جزیرهای که در آن زنان را برای ازدواج میدزدند!
فرارو/ در پي انتشار ويديوهايي از دزديده شدن دو زن و مطرح شدن اين مساله در سطح ملي، مقامات اندونزي وعده دادهاند تا رسم مناقشهبرانگيز عروسدزدي را در جزيره دورافتاده سومبا ممنوع کنند.
سيترا (نامي مستعار براي حفظ هويت اين زن) فکر ميکرد که در حال رفتن به يک جلسه کاري است. دو مرد که خود را مامور محلي معرفي کرده بودند، به او گفتند که ميخواهند بودجه پروژهاي را که زير نظر او در يک سازمان خيره در حال اجرا بود بررسي کنند.
او که در آن زمان ۲۸ سال داشت از اينکه تنهايي سر اين جلسه برود نگران بود، اما از آنجايي که ميخواست در کار خودي نشان دهد دلواپسيها را کنار گذاشت.
يک ساعت بعد از شروع، آنها پيشنهاد کردند که جلسه در جاي ديگري ادامه پيدا کند و از او دعوت کردند که با ماشين آنها برود. او، اما اصرار داشت که با موتورسيکلت خودش برود، ولي تا آمد موتور را روشن کند چند مرد ديگر بر سرش ريختند.
او ميگويد "داشتند من را هل ميدادند داخل ماشين و من هم جيغ ميکشيدم و مقاومت ميکردم. کاري از دستم ساخته نبود. داخل ماشين دو نفر سفت من را گرفته بودند. " داشتند او را ميدزديدند تا شوهر دهند.
عروسدزدي کاري مناقشهبرانگيز در سومبا است و روايتهاي مختلفي درباره خاستگاه آن وجود دارد؛ اعضاي خانواده يا دوستان مردي که ميخواهد با زني ازدواج کند او را ميدزدند.
با وجود اينکه گروههاي مدافع حقوق زنان مدتها است که خواهان ممنوعيت اين کار شدهاند، اما همچنان در بعضي نقاط سومبا، جزيرهاي دورافتاده در اندونزي، جريان دارد.
اما در پي ضبط ويديويي دو مورد عروسدزدي و پخش آنها در شبکههاي اجتماعي، دولت مرکزي حالا خواهان پايان يافتن اين کار شده است.
حس ميکردم دارم ميميرم سيترا موفق شد تا پيش از رسيدن به خانهاي سنتي که ستونهاي ضخيم چوبي و شيرواني بلندي داشت از داخل ماشين به دوستپسر و والدينش پيام دهد. او در ادامه متوجه شد که خانوادهاي که او را دزديده است فاميل دوري از طرف پدرش است.
"کلي آدم آنجا منتظر بود. با رسيدن من ناقوسي به صدا درآمد و شروع کردند به اجراي مراسم آييني. "
ماراپو ديني باستاني است که پيروان زيادي در جزيره سومبا دارد و از اديان آنيميستي محسوب ميشود. پيروان اين دين عقيده دارند که براي حفظ توازن دنيا بايد ارواح را با اجراي بعضي مراسم و اهداي قرباني آرام نگه داشت.
به گفته سيترا "مردم سومبا عقيده دارند که اگر آب به پيشاني شما بخورد نبايد از خانه خارج شويد. دقيقا ميدانستم که چه اتفاقي دارد ميافتد، براي همين وقتي ميخواستند آب رويم بپاشند در لحظه آخر دور خودم چرخيدم تا روي پيشانيم نريزد. "
کساني که او را اسير کرده بودند مرتب به او ميگفتند که کارهايشان از روي علاقه است و تلاش ميکردند تا او را راضي به پذيرش ازدواج کنند.
"اينقدر گريه کردم تا گلويم خشک شد. خودم را به زمين انداختم. اينقدر با نوک سوئيچ موتور به شکمم زدم تا کبود شد. سرم را به ستونهاي چوبي کوبيدم. ميخواستم به آنها بفهمانم که اين ازدواج را نميخواهم. اميدم به اين بود که دلشان برايم بسوزد."
او را که در عمل زنداني اين خانواده بود به مدت شش روز در خانه نگه داشتند. شبها در سالن ميخوابيد.
"تمام شب گريه ميکردم و نميخوابيدم. حس ميکردم دارم ميميرم. "
سيترا حاضر نشد لب به آب و غذايي بزند که آنها به او ميدادند، چون فکر ميکرد ممکن است طلسم شود: "اگر غذايشان را قبول کنيم، ازدواج را هم ميپذيريم. "
خواهرش پنهاني آب و غذا به او ميرساند و خانوادهاش با حمايت گروههاي مدافع حقوق زنان مشغول مذاکره با ريشسفيدان روستا و خانواده داماد بالقوه بودند تا بتوانند او را آزاد کنند.
مذاکرهاي در کار نيست
پروآتي، يکي از گروههاي مدافع حقوق زنان، در چهار سال گذشته هفت مورد عروسدزدي ثبت کرده است و عقيده دارد که موارد بسيار بيشتري نيز در نقاط دورافتاده جزيره اتفاق افتاده است.
تنها سه زن، از جمله سيترا، در نهايت آزاد شدند. از دو مورد اخيري که در ماه ژوئن ثبت ويديويي شده بودند، يکي از زنان با ازدواج کنار آمد.
آپريسا تارانائو، رئيس شعبه محلي پروآتي، ميگويد "آنها با ازدواج کنار آمدند، چون چارهاي نداشتند. عروسدزدي بعضي وقتها حالت ازدواج تعيينشده نيز به خود ميگيرد و زن به هيچ عنوان در جايگاهي نيست که بخواهد مذاکره کند. "
او ميگويد آنهايي که تن به ازدواج نميدهند اغلب توسط جامعه تقبيح و طرد ميشوند.
ويديويي که که از مراسم عروس دزدي در سومبا گرفته شده بود فضاي مجازي اندوزي را پر کرد
به گفته او "به آنها انگ رسوايي ميزنند و مردم ميگويند که ديگر کسي با آنها ازدواج نخواهد کرد و بچهدار نخواهند شد. زنها هم از ترس همين تن به ازدواج ميدهند. "
اين دقيقا رفتاري است که با سيترا شد.
حالا سه سال از آن کابوس گذشته است و او با لبخند ميگويد "خدا را شکر الان با دوستپسرم ازدواج کردهام و يک بچه يک ساله داريم. "
وعده ممنوعيت قانوني
فرانس وورا هبي، ريشسفيد و مورخ محلي، معتقد است که اين عمل بخشي از رسوم فرهنگي غني سومبا نيست و مردم از آن استفاده ميکنند تا زنان را بدون هيچ پيامدي مجبور به ازدواج کنند.
به گفته او دليل اصلي ادامه اين کار عدم واکنش صريح مقامات و ريشسفيدان محلي است.
"هيچ قانوني عليه آن وجود ندارد، بعضا کساني که دست به اين کار ميزنند با توبيخ اجتماعي روبهرو ميشوند، ولي بازدارنده قانوني يا فرهنگي وجود ندارد. "
در پي اعتراضات سراسري، رهبران محلي سومبا در اوايل ژوئيه با انتشار بيانيهاي مشترک مخالفت خود با اين کار را اعلام کردند.
بينتانگ پوسپايوگا وزير توانمندسازي زنان
بينتانگ پوسپايوگا، وزير توانمندسازي زنان، از جاکارتا، پايتخت اندونزي، به اين جزيره رفت تا در مراسم حضور داشته باشد.
او بعد از پايان مراسم به رسانهها گفت: "بزرگان محلي و مذهبي نظر خود را اعلام کردند؛ سنت دزديدن و ازدواجي که خبرش اخيرا در همه جا پيچيد هيچ ربطي به سنتهاي تاريخي سومبا ندارد. "
او وعده داد که اين بيانيه نخستين مرحله از تلاشهاي دولت براي پايان بخشيدن به عرفي خواهد بود که از نظر او خشونت عليه زنان است.
گروههاي مدافع حقوق زنان از اين حرکت استقبال کردهاند، اما ميگويند که "قدم اول در مسيري طولاني است".
سيترا ميگويد از اينکه دولت بالاخره دارد به اين مساله توجه ميکند خوشحال است و اميد دارد که اتفاقي که براي خودش افتاد در آينده براي کس ديگري اتفاق نيافتد.
"شايد اين کار از نظر بعضيها سنت اجدادمان باشد. اما رسمي عقبافتاده است که بايد متوقف شود، چون آسيب زيادي به زنان ميزند. "