کجارو/ اگر از دوستداران طبيعت هستيد، در طبيعت گردي و گردشهاي خود بايد مراقب طبيعت باشيد. با اين چند نکته، بدون آسيب زدن به طبيعت، از گردش و تفريح لذت ببريد.
گذراندن اوقات فراغت در دل طبيعت، مزاياي فراواني براي سلامت ذهن، جسم و روح دارد. البته اگر در برابر طبيعت و محيط اطراف خود مسئوليتپذير نباشيد، اين تفريح شما ميتواند به طبيعت آسيب زيادي وارد کند.
در سراسر دنيا دوستداران طبيعت، اين ۷ قانون ساده را هميشه در نظر ميگيرند و عمل ميکنند تا مطمئن شوند طبيعت بعد از رفتن آنها، تميز و سالم باقي ميماند. تلاش براي حفظ طبيعت نه تنها براي حفظ آن براي نسل بعدي بلکه براي کساني که است که بلافاصله بعد از شما ميخواهند از طبيعت استفاده کنند يا حتي براي خودتان که دوباره به همان جا برميگرديد.
۱. از قبل برنامهريزي کنيد و آمادگي داشته باشيد
اگر از قبل برنامهريزي کنيد، در مورد جايي که ميرويد تحقيق کنيد و وسايل ضروري را با خودتان ببريد، در اين صورت، در شرايط غيرمنتظره قرار نميگيريد. شرايط غيرمنتظره باعث ميشود که تصميمات عجولانه و غيرمسئولانه بگيريد.
حتما قوانين مسيرهاي پيادهروي، کمپ يا پارکي که قصد رفتن داريد، به دقت بررسي کنيد. مثلا از قبل پرسوجو کنيد که آيا اجازه داريد حيوانات خانگي را با خودتان ببريد يا اينکه ميتوانيد بدون اجازه در کمپها چادر بزنيد يا خير.
سفر خود را طوري برنامهريزي کنيد که بتوانيد به اين قوانين احترام بگذاريد. اين قوانين براي حفظ تماميت فرهنگي و زيستمحيطي اين مناطق عمومي تبيين ميشوند.
با برنامهريزي کردن قبل از شروع سفر، ميتوانيد وسايل ضروري مورد نيازتان را همراه ببريد. مثلا قطب نما و نقشه که به شما کمک ميکند تا در مسير مشخص شده بمانيد و گم نشويد. اگر گم شويد، ممکن است از مسيرها دور شويد تا مسير درست را پيدا کنيد و اين باعث ميشود که بيش از پيش سر درگم شويد و از مسير اصلي، فاصله زيادي بگيريد.
با تحقيق کردن در مورد موقعيت مکاني پارک يا مقصدي که در نظر داريد، ميتوانيد بفهميد که چه فصلهايي و چه ساعتي از روز براي بازديد از آن مقصد، مناسبتر است. اگر زمان شما براي سفر و گردش انعطافپذير است، ميتوانيد از اين ساعتهاي شلوغ اجتناب کنيد، چون اين کار هم براي شما بهتر است و هم براي طبيعت. وقتي مقصد خلوت باشد، پيدا کردن پارکينگ راحتتر است، در سکوت و آرامش بيشتري از طبيعت لذت ميبريد و اکوسيستم اطراف شما، کمتر مورد آسيب قرار ميگيرد و تاثيرات کمتري روي محيط اطراف ميگذاريد.
۲. در سطوح محکم، چادر بزنيد و اقامت کنيد
البته جدا شدن از مسيرهاي شلوغ و پيدا کردن يک جاي دنج و خلوت، بسيار جذاب است؛ ولي براي طبيعت ميتواند بسيار خطرناک باشد. براي اينکه کمترين تاثير را در طبيعت داشته باشيد، از مسيرهاي تعيين شده حرکت کنيد تا پاي شما تماس کمتري با سطح زمين داشته باشد و باعث آسيب رسيدن به پوشش گياهي منطقه نشود.
فقط در جايي که مخصوص چادر زدن و اقامت است، چادر خود را برپا کنيد مگر اينکه براي چادر زدن در جاي ديگري از محيط غير از قسمتهاي مشخص شده، اجازه داشته باشيد. اگر مقصد مورد نظر شما در نزديکي رودخانه يا درياچه است، چادرتان بايد ۷۰ متر از آب فاصله داشته باشد. اين کار براي سلامتي شما بسيار اهميت دارد. سيلهاي ناگهاني در نزديکي رودخانهها، خطري بزرگ و جدي است. علاوه بر اين، اکوسيستم دريايي و آبي، يکي از حساسترين اکوسيستمهاي طبيعت است.
۳. مرتب کردن و باز گرداندن زبالهها
معمولا در مسيرهاي پياده روي و کمپها، سطلهاي زباله وجود دارد که ميتوانيد زباله را در آنها بريزيد. در غير اين صورت، بايد هر آنچه که با خودتان به طبيعت بردهايد، برگردانيد. اين مورد شامل بطريهاي پلاستيکي، لوازم مختلف ـ حتي اگر خراب شدهاند و آسيب ديدهاند ـ و همه مواد غذايي است.
بله پوست موز و ميوهها ميتواند در طبيعت تجزيه شود ؛ولي براي آن منطقه، طبيعي نيست و ميتواند به گياهان، حيوانات و حتي ميکروبهاي خاک آسيب بزند.
در مقصدهاي گردشگري دوردست که سرويس بهداشتي وجود ندارد، مدفوع انساني بايد ۱۵ تا ۲۰ سانتيمتر در زير خاک مدفون شود. براي پيشگيري از آلودگي آب، اطمينان حاصل کنيد که اين کار را با فاصله ۷۰ متر از منابع آب انجام دهيد.
اگر قصد داريد آشپزي کنيد و ميخواهيد دستهاي خود را بشوييد، حتما صابونهاي قابل تجزيه زيستي با خود ببريد. ساير صابونها مي توانند براي اکوسيستم، مسمومکننده باشند؛ به خصوص براي اکوسيستمهاي آبي. حتما شستوشو را با ۷۰ متر فاصله از رودها يا درياچه انجام دهيد و آب آلوده را در محيط اطراف پخش کنيد تا تاثيرگذاري آن را در محيط، کاهش دهيد.
۴. هر آنچه پيدا ميکنيد، در طبيعت رها کنيد
نام خود را روي نيمکتهاي پارک يا بدتر از آن، روي تنه درختان نتراشيد
قانون شماره سه ميگويد که بايد همهچيز را با خود به خانه برگردانيد؛ ولي اين قانون چيزهايي که در طبيعت پيدا کردهايد را شامل نميشود. سنگها، گياهان، ميوههاي کاج، اشياي طبيعي و حيوانات را با خود به خانه نبريد. آثار تاريخي مثلا ويرانههاي باستاني را لمس نکنيد، نام خود را روي نيمکتهاي پارک يا بدتر از آن، روي تنه درختان نتراشيد.
گونههاي جديد را به محيط معرفي نکنيد و آنها را جابهجا نکنيد؛ حتي اگر ميکروسکوپي باشند. براي پيشگيري از اين اتفاق، وسايل خود را بعد از هر بار استفاده تکان دهيد و قبل از اينکه وارد محيط جديدي شويد، کفشهاي خود يا تاير دوچرخه را تميز کنيد.
۵. تاثير روشن کردن آتش را به حداقل برسانيد
براي بسياري از طبيعت گردان، روشن کردن آتش بخش مهم و ضروري طبيعت گردي و کمپينگ است. ولي بايد بدانيد که آتش يکي از آسيبزنندهترين و غيرقابل کنترلترين عناصر در طبيعت است. اگر با کنترل آتش راحت نيستيد، يعني شک داريد که بتوانيد به درستي آن را مديريت کنيد، بهتر است که سرگرمي ديگري پيدا کنيد يا از وسايل ديگري براي پخت غذا استفاده کنيد.
قبل از اينکه راهي کمپ يا مقصد مورد نظرتان شويد، حتما قواعد و قوانين درست کردن و خاموش کردن آتش را ياد بگيريد و بررسي کنيد. اگر برايتان امکانپذير است، در جاهايي که مشخص شده آتش روشن کنيد و تا جايي که ميتوانيد آتشي کوچک به اندازه رفع نياز خود درست کنيد. يک آتش کوچک براي گرم کردن غذا و حتي جوش آوردن کتري مناسب و کافي است.
بعد از اينکه کارتان با آتش تمام شد، زغالها را حتما از اجاق خارج کنيد و سرد کنيد.
۶. به حيات وحش احترام بگذاريد
بهتر است که گياهان و حيواناتي که برايتان عجيب و جالب هستند از دور تماشا کنيد و هرگز به آنها دست نزنيد. خوراکيها و زبالههاي خود را به درستي بستهبندي کنيد تا حيوانات به آنها دسترسي پيدا نکنند و وارد آنها نشوند. هرگز به حيوانات غذا ندهيد. اين کار براي سلامتي آنها ممکن است خطرآفرين باشد يا باعث ايجاد رفتار و عادت بد در حيوانات شود.
از زيستگاههاي حساس فاصله بگيريد؛ مثلا در مکانهايي که حيوانات جفتگيري ميکنند يا در حال لانهسازي هستند. از حيواناتي که بچه دارند فاصله بگيريد چون اگر در اين شرايط بترسند، ممکن است رفتاري غيرقابل پيشبيني و خطرناک داشته باشند. مسير حرکت آب را تغيير ندهيد. اگر حيوان خانگي خود را همراهتان ميبريد، مطمئن شويد که کاملا تحت کنترل شما است و دائما بر آن نظارت داريد.
۷. نسبت به ديگر مسافران و بازديدکنندگان، رفتار باملاحظهاي داشته باشيد
طبيعت گردي بدون اينکه اثري از خود به جاي بگذاريد، تا حد زيادي به رفتاري که با طبيعت داريد بستگي دارد؛ ولي شامل رفتارتان با ديگر بازديدکنندگان نيز ميشود. بايد اجازه دهيد تا ديگران نيز به اندازه شما، از گشت و گذار در طبيعت لذت ببرند و تجربه خوشايندي در طبيعت داشته باشند. مراقب حيوانات خانگي خود باشيد و آنها را کنترل کنيد. به ديگران اجازه عبور از مسير را بدهيد و راه را نبنديد. سر و صدا و موسيقي خود را به حداقل برسانيد و سعي کنيد به جاي اين صداها، از اصوات طبيعت لذت ببريد.
در صعود از مسيرهاي شيب دار، حق تقدم با کسي است که بالا ميرود.
اگر پياده هستيد به اسبها اجازه عبور بدهيد.
اگر اسبسوار هستيد، حق تقدم با شما است و ديگران بايد اجازه دهند که از مسير عبور کنيد؛ ولي مواظب گروهها، بچهها و حيوانات خانگي باشيد.
به خاطر داشته باشيد که اين قوانين فقط براي شما نيست!
بسياري از افراد فکر ميکنند که اگر مسئولانه عمل کنند، تاثير بسيار کمي در طبيعت ميگذارند. آن چيزي که در نظر نميگيرند اين است که صدها، هزاران و ميليونها نفر در يک مکان، طبيعتگردي ميکنند. هر کدام از آنها، حتي کوچکترين تاثيري روي طبيعت داشته باشند، اين تاثيرات، دهها، صدها و هزاران برابر ميشود که ميتواند مشکل بزرگي براي اکوسيستم ايجاد کند.
اين توصيهها فقط براي شما نيست. بلکه توسط همه کساني که بعد از شما به طبيعت سر ميزنند نيز بايد رعايت شود.
هر بار که خواستيد کاري در طبيعت انجام دهيد با خودتان اين طور فکر کنيد که اگر هزاران نفر ديگر هم اين کار را انجام دهند، چه بر سر طبيعت خواهد آمد؟
به اين قوانين عادت کنيد
شايد در ابتدا بعضي از آنها سخت و دشوار به نظر برسند؛ ولي اگر به آنها عادت کنيد، به طور طبيعي انجام خواهيد داد و لازم نيست چيزي را به خاطر بسپاريد. تنها نکتهاي که بايد بدانيد اين است که بايد محيط مورد نظر را جوري ترک کنيد که انگار کسي در آنجا به گردش و تفريح مشغول نبوده است.
بازار