ماست. منظور از اين مقدمات اين است که قبل از هرگونه نتيجهگيري، شرايط خود و طرف مقابلمان را کاملا درنظر بگيريم. مثلا شايد متوجه شويم آنچه باعث ناراحتيمان شده، نه قصوري عمدي که خطايي تصادفي بوده يا توجيه و توضيحي در پي آن وجود داشته است. تمرين بخشش براي دانستن اينکه از چه چيزي ناراحت شدهايد و اين رنجشخاطر يا عصبانيت شما از کجا سرچشمه گرفته است و همچنين بررسي قضاوتي که کردهايد، ميتوانيد بعد از فاصله گرفتن از مشکلي که پيش آمده، اين تمرين را انجام دهيد زيرا به شما کمک ميکند احساس خود را درباره آن بهتر بررسي کنيد. بررسيها ثابت کرده است روي کاغذ آوردن احساسات و درجهبندي جنبههاي مختلف ماجرا به ما کمک ميکند با واقعبيني و بيطرفي بيشتري درباره آن فکر کنيم و کمتر احساسات خود را دخالت دهيم. ابتدا تمام توجه خود را روي مشکلي که پيش آمده و شما را رنجانده متمرکز کنيد و ماهيت آن را از نظر خودتان در چند جمله شرح دهيد. بعد ببينيد واقعا موضوعي که برايتان پيش آمده و باعث رنجش شما شده، تا چه حد بد بوده؛ آيا اين موضوع عمدي بوده است؟ آيا اين پيشامد بخشي از الگوي رفتاري خاص طرف مقابل است و قبلا هم آن را مشاهده کردهايد يا او فقط با شما به اين صورت رفتار ميکند؟ اين شخص تا چه حد براي شما اهميت دارد؟ چه مدت است او را ميشناسيد و چه اندازه در زندگيتان مؤثر است؟ آيا او متوجه رنجش شما شده؟ چگونه با آن برخورد کرده است؟ تمام اين موارد را روي کاغذ بنويسيد و پس از تکميل، مدتي را صرف مرور و بررسي آن کنيد. اين کار به شما کمک ميکند از علت احساسي که به موضوع داريد درک دقيقتر و درستتري پيدا کنيد و بيشتر خودتان و خواستههايتان را بشناسيد. البته اگر نوشتههايتان را بعد از چند روز دوباره بررسي کنيد، نتيجه بهتري ميگيريد زيرا با گذشت زمان، ديدگاهتان به موضوع عوض ميشود و با خشم و ناراحتي کمتري آن را بررسي ميکنيد. سختيهاي بخشش ما در روابط خود با ديگران نيازمند تأييد و خواهان حسننيت آنها هستيم؛ نيازي که بهعلت مسلطکردن ديگران بر ما ، آسيبپذيرترمان ميکند. گاهي از آن ميترسيم که با بخشيدن کسي، ضعيف بهنظر برسيم زيرا ممکن است اين کار نوعي عقبنشيني تلقي شود و همين موضوع، اکراه ما را از بخشيدن ديگران تشديد ميکند. هيچکس دوست ندارد ديگران او را ضعيف تصور کنند و اين احتمال وجود دارد که «بخشايش» بهحساب ضعف فرد گذاشته شود. اما ميدانيم که همه افراد، قدرت و توان بخشيدن ديگران را ندارند و درواقع اين يک مهارت و نشانهاي از قدرت افراد است نه ضعف آنها. بهعلاوه تحقيقات نشان ميدهد که اشخاص باگذشتتر در مقايسه با افرادي که گذشت کمتري دارند، از سلامت رواني بيشتري برخوردارند. فراموش نکنيم ما افرادي اجتماعي هستيم و بسياري از ما هنگامي احساس آرامش ميکنيم که با اطرافيانمان در صلح و آرامش باشيم و اختلاف داشتن با ديگران باعث ايجاد تنش ميشود و داشتن خشم و کينه نسبت به ديگران در طولانيمدت به سلامت جسمي و رواني ما آسيب ميرساند. بنابراين بخشش را ميتوان شکلي از کاهش تنش و اضطراب تلقي کرد. فرد ميتواند با رها شدن از خشم و آزردگي، تمام توجه خود را به زمان حال معطوف و همچنين انرژي خود را به جاي پرداختن به خشم و کينهتوزي نسبت به ديگران، صرف فعاليتهاي تازه و پيشرفتهاي بيشتر در زندگي کند. با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد