هشدار امام حسن عسکری(ع) نسبت به تردید شیعیان درباره ولادت امام زمان (عج)
فارس/ غيبت و ناپديد شدن امام و رهبر هر جامعهاي امري غير طبيعي است که پذيرش و باور آن نياز به مقدمات و زمينهسازي دارد. به همين منظور امام حسن عسکري (ع) فعاليتهاي گسترده زمينهساز غيبت را انجام دادند.
بشارت به ولادت حضرت حجت و مخفي بودن ولادت
ابوهاشم جعفري ميگويد: با امام حسن عسکري (ع) در زندان «مهتدي»، خليفه عباسي بودم. امام به من فرمود: اين طغيانگر امشب تصميم ميگيرد که با تقدير الهي بازي کند و مرا بکشد ولي عمرش کفاف نخواهد داد و من فرزندي ندارم. ولي به زودي خداوند به لطفش فرزندي به من خواهد داد. ابوهاشم گويد: وقتي صبح شد، با خبر شديم ترکهاي دربار، «مهتدي» را کشته و «معتمد» را جاي او نشاندهاند.(۱)
موسوي بغدادي نقل ميکند: از امام حسن عسکري (ع) شنيدم که ميفرمود: گويا شما را ميبينم که پس از من درباره جانشينم اختلاف ميکنيد. آگاه باشيد که هر کس به ائمه بعد از رسول خدا (ص) اقرار کند، اما منکر فرزندم شود؛ مانند کسي است که به همه انبياي الهي و رسولانش اقرار داشته باشد، اما نبوت رسول اکرم (ص) را انکار کند؛ زيرا اطاعت از آخرين نفر ما، مانند اطاعت از اولين ماست و منکر آخرين نفر ما مانند منکر اولين ماست. آگاه باشيد که براي فرزندم، غيبتي است که مردم در آن شک ميکنند؛ مگر کسي که خداي تعالي وي را حفظ فرمايد.(۲)
تقويت صبر و بردباري و آمادگي براي مقابله با مشکلات عصر غيبت
امام عسکري (ع) در نامهاي به علي بن حسين بن بابويه قمي يکي از فقهاي بزرگ شيعه، پس از ذکر يک سلسله توصيهها و رهنمودهاي لازم، چنين ياد آوري ميکند: صبر کن و منتظر فرج باش که پيامبر (ص) فرموده است: برترين اعمال امت من، انتظار فرج است. شيعيان ما پيوسته در غم و اندوه خواهند بود؛ تا فرزندم ظاهر شود؛ همان کسي که پيامبر بشارت داده که زمين را از قسط و عدل پر خواهد ساخت، همچنان که از ظلم و جور پر شده باشد. اي بزرگمرد و مورد اعتماد و فقيه من! صبر کن و شيعيان مرا به صبر فرمان بده! زمين از آن خداست و هر کسي از بندگانش را که بخواهد، وارث (حاکم) آن قرار مي دهد. فرجام نيکو، تنها از آنِ پرهيزگاران است. سلام و رحمت خدا و برکات او بر تو و بر همه شيعيان باد.(۳)
معرفي امام زمان (عج) به شيعيان توسط امام عسکري(ع)
علي بن بلال، احمد بن هلال، محمد بن معاويه بن حکيم و حسن بن ايوب بن نوح که (از بزرگان شيعه بودند) ميگويند: ما براي پرسش درباره امام بعدي، به محضر امام عسکري (ع) رسيديم.در مجلس آن حضرت چهل تن حضور داشتند. عثمان بن سعيد عمري (يکي از وکلاي بعدي امام زمان) به پا خاست و عرض کرد: ميخواهم از موضوعي سؤال کنم که درباره آن از من داناتري. امام فرمود: بنشين. عثمان با ناراحتي خواست از مجلس خارج شود، حضرت فرمود: هيچ کس از مجلس بيرون نرود. کسي بيرون نرفت و مدتي گذشت، در اين هنگام امام، عثمان را صدا کرد، او به پاخواست.
حضرت (ع) فرمود: ميخواهيد به شما بگويم که براي چه به اينجا آمده ايد؟ همه گفتند: بفرماييد! فرمود: براي اين به اينجا آمدهايد که از حجت و امام پس از من بپرسيد. گفتند: بلي. در اين هنگام پسري نوراني همچون پاره ماه که شبيهترين مردم به امام عسکري (ع) بود، وارد مجلس شد، حضرت با اشاره به او فرمود: اين امام شما بعد از من و جانشين من در ميان شماست. فرمان او را اطاعت کنيد و پس از من اختلاف نکنيد که در اين صورت هلاک ميشويد و دينتان تباه ميگردد.(۴)
معرفي شرايط زمان غيبت
امام عسکرى (ع) در حديث مبسوطى به احمدبن اسحاق فرمود: « يَا اَحْمَدَ بْنَ اِسْحَاقَ مَثَلُهُ فِي هَذِهِ الْاُمَّهِ مَثَلُ الْخَضِرِ(عليه السلام) وَ مَثَلُهُ مَثَلُ ذِي الْقَرْنَيْنِ، وَ اللَّهِ لَيَغِيبَنَّ غَيْبَهً لَا يَنْجُو فِيهَا مِنَ الْهَلَکَهِ اِلَّا مَنْ ثَبَّتَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَى الْقَوْلِ بِاِمَامَتِهِ وَ وَفَّقَهُ فِيهَا لِلدُّعَاءِ بِتَعْجِيلِ فَرَجِهِ»؛ اى احمدبن اسحاق! مَثَل او در اين امت مثل خضر (ع) و مثل ذى القرنين است. به خدا سوگند هر آينه غيبتى خواهد کرد که تنها کسانى که خداوند آنان را بر قول به امامت او ثابت کرده و به دعا بر تعجيل فرجش موفق ساخته، هلاک نخواهند شد. (۵) و نيز فرمود: «مَا اِنَّ لِوَلَدِي غَيْبَهً يَرْتَابُ فِيهَا النَّاسُ اِلَّا مَنْ عَصَمَهُ اللَّهُ عزّ وَ جَلَّ»؛ آگاه باشيد همانا براى فرزندم غيبتى خواهد بود که در آن مردم شک خواهند کرد، جز کسانى که خداوند عزوجل آنها را حفظ کرده باشد.(۶)
*پينوشتها:
۱- بحار الانوار، ج ۵۰، ص ۳۱۳
۲- کمال الدين و تمام النعمة، ج۲، ص۱۱۹
۳- قاموس الرجال، ج ۷ص ۴۳۹
۴- کتاب الغيبه، ص ۲۱۷
۵- بحار الأنوار، ج ۵۲، ص ۲۴
۶- کمال الدين و تمام النعمة، ج ۲، ص ۳۸۴