گوناگون/ ۱۴ دانستنی مهم که قبل از سفر به ماداگاسکار باید بدانید
چطور/ ماداگاسکار کشوري جزيرهاي واقع در اقيانوس هند و سواحل جنوب شرقي آفريقاست که چهارمين جزيره بزرگ جهان بهشمار ميرود. جزيره ماداگاسگار با داشتن تنوع زيستي فراوان، گونههاي مختلف جانوران، جنگلهاي زيبا و آداب و رسوم خاص مقصدي ديدني براي گردشگران بهحساب ميآيد. در اين مقاله شما را با ۱۴ دانستني مهم براي سفر به جزيره ماداگاسکار آشنا خواهيم کرد. ۱. ماداگاسکار جزيرهاي با ملکهاي خونخوار و تاريخي پر از دزدان دريايي ملکه راناوالوناي اول از شخصيتهاي تاريخي معروف ماداگاسکار است که ۳۳ سال بر اين سرزمين فرمانروايي کرد و بيشتر بهخاطر کشتارهاي بيرحمانهاش شناخته ميشود. او بهقدري دست به کشتار مردم و بهرهکشي از بينوايان زد که جمعيت ماداگاسکار از ۵ ميليون به ۲/۵ ميليون در سالهاي ۱۸۳۳ تا ۱۸۳۹ سقوط کرد. يکي از شکنجههاي موردعلاقهي ملکه اين بود که به متهمان سم درخت تَنجينا ميدادند و سپس سه تکه پوست مرغ ميخوراندند؛ اگر متهم ميمرد يا نميتوانست همهي تکههاي پوست را بالا بياورد، پس يعني گناهکار بود. در اين دوران بسياري از متهمان را هم به درههاي عميق پرت ميکردند. بقاياي کاخ فرمانروايي ملکه راناوالوناي اول هنوز هم در آنتاناناريوو پايتخت ماداگاسکار پابرجاست. اما گفتني است که در سال ۲۰۱۵ اين کشور اقدام به حذف مجازات اعدام کرد. ضمنا ماداگاسکار بهخاطر موقعيت جغرافيايي خاص و قرنها عدم حضور قدرتهاي اروپايي تا مدتها بهشت امني براي دزدان دريايي بود. براي مثال ميتوان به کاپيتان جيمز ميسون اشاره کرد که در اواخر قرن هفدهم، اجتماعي آشوبطلب در گوشهاي از ماداگاسکار تشکيل داد. يا مثلا جزيرهي سنت ماري واقع در ۶/۵ کيلومتري کرانهي شرقي ماداگاسکار روي نقشه به جزيرهي دزدان دريايي معروف بوده است و راهزناني همچون کاپيتان کيد وقتي مشغول چپاول نبودند، در اين جزيره پناه ميگرفتند. عدهاي از اين دزدان دريايي و راهزنان هم در قبرستان جزيره دفناند. ۲. ماداگاسکار جزيرهاي با تنوع زيستي فراوان ماداگاسکار داراي تنوع زيستي فراواني است. چون تا مدتهاي زيادي کسي در ماداگاسکار سکونت نداشت، بسياري از نقاط اين جزيره ازلحاظ زيستمحيطي بکر و بينظير باقي ماندهاند. شايد برايتان جالب باشد بدانيد که بيش از نيمي از آفتابپرستهاي جهان در ماداگاسکار زندگي ميکنند. ماداگاسکار همچنين سرزمين لِمورها يا همان ميمونهاي پوزهبلند است. اما متأسفانه جنگلزدايي موجب نابودي بسياري از سکونتگاههاي طبيعي لمورها شده است. براي ديدن لمورها ميتوانيد به پارک لمورها برويد که ۹ گونه از لمورها در آنجا زندگي ميکنند. اما برخلاف انيميشن معروف ماداگاسکار اينجا خبري از ببر، زرافه و کرگدن نيست. ماداگاسکار پرندگان زيبايي هم دارد که ازجمله بهترينهايشان ميتوان به سبزقباي زميني دمدراز اشاره کرد. اگر به شهر ساحلي توليارا واقع در جنوبغربي ماداگاسکار برويد، شاهد درختان تنومند عجيبوغريبي موسوم به ديدييِري ماداگاسکارييِنسيس خواهيد بود که با هيکلي غيرعادي سر از خاک برآوردهاند. خلاصه اينکه ماداگاسکار عجيبترين مخلوقات جهان را دارد. مثلا در ماداگاسکار نوعي سوسکچهي گردنزرافهاي يافت ميشود که برگها را لوله ميکند و داخلشان تخم ميگذارد. لمورهاي آي-آي هم که با انگشتهاي وسطي درازشان طعمههاي پنهانشده در داخل درختان را بيرون ميکشند خيلي جالباند. موشصحراييهاي غولپيکر ماداگاسکاري هم هستند که قادرند تا ارتفاع حدود يک متري بپرند. جرالد دورِل نويسندهي ناتوراليست بريتانيايي هم سفري مهيج به حياتوحش ماداگاسکار داشته و تجربياتش را در کتاب «من و آي-آي» روايت کرده است. ۳. جاهاي ديدني در سفر به ماداگاسکار برخي از جاهاي ديدني جزيره ماداگاسکار که در فهرست ميراث جهاني يونسکو بهثبت رسيدهاند عبارتاند از: تپهي سلطنتي آمبوهيمانگا که شامل گورستاني ۵۰۰ ساله است؛ جنگلهاي باراني آتسينانانا که تعدادي از گونههاي نادر پريماتها و لمورها را در خود جاي داده است؛ منطقهي حفاظتشدهي تِسيگني دِ بِماراها که بخش وسيعي از نيمهي غربي جزيره را شامل ميشود و از پيچوخمهاي سنگآهکي و صعبالعبور تشکيل شده است. ۴. ماداگاسکار جزو فقيرترين و غمگينترين کشورهاي دنيا بهگزارش «گزارش جهاني شادي» که هرساله از سوي سازمان ملل متحدد منتشر ميشود، فنلاند از بين ۱۵۶ کشور شادترين کشور جهان است و نروژ، دانمارک و ايسلند در رتبههاي بعدي قرار دارند. اما فکر ميکنيد ماداگاسکار کجاي اين فهرست است؟ متأسفانه ماداگاسکار در رديف غمگينترين کشورهاي جهان ردهبندي شده است و در رتبهي ۱۴۳ قرار دارد که البته چيز عجيبي هم نيست. ماداگاسکار با سرانهي توليد ناخالص ملي ۱/۵۵۴ دلار جزو فقيرترين کشورهاي جهان است و ميانگين اميد به زندگي هم فقط ۶۵/۵ سال گزارش شده است. تأسف ديگر اينکه بهگزارش دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد تقريبا يک نفر از هر ۱۰ مالاگاسي ماريجوآنا ميکشند که آمار قابلتأملي است. ۵. ماداگاسکار کشوري فقير اما با امکانات گردشگري لوکس ماداگاسکار با اينکه کشور فقيري است يکي از نقاط گردشگري فوقلوکس جهان را در خود جاي داده است. جايي که از آن صحبت ميکنيم اقامتگاه مياوانا واقع در جزيرهي نوزي آنکائو است که پنجمين جزيرهي بزرگ کرانهي شمالشرقي ماداگاسکار محسوب ميشود و فقط هم با هليکوپتر قابلدسترسي است. در اوقات مشخصي از سال لاکپشتها، نهنگها و دلفينها در اينجا پيدا ميشوند. علاوهبر امکان غواصي و ماهيگيري اسپاي فوقالعادهاي هم در اين محل براي رفاه گردشگران ترتيب داده شده است. ۶. ماداگاسکار سرزمين ادويهها و سوغاتيهاي رنگارنگ معروفترين ادويههاي جهان در ماداگاسکار کشت ميشوند. مثلا وانيل در منطقهي ساوا واقع در نواحي شمالي شرق جزيره و ميخک و فلفل (حتي گونههاي وحشي) در منطقهي توآماسينا در شرق پرورش داده ميشوند. ادويههايي که در ماداگاسکار يافت ميشوند صرفا مختص غذاهاي مالاگاسي نيستند، بلکه در سرتاسر جهان کاربرد گسترده دارند. پس براي سوغاتي ميتوانيد ادويههاي ماداگاسکاري و عسل وحشي بخريد. مالاگاسيها علاوهبر ادويههاي معطر به شيوههاي خلاقانه در ساخت صنايع دستي نيز در جهان معروفاند. محال است به ماداگاسکار سفر کنيد و از صنايعدستي خوشساخت و رنگيرنگيشان چيزي نخريد. اما اگر اشياي قيمتي شامل مصنوعات چوبي گرانبها يا زيورآلات طلا و نقره در خريدهايتان هست، حتما از فروشنده برگهي تأييديه براي خروج آن کالاي خاص از کشور را دريافت کنيد. ضمنا فراموش نکنيد که چانهزدن سر قيمت بخشي از فرهنگ مالاگاسيهاست. بهخصوص اگر از بازارهاي صنايعدستي خريد ميکنيد، قيمت نهايي کالاها قابل مذاکره است و خيالتان هم راحت باشد که هيچ فروشندهاي از اين چانهزنيها ناراحت نخواهد شد. ۷. مالاگاسي جايي که مردان و زنان يکشکل لباس ميپوشند لباس سنتي مالاگاسيها لامبا نام دارد که هم مردان و هم زنان ميپوشند. لامبا پارچهي دراز مستطيلشکلي است که دور بدنشان ميپيچند و براي هر مناسبتي طرحهاي مختلفي دارد. ۸. مورينجي هنر رزمي مالاگاسيها مورينجي ورزش رزمي معروف مناطق ساحلي ماداگاسکار است که در آن رزمندهها با مشت و بدون دستکش و هيچ تجهيزاتي باهم مبارزه ميکنند. ۹. ويزاي ماداگاسکار در فرودگاه مقصد صادر ميشود ويزاي ماداگاسکار در مقصد و بهصورت فرودگاهي صادر ميشود. به اين معني که نيازي نيست از قبل براي دريافت ويزا اقدام کنيد، بلکه ويزاي اين کشور در همان بدو ورودتان به فرودگاه ايواتو در پاسپورتتان زده ميشود. قيمت ويزاي توريستي ماداگاسکار براي اقامت کمتر از يک ماه ۸۰ هزار آرياري است که بايد معادلش را به دلار يا يورو بپردازيد. پاسپورتتان هم بايد تا ۶ ماه پس از تاريخ برگشتتان اعتبار داشته باشد. ۱۰. شايد براي سفرتان به ماداگاسکار نياز به واکسن داشته باشيد اگر درمورد سفر به ماداگاسکار در اينترنت گشتي بزنيد، احتمالا به صفحاتي برخواهيد خورد که درخصوص بيماريهاي واگيردار شايع در اين کشور به گردشگران هشدار ميدهند. پس براي اينکه سلامتيتان بهخطر نيفتد، بهتر است پيش از سفرتان مشاورهي پزشکي انجام دهيد. شايد پزشک باتوجهبه سوابق و وضعيت فعلي سلامتيتان صلاح ببينيد که مثلا واکسن مالاريا دريافت کنيد. اگر قبلا واکسن مالاريا دريافت کرده باشيد، باز هم به انجام مشاورهي پزشکي توصيه ميشود، چراکه شايد به تزريق مجدد واکسن نياز داشته باشيد. اما بهطور کلي تزريق واکسن براي سفر به جزيره ماداگاسکار الزامي نيست. بااينحال همانطور که گفتيم توصيه ميشود پيش از سفرتان درمورد واکسنهايي که معمولا به گردشگران کشورهاي آفريقايي توصيه ميشوند تحقيق کنيد و مشاورهي پزشکي را جدي بگيريد. ۱۱. اقدامات احتياطي را در طول سفر رعايت کنيد اول از همه اينکه سبک سفر کنيد. در پروازهاي داخلي ماداگاسکار نميتوانيد بيشتر از ۲۰ کيلوگرم بار بههمراه داشته باشيد. پس خصوصا اگر قرار است در خود ماداگاسکار با پروازهاي محلي جابهجا شويد، بار سبکتري تدارک ببينيد. شايد برخي از مناطقي که براي گردش به آنجا ميرويد، جزو مناطق پرخطر باشند. پس هرگز در مناطق ناامن از راهنماي تور و ساير گردشگران دور نشويد. مراقب تلفن همراه، زيورآلات، کيف دستي، پاسپورت و هر وسيلهي قيمتي يا مدرک شناسايي مهمي که همراهتان هست، باشيد. اگر در راهْ غريبه يا گدايي سراغتان آمد، بهتر است پولي دستشان ندهيد. و اما يک توصيهي مهم درمورد عادات غذايي. احتمالا خيلي زود به آب و غذاي مالاگاسيها عادت نخواهيد کرد. پس براي اينکه معدهتان بههم نريزد، در مدت اقامتتان فقط از آبمعدني استفاده کنيد و گوشت خوبپختهشده، ماهي و سبزيجات بخوريد. ۱۲. حتما در گردشهايتان پول رايج محلي همراه داشته باشيد واحد پول ماداگاسکار آرياري است. حتي اگر کارتهاي ارزي بينالمللي مانند ويزا کارت داريد، حواستان باشد که در بسياري از جاهاي جزيره ماداگاسکار کارت اعتباري قبول نميکنند. پس براي اينکه به مشکل برنخوريد، حتما مبلغ کافي آرياري همراه داشته باشيد. براي تبديل پولتان هم فقط از طريق صرافيهاي معتبر اقدام کنيد. ۱۳. بهترين زمان سال براي سفر به ماداگاسکار حتما ميپرسيد که چه فصلي از سال براي سفر به جزيره ماداگاسکار بهتر است؟ تابستان ماداگاسکار واقعا ديدني است. نوامبر تا آوريل طبيعت ماداگاسکار از هر زمان ديگري زيباتر ميشود. درواقع با همان اولين باران است که طبيعت ميشکفد. اما باراني هم که باشد باز هوا در تمام طول روز آفتابي است. تابستانها علاوهبر طبيعت زيباي جزيره ماداگاسکار ميتوانيد از ميوههاي لذيذي همچون انبه، پاپايا و ليچي يا همان سرخالو هم بهرهمند شويد. اما بهترين ماه براي سفر به ماداگاسکار مِي و سپتامبر است. درمورد دما در ماههاي مختلف تابستان شايد اطلاعات زير برايتان مفيد باشند: از نوامبر تا اواسط دسامبر در کل کشور هوا گرم و خشک است. دما در ارتفاعات: ۲۶ تا ۳۰ سانتيگراد؛ دما در کرانهي شرقي، شمال شرقي و جنوبشرقي: ۳۰ تا ۳۲ سانتيگراد؛ دما در کرانهي غربي، شمالغربي، جنوب و جنوبغربي: ۳۰ تا ۳۶ سانتيگراد به بالا و گاهي به ۴۰ سانتيگراد هم ميرسد. از اواسط دسامبر تا مارس هوا در کل منطقه گرم و مرطوب است. شايد گاهي بهويژه اواخر بعدازظهر شاهد رعدوبرق باشيد. ضمنا بدانيد که فوريه، مارس و آوريل در ماداگاسکار ماههاي طوفانهاي موسمي هستند. زمستان ماداگاسکار هم کم زيبا نيست. بله، درست حدس زدهايد! ماداگاسکار فقط دو فصل دارد و زمستان فصل دومش بهحساب ميآيد که البته دماي پايينتري هم دارد. زمستانها هر روز هوا آفتابي است و فقط گاهبهگاه باران ميبارد. ضمنا چون ماداگاسکار زمستانهاي خشکي دارد، تمامي جادهها ترددپذيرند. ضمنا در اين ايام نهنگها هم به ماداگاسکار ميآيند. و اما اطلاعات دمايي زمستانها: در ماههاي ژوئن، ژولاي و آگوست هوا در ارتفاعات مرکزي (آنتاناناريوو، آنتسيرابه و فيانارانتِسوآ) کلا سرد است. صبحها دماي هوا در منطقهي آنتسيرابه معمولا بين ۰ تا ۱۰ سانتيگراد است و در مناطقي ازجمله آندرينگيترا به ۷- سانتيگراد هم ميرسد. اما در ميانههاي روز دماي هوا بين ۱۸ تا ۲۰ سانتيگراد خواهد بود. غروبها هم دماي هوا بين ۱۲ تا ۱۵ سانتيگراد ميشود. در مناطق جنوبي صبحها هوا سرد است؛ بهويژه در ساحل به ۸ تا ۱۰ سانتيگراد ميرسد. اما در طول روز که گرم و خشک است دماي هوا بين ۲۴ تا ۲۸ سانتيگراد خواهد بود و حتي شايد در مناطقي همچون فورت داوفين باراني شود. در مناطق شمالي جزيره هم هوا عموما گرم و خشک است (بين ۲۴ تا ۲۸ سانتيگراد) و در قسمتهاي ساحلي ازجمله مجمعالجزاير ميتسيو بادي ميشود. درمجموع اگر زمستان را براي سفر به ماداگاسکار انتخاب کرديد، حتما لباس گرم همراه داشته باشيد. صبحها و غروبها لباس گرم بهکارتان ميآيد، اما در طول روز ميتوانيد سبکتر لباس بپوشيد. ۱۴. چگونه ميتوانيم در سفرمان به ماداگاسکار به مالاگاسيها کمک کنيم؟ اگر دوست داريد ضمن سفرتان به جزيره ماداگاسکار نقشي هرچند کوچک در ساماندهي به نقاط محروم اين کشور داشته باشيد، ميتوانيد به خيريههاي معتبري که در خود ماداگاسکار مستقرند کمک مالي کنيد. ازجملهي خيريههاي مردمنهاد شناختهشده در جزيره ماداگاسکار ميتوان به ايکولز دو موند (Ecoles du Monde) و بِل آوِنير (Bel avenir) اشاره کرد. ايکولز دو موند (www.ecolesdumonde.org) با جمعآوري کمکهاي مردمي به ساخت مدارس، مراکز بهداشت و مخازن آب در نقاط دوردست شمال ماداگاسکار اقدام ميکند و درزمينهي احياي جنگلهاي اين مناطق نيز فعاليت دارد. بِل آوِنير (www.ongbelavenir.org) هم روي کمکرساني به مناطق جنوبي جزيره متمرکز است و بيشتر سعي دارد براي کودکان خياباني امکان تحصيل و بهرهمندي از خدمات درماني فراهم کند. در اين کشور به وسايلي مثل لباس و لوازم تحرير هم خيلي نياز است که ميتوانيد يا خودتان در مناطق نيازمند پخششان کنيد يا براي آشنايي با ساير راههاي کمکرساني از راهنماي تور مشورت بگيريد. کلام آخر اينکه اگر به جزيره ماداگاسکار سفر کرديد و خواستيد از بوميان آنجا عکس بگيريد، چقدر خوب است که اول از سوژهي موردنظرتان اجازه بگيريد.