با یکی از بکرترین مناطق شمال ایران آشنا شوید
لست سکند/ استان مازندران سرزمين دشت و کوه و جلگه و جنگل و دريا، سرشار از زيباييهاست که در هر گوشه خود طبيعتي خيرهکننده و خيالانگيز را تقديم نگاه گردشگران ميکند. يکي از مناطق زيبا با طبيعتي منحصربهفرد که گردشگري را در اين منطقه رونق بخشيده، روستاي زانوس است.
روستاي زانوس از توابع بخش کجور بوده که در 65 کيلومتري شهرستان نوشهر واقع شده است. جمعيت اين روستاي کوچک طبق آخرين سرشماري، 103نفر (38خانوار) بوده است که مجموعه روستاهاي اين منطقه مانند روستاي گيلکلا، نيچکوه، ميخساز و چند روستاي ديگر در حوزه دهستان زانوس رستاق دستهبندي ميشوند.
روستاي کوهستاني زانوس در ارتفاع 1650متر از سطح دريا و در دامنه شمالي رشته کوه البرز برپا شده و از همين رو، آب و هوايي سرد و معتدل را داراست اما مشخصاً با زمستانهاي سرد و برفگيري همراه ميشود. از بدو ورود به روستاي زانوس با چشمهسارهاي فراوان با آبي زلال و گوار، طبيعتي بکر، آب و هوايي رويايي در کنار فرهنگ غني مردمان منطقه روبهرو ميشويم
سابقه سکونت بشر در اين روستاي تاريخي به 1500سال پيش بازميگردد. در اين روستاي تاريخي مرکز پايتخت قديم اين شهر که محل چاپارداري بوده، محله بازارکلا که محل برپايي بازارها در دورههاي مختلف تاريخي بوده؛ و آثار آبراههاي سفالي در بستر روستا که بيش از 1500سال قدمت دارند را ميبينيم.
همچنين درخت کهنسال 1000ساله روستاي زانوس که محيط آن 12متر و ارتفاع آن به 30 متر ميرسيد از جلوههاي باشکوه روستاي زانوس بهشمار ميرفت که متأسفانه به دليل حکاکي يادگارهاي متعدد در طول ساليان، درخت دچار فرسودگي شد و از بين رفت. بنابر روايتي، نام روستاي زانوس را هم برگرفته از همين درخت باشکوه که نماد روستا بوده است ميدانند. زان به معني محل و اوس به معني درخت چنار، که در ترکيب با هم بهمعناي محلي است که درخت چنار در آن ايستاده است.
از ديگر آثار تاريخي منهدم شده اين روستا، کاخ سپهسالار اعظم حبيبالله خان و مادر سردار جمشيدخان (خرامان خانم) بود که بهدليل بيتوجهي در دهه 1350 دچار آتشسوزي شد و مصالح بهجامانده از آن عمارت زيبا، در انجام پروژههاي عمراني ديگر مورد استفاده قرار گرفت.
اما شايد بتوان گفت تنها اثر تاريخي بهجامانده از روستاي زانوس، نقاشي منظره بينظير از دره و کوه نمازياست که توسط کمالالملک نقاشي شده و امروز در کاخ موزه گلستان نگهداري ميشود.
بسياري، روستاي زانوس را به آبشار باشکوهش ميشناسند. آبشار اوپاچ که از ارتفاع 40 متري به بستر رودخانه فروميريزد که هنگام برخورد قطرات آب به سنگهاي بستر رودخانه آنها را به پودر و دودي از آب تبديل ميکند. پخش شدن آب به فضاي اطراف، دليل نامگذاري اين آبشار است؛ اوپاچ در گويش محلي به معناي آبپاش است. آبشار دائمي زانوس، در تابستان کمي کمآبتر ميشود اما از زيبايي آن کاسته نميشود.
تپههاي فلاکني و عروس کني، در پس زمينه روستاي زانوس ديده ميشوند که امتداد آنها به منطقه چاپارداري ميرسد و منظره طبيعي خيرهکنندهاي رقم ميزند که ديدن آن، خستگي و تنشهاي روزانه را از تن بهدر ميکند و البته منطقهاي فوقالعاده براي ثبت عکسهاي بهيادماندني است.
طبيعت منحصربهفرد روستاي زانوس هرساله ميزبان صخرهنوردان، جنگلنوردان، کوهنوردان و غارنوردان بسياري است. قله نمازيا يا نمازگا با 3860 متر ارتفاع، بلندترين قله اين منطقه است که هدفي عالي براي کوهنوردان ماجراجوست. اما اگر ورزشکاران ماجراجوييهاي بيشتري را بطلبند ميتوانند به غارتلا قزوين بروند. اين غار بزرگترين غار منطقه زانوس است که بهدليل مسير دسترسي سخت، کمتر کساني موفق به فتح آن ميشوند. تاحدي که افسانهوار ميگويند هرکس به غارتلا قزوين برود ديگر برنميگردد!
از ديگر زيباييهايي که در دهستان زانوس رستاق ميبينيم روستاي 4هزار ساله کندلوس است.
خانههاي باورنکردني از جنس چوب و کاهگل و کوچههاي سنگفرش شده، چشمههاي آب معدني خوشگوار و نهرهاي جاري در کنار آب و هواي استثنايي روستاي کندلوس، بهعلاوه جاذبههاي اطراف مانند درياچه فراخين و تالاب ارواح، گردشگران بسياري را به اين دهستان زانوس رستاق فراميخواند.