تقویم تاریخ/ امضای عهدنامه ترکمنچای در زمان "فتحعلی شاه قاجار "
راسخون/ در زمان فتحعلي شاه، دو دوره جنگ بين ايران و روسيه درگرفت که هر دو جنگ باشکست ايران به پايان رسيد. پس از شکست دوم، اول اسفند 1206 ش (5 شعبان 1243 ق، 21 فوريه 1828 م) عهدنامهاي بين ايران و روس در قريه ترکمانچاي به امضا رسيد که به مراتب از قرارداد گلستان شومتر بود. به موجب اين معاهده، ولايات ايروان و نخجوان به روسيه واگذار شد و مرزها معين گرديد. علاوه بر غرامتي که ايران پرداخت کرد، حق کشتيراني در درياي خزر مجدداً براي روسها تأييد شد. به علاوه، اتباع روسيه در ايران از حقوق کاپيتولاسيون و مصونيت قضايي برخوردار شدند. اين امر، حقِّ اجراي مجازات نسبت به اتباع روس را هم که در ايران مرتکب جرم ميشدند از دولت ايران گرفت و بعدها کم کم به جايي رسيد که تقريباً اختيار محاکمه از دست دولت ايران سلب شد و استقلال قضايي کشور محدود گرديد. دولت روسيه در برابر آن همه منافع، تنها وليعهدي عباس ميرزا و رساندن او را به تخت سلطنت تأييد کرد.