اوگوپوگو؛ راز هیولای اسرارآمیز دریاچه اوکاناگان در کانادا چیست؟

برترين ها/ طي نسل‌هاي متمادي گفته شده هيولايي افسانه‌اي در اعماق درياچه اوکاناگان زندگي مي‌کند. اما حالا نظرياتي جديد در رابطه با پرآوازه‌ترين مار ايالت بريتيش کلمبيا در کانادا قوت گرفته است. اوگوپوگو؛ راز هيولاي اسرارآميز درياچه اوکاناگان در کانادا چيست؟طي نسل‌هاي متمادي گفته شده هيولايي افسانه‌اي در اعماق درياچه اوکاناگان کمين کرده است تازه به شهر کلونا واقع در جنوب ايالت بريتيش کلمبيا که به خاطر کارخانه‌هاي شراب‌سازي، ورزش‌هاي آبي و مسير‌هاي پياده‌روي‌اش معروف است نقل مکان کرده بودم که در خبر‌ها شنيدم هيولايي آنجا ديده شده است. دو برادر متوجه حرکت موج‌دار چيزي در وسط آب‌هاي درياچه اوکاناگان شده بودند؛ درياچه‌اي به طول ۱۳۵ کيلومتر که در مسيري منحني در طول دره اوکاناگان کشيده شده و شکلي شبيه به مار دارد. آب مثل اين‌که قايقي از روي آن عبور کرده باشد، تکان مي‌خورده، اما قايقي آنجا نبوده است. اين دو برادر مطمئن بودند اوگوپوگو را ديده‌اند. فرقي نمي‌کند چند وقت در کلونا اقامت داشته باشيد، در هر صورت حتما در مورد موجود مرموز درياچه خواهيد شنيد. اوگوپوگو براي اين شهر حکم نسي براي لاخ‌نس را دارد: موجودي ناشناخته که طبق باور عموم در اعماق درياچه زندگي مي‌کند و فقط گهگاهي به سطح آب مي‌آيد تا افسانه‌اش را زنده نگه دارد. اوگوپوگو را شبيه ماري غول‌پيکر با پوستي سبز يا سياه توصيف کرده‌اند که سر اسب، مار يا گوسفند دارد. در آثار نقاشي هم مثل اٰژد‌هايي دريايي به تصوير کشيده شده که دور خود حلقه زده است، شبيه به نشانه‌اي که در نقشه‌هاي قديمي دريانوردي براي مشخص کردن مکان هيولا‌ها استفاده مي‌شد. اما اوگوپوگو در کلونا بيشتر شبيه شخصيت‌هاي مهربان کارتوني است که يا در قالب مجسمه‌اي ۴ متري به رنگ سبز و کرم در کنار ساحل به بازديدکنندگان خوش‌آمد مي‌گويد، يا نماد عروسکي باشگاه هاکي روي يخ شهر است و يا به شکل اسباب‌بازي‌هاي نرم و مخمل در سوغاتي فروشي‌ها فروخته مي‌شود. اما شکل و شمايل واقعي اين هيولا- و حتي موجوديت آن - درست مثل اسمش که از هر دو طرف به يک شکل خوانده مي‌شود، چيزي است که کسي نمي‌تواند از آن سر در بياورد. جنون اوگوپوگو در دهه ۱۹۸۰ ميلادي به اوج خود رسيد، وقتي اتحاديه گردشگري منطقه براي اثبات وجود اين هيولا جايزه‌اي يک ميليون دلاري تعيين کرد. در همين راستا سازمان صلح سبز، اوگوپوگو را گونه‌اي در معرض خطر معرفي کرد و از مردم خواست فقط از آن فيلم بگيرند و خودش را به دام نيندازند. حتي برخي برنامه‌هاي تلويزيوني آمريکا در آن دوره هم گزارش‌هايي در رابطه با هيولاي مرموز دره اوکاناگان پخش کردند. مجسمه‌اي چهار متري از اوگوپوگو به رنگ سبز و کرم در ساحل درياچه اوکاناگان در کلونا به بازديدکنندگان خوش‌آمد مي‌گويد. اما من تازه بعد از شرکت در کنفرانس بين‌المللي گردشگري بومي که سال گذشته در کلونا برگزار شد متوجه شدم يکي از نماد‌هاي فرهنگ عامه در کانادا - موجودي که ۱۶ درصد از مردم ايالت بريتيش کلمبيا به وجودش اعتقاد دارند- نتيجه يک سوءتفاهم ميان بوميان دره اوکاناگان و اولين ساکنان اروپايي کانادا بوده است. پت رافائل، يکي از اعضاء "وست‌بنک فرست نيشن"، گروه بومي اوکاناگان و راهنماي ما در ديدار از سرزمين‌هاي آبا و اجدادي بوميان منطقه در حاشيه درياچه گفت: "اوگوپوگو هيولا نيست، روح درياچه است که از سرتاسر دره حفاظت مي‌کند. " او گفت بسياري از مردم کانادا اين موجود را به اسم اوگوپوگو مي‌شناسند، اما بوميان منطقه آن را "n ̓x̌ax̌aitkʷ" (ان-ها-ها-ايت-کو) مي‌نامند که به معناي "روح مقدس درياچه" است. پيش از اين که تاجران خز در سال ۱۸۰۹ از اروپا به اين دره بيايند، دست کم ۱۲ هزار سال از سکونت بوميان اوکاناگان در اين منطقه مي‌گذشت. آن‌ها سيستم قضايي، قوانين و باور‌هاي خودشان را داشتند. در فرهنگ اين قوم آب جايگاهي مهم داشت و "روح مقدس درياچه" نماد آن به حساب مي‌آمد. اين روح علاوه بر شکل معنوي، يک شکل مادي قابل لمس هم داشت که خود درياچه بود. البته گاهي اوقات هم خود را از درون آب‌هاي درياچه نمايان مي‌کرد. کورالي ميلر، معاون رييس موزه ميراث سنچويپز واقع در کلوناي غربي گفت: "در قصه‌هاي ما روح درياچه در واقع رنگي بسيار تيره دارد، سرش شبيه اسب است و شاخ‌هايش مثل گوزن هستند. مبلغان مذهبي روح درياچه را ديدند و عادت هميشگي اين بود که به باور‌هاي معنوي ما جلوه‌اي شيطاني داده شود. " بوميان اوکاناگان به شکلي نمادين به روح درياچه غذا مي‌دادند؛ گياهاني مثل تنباکو و مريم گلي. گاهي اوقات هم به عنوان قدرداني براي تامين آب و خوراک‌شان به درياچه ماهي سالمون کوکاني پيشکش مي‌کردند. ميلر گفت: "فکر مي‌کنم منشا سوء‌تفاهم همين‌جا بوده. مهاجرين ديدند ما در آب درياچه گوشت پرتاب مي‌کنيم. " مهاجران اوليه خيلي زود شروع به گفتن داستان‌هايي درباره مار درياچه اوکاناگان کردند که براي خشنودي‌اش بايد حيوان زنده قرباني مي‌کردي تا بتواني با خيال راحت از رودخانه عبور کني. با قوت گرفتن ايده وجود ماري خونخوار در درياچه، اوضاع به تدريج از کنترل خارج شد. مهاجران از ترس حمله اين هيولا شروع به گشت زني در اطراف درياچه با اسلحه کردند. اما در اواخر دهه ۱۹۲۰ و احتمالا به اين دليل که هيچ انساني توسط هيولا شکار نشد، نگراني‌ها آرام گرفت. مقامات گردشگري نام اوگوپوگو که در يک ترانه عاميانه انگليسي آمده بود را رويش گذاشتند و به اين ترتيب غول درياچه از روحي پرآوازه به موجودي کارتوني تبديل شد که گردشگران را به خود جذب مي‌کرد. به سختي مي‌توان فهميد چند نفر به اميد ديدن هيولاي افسانه‌اي درياچه طي صد سال گذشته به کلونا سفر کرده‌اند، اما با گذشت زمان اوگوپوگو نام اين شهر را در کانادا بر سر زبان‌ها انداخت. اين موجود سال‌ها نماد کارناوال‌هاي خياباني کلونا هم در خود شهر و هم در رويداد‌هاي بزرگ‌تر در منطقه شمال غربي پسيفيک و استان آلبرتا بود. اداره گردشگري ديگر براي اوگوپوگو به طور جدي تبليغ نمي‌کند، اما اين هيولا هنوز هم مثل هميشه بين مردم محبوب است. اما سوء‌استفاده از روح مقدس درياچه و تبديل کردن آن به کالايي تجاري موضوعي حساس به حساب مي‌آيد. براي ميلر که عضو گروه سرخپوستان بومي وست‌بنک است، اگوپوگو و روح مقدس دو موجوديت متفاوت دارند که نبايد با هم تلفيق شوند. يکي از اهداف عمده موزه آگاهي‌رساني در رابطه با بوميان منطقه و اهميت روح مقدس در محافظت از درياچه است. اين بخشي از روندي است که او نامش را "برنامه‌زدايي"، پرسش‌گري يا ساختار‌شکني در رابطه با ديدگاه استعماري بر تاريخ و فرهنگ سرخپوستان منطقه مي‌گذارد. اين همچنين گامي مهم به سوي ايجاد و حفظ روابط محترمانه ميان بوميان و غير بوميان کانادايي است. در مرکز کلونا، موزه ميراث اوکاناگان با گروه سرخپوستان بومي وست‌بنک براي دادن اطلاعات کامل‌تر در رابطه با تاريخ منطقه همکاري مي‌کند. اين موزه سال ۲۰۱۹ گالري خود را به طور کامل تغيير داد تا به جاي تمرکز صرف روي سبک زندگي سرخپوستان منطقه پيش از استعمار، آن‌ها را به عنوان فرهنگي زنده معرفي کند. به گفته ليندا ديگبي، مدير اجرايي اين موزه، دانش و ديدگاه بوميان اوکاناگان حالا در همه دوره‌هاي به نمايش درآمده در موزه، تنيده شده و نمايشگاه مربوط به اوگوپوگو هم توضيح مي‌دهد چگونه درک نادرست روح مقدس درياچه از سوي مهاجران به رونق گردشگري در منطقه منجر شد. ديگبي مي‌گويد: "اوگوپوگو براي مهاجران موجودي واقعي بود. آن‌ها به طور قطع آنچه از بوميان منطقه شنيدند را اشتباه تفسير کردند و براي اين که از خودشان داستان بسازند و از آن سود ببرند ترديدي به دلشان راه ندادند. حتي به ذهن‌شان هم نمي‌رسيد که دارند چه کار مي‌کنند. " با گذشت زمان حجم داستان‌هاي مهاجران بيشتر شد و آن‌ها حتي موجودي عجيب را هم در درياچه مي‌ديدند. در تلاش براي شناخت روح مقدس درياچه، با مردمي برخورد کردم که به خاطر آنچه در درياچه اوکاناگان ديده بودند، واقعا به وجود اوگوپوگو اعتقاد داشتند. آن‌ها البته تنها نيستند: آرشيو‌هاي موزه پر است از بريده روزنامه‌هايي در مورد رويت اين موجود در ده‌هاي مختلف و همين‌طور گزارش‌هايي که ازتاثير مثبت آن بر درآمد شهر نوشته‌اند. رابرت يانگ، استاد علوم زمين در دانشگاه بريتيش کلمبيا در اوکاناگان مي‌گويد: "اوگوپوگو تاثيري فوق‌العاده بر گردشگري دارد و به آن رنگ و بو و جلوه و جذابيت خاصي مي‌بخشد. " از نظر يانگ اوگوپوگو توجيه زيست‌شناختي ندارد بلکه با فرايند‌هاي مربوط به علوم زمين، از جمله چگونگي حرکت آب روي سطح آن قابل توضيح است. به گفته او لايه‌بندي حرارتي آب درياچه يعني قرار گرفتن لايه متراکم‌تر در زير لايه سبک‌تر ممکن است باعث ايجاد موج شود و اين اتفاقي است که اغلب در بهار و پاييز مي‌افتد. يانگ اين پديده را "موج اگوپوگو" مي‌نامد. اين نظريه توضيحي قابل‌قبول‌تر در مورد آنچه ممکن است روي آب ديده شود، ارائه مي‌دهد. با اين که يانگ موافق تفکر اننقادي نسبت به اگوپوگوست، اما اصلا دوست ندارد وجودش را هم نفي کند. او مي‌گويد اوگوپوگو بايد ادامه پيدا کند، چون يکي از نماد‌هاي فرهنگي کانادا به حساب مي‌آيد و روح مقدس درياچه هم از جمله باور‌هاي مهم بوميان منطقه است. به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد

instagram.com/akharinkhabar