لینک کوتاه در کلیبرد کپی شد!http://akhr.ir/4832834
۸۰۴
۰
کجارو/ از بندر انزلي، که زماني تنها بندر ايران در درياي خزر بود، تا لاهيجاني که زماني خيابانهايش از خيابانهاي رشت هم عريضتر بودند همگي در سفرنامههاي مسافران خارجي ادوار گذشتهي اين دو ناحيه ثبت شدهاند.
لاهيجان و بندر انزلي دو ناحيه از استان گيلان هستند که مسافران خارجي حتي از دوران قاجار از آنها ديدن ميکردند. خيابانهاي سنگفرش لاهيجان و بازار پررونق پرورش ابريشم در آن به علاوهي بندر انزلي، که زماني در خط ساحلي درياي خزر يکهتازي ميکرد، همگي در سفرنامههاي سفيران خارجي عصر قاجار ضبط شدهاند. در اين مقاله گزارشهاي آنان دربارهي اين دو شهر را ميخوانيم.
موسيو بهلر فرانسوي در سال ۱۲۳۱ از جادهها و بازار لاهيجان نوشت:
«لاهيجان در ۳۰ کيلومتري رشت واقع شده و از سمت شرق و جنوب گسترش يافته است. راه دستيابي به آن از ميان جنگل و رودهاي بزرگ ميگذرد که در فصل زمستان گذر از آن خيلي سخت ميشود. مسير و رودخانهها به سمت پيرهبازار رشت رفته و پس از طي بيش از ۱۰ کيلومتر، به روستايي به نام کوچهاصفهان ميرسند.
لاهيجان ۹۸۵ خانه دارد و شهر خوبي است که با درايت اداره ميشود. بازار بسيار بزرگ و تميزي دارد. کرم ابريشم در آنجا بسيار به عمل ميآورند و تجارت ابريشم صورت ميگيرد. در طرف جنوب و شرق آن، کوههاي کوچک پردرخت و باصفايي هست. بالاي يکي از کوهها عمارت باشکوهي بود اما حالا خراب شده است. بين کوهها و لاهيجان سبزهزار و چمن خوبي هست که در هنگام بارندگي به کل گلي و باتلاقي ميشود.
در طرف راست لاهيجان راهي سنگفرش قرار دارد که از ميان درخت و جنگل ميگذرد. اين راه را شاه عباس ساخته و در ابتدا گويا خيلي خوب و محکم بوده است».
«خيابانهاي لاهيجان از خيابانهاي رشت پهنتر هستند»
چارلز فرانسيس مکنزي انگليسي در سال ۱۲۳۷ از تعجب مردم لاهيجان هنگام ديدنش گفت:
«در لاهيجان، عدهاي جمع شده عبور ما را تماشا ميکردند. حتي عدهاي از زنان از خانهها بيرون آمده بودند تا کنسول انگليسي، که در اين نواحي جانوري ناشناخته است!، را ببينند. خيابانهاي لاهيجان از خيابانهاي رشت پهنتر هستند. من در اول شهر تکيهاي ديدم با نقاشيهاي نسبتاً خوب از نقاشي شوشتري که ماجراهاي شهادت امامان را کشيده بود. حاکم لاهيجان با حرارتي هر چه تمامتر ميخواست علاقهي خود به دولت انگليس را نشان دهد.
روز بعد در مدت کوتاهي که در شهر قدم زدم متوجه شدم که حتي يک زن هم در خيابانها نيست. فکر ميکنم اين دستور حاکم متعصب شهر است که در امور مذهبي با ملاها کاملاً همعقيده است. هماکنون با آنکه در شهر تعداد بسياري مسجد وجود دارد، باز هم مشغول ساختن يکي ديگر هستند در صورتي که بهتر بود جادهها را تعمير ميکردند.
امروزه تالاب سوستان، شيطان کوه، درياچه و آبشار لاهيجان از جمله جاذبههايي هستند که معمولاً گردشگران خارجي از آنها ديدن ميکنند.
راولينسن انگليسي در سال ۱۲۱۵ بندر انزلي را تنها بندر درياي خزر معرفي کرد:
«بندر انزلي تنها بندر در تمامي خط ساحلي درياي خزر و به عبارتي مهمترين بندر ايران در اين منطقه است. اما با اين حال، اين بندر آنقدر بزرگ نيست که بتوان آن را شهر دانست».
ارنست اورسل بلژيکي در سال ۱۲۶۱ تنها فانوس دريايي و عمارت سلطنتي بندر انزلي را ديدني دانست:
«بندر انزلي شهري نيست که از لحاظ جاهاي ديدني و جالب غني باشد. به نظر من غير از فانوس دريايي و جايگاه سلطنتي جايي ديگر نيست که زحمت ديدنش ارزش داشته باشد».
مامونتوف روس در سال ۱۲۸۸ از رشد قابل توجه بندر انزلي نوشت:
«بندر انزلي دارد با مخارج نسبتاً کمي به يک بندر مناسب تجاري تبديل ميشود که به واسطهي اهميت ترانزيتي آن بر آبادياش افزوده خواهد شد. در انزلي، پيربازار محل کوچکي است که شوسهي رشت به تهران از آنجا شروع ميشود. گل و لاي، شلوغي باربران و درشکهچيان و گاه درگيري آنها در يک دقيقه ميتواند حتي مسافر باتجربه را گيج کند».
تالاب و ساحل انزلي امروزه پرجاذبهترين مکان اين بندر مهم به حساب ميآيد.
ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد