دیگر با ماسک هم نمیشود نفس کشید، کمکم زنده به گور میشویم
ايلنا/سال هاست منطقه سيستان با بحران هجوم ريزگردها و آلودگي بيش از حد هوا مواجه است و تنفس براي مردم دشوار شده و به سراغ هر يک از شهروندان سيستاني که مي رويم تنها يک جمله را تکرار ميکنند: «ديگر با ماسک هم نميتوانيم نفس بکشيم.» «زابل آلوده ترين شهر جهان است»؛ بارها و بارها اين جمله را از زبان مردم و مسئولان شنيده ايم و براي چندمين سال متوالي تيتر يک رسانه هاي داخلي و خارجي شده است؛ حال آنکه اين آلودگي تنها مربوط به شهر زابل نبوده و پنج شهر شمالي استان يعني زابل، زهک، هيرمند، نيمروز و هامون را در برميگيرد. سالهاست که موضوعاتي نظير حق آبه، خشکسالي ، افزايش ريزگردها و غلظت بيش از حد مجاز ذرات گرد و غبار و گرفتاري مردم در گرد و خاک نقل محفل و مجلس مسئولان شده و هر از چند گاهي هواي قابل تنفس براي مردم مطالبه و آتش مسئولان تند مي شود و گاهي هم اين آتش مطالبه تا جايي فروکش ميکند که ادارات و نهادهاي دولتي منطقه سيستان را به تعطيلي 2 روزه به علت آلودگي بيش از حد مي کشاند. خشکسالي، بي آبي، تلف شدن دامها و بيکاري صيادان و کشاورزان از يک سو ، هجوم ريزگردها به سبب خشکسالي تالاب هامون و حرکت شنهاي روان از سوي ديگر عرصه را براي تنفس و زندگي مردم در منطقه سيستان تنگ کرده است. صداي سيستان شنيده نمي شود يونس دهمرده يکي از شهروندان سيستاني ميگويد: « واقعيت اين است که کسي صداي اين مردم را نمي شنود و توجهي هم نميکند. همه مي گويند دليل اين حجم از بيتوجهي به زندگي اسفبار مردم سيستان، سکوت اين مردم است چرا که به ضد انقلاب روي خوش نشان نميدهند و دولتمردان هم خيالشان راحت است و اقدامي نمي کنند.» وي مي گويد: کافي است دوربين به دست وارد ريزگردهاي سيستان شويد آنوقت است که متوجه مي شويد حجم بدبختي ها و اوضاع زندگي مردم سيستان از تصاويري که در رسانه ها مشاهده مي کنيد هم وخيم تر است. واقعيت از آنچه در عکسها و فيلم ها ميبينيم خيلي وخيم تر است و مرزنشينان به معناي واقعي در زير خاک مدفون شده اند.» مسئولان برايمان هيچ کاري نکرده اند دهمرده در ادامه مي گويد: «تنها کاري که برايمان انجام ميشود پخش تصاوير و فيلم هاي کوتاه چند دقيقه اي از خفه شدنمان است که در نهايت هيچ نتيجه مثبتي براي مردم نداشته و حتي يک نهال گز و يا يک متر مالچ پاشي و تثبيت شن را هم براي دلخوشي مردم انجام نداده اند .» مشکلات تنفسي، ريوي، عوارض و مشکلات پوستي، اختلالات بينايي و بيماري هايي از اين دست دستاوردي است که بي آبي تالاب هامون و بي نتيجه ماندن مذاکرات دولت ايران و افغانستان براي تامين حقابه هامون، براي مردم سيستان به ارمغان آورده است. 445 نفر در صف مراکز درماني سيستان مديرکل مديريت بحران استانداري سيستان و بلوچستان با بيان اينکه مردم منطقه سيستان دو روز طاقتفرسا و سخت را پشت سر گذاشته اند، مي گويد: طي دو روز گذشته و بر اثر غلظت بيش از حد مجاز ذرات گرد و غبار در منطقه سيستان و بلوچستان، 445 نفر به علت بيماري هاي تنفسي، قلبي و ريوي، پوستي و اختلالات بينايي روانه مراکز درماني شده اند که از اين تعداد 362 نفر بصورت سرپايي و 83 نفر بستري شده اند. عبدالرحمن شهنوازي با بيان اينکه شعاع ديد در منطقه سيستان از 150 متر به 900 متر رسيده، ميگويد: به مرور زمان و در مدت زمان چند روزه شرايط عادي خواهد شد . توزيع 21 هزار ماسک مديرکل مديريت بحران استانداري سيستان و بلوچستان در ادامه ميگويد: غلظت ذرات معلق در هوا در منطقه سيستان طي دو روز گذشته از 1000 ميکروگرم بر متر مکعب به 5000 ميکروگرم بر متر مکعب رسيده است و اميدواريم اين رقم هم کاهش يابد. وي مي افزايد: 21 هزار ماسک در بين مردم منطقه سيستان توزيع شده است. شهنوازي در ادامه با اشاره به اينکه ستاد مديريت بحران بمنظور کنترل شرايط نابسمان مردم در هر دو روز تشکيل شده ، مي افزايد: جلسات مديريت بحران استان تشکيل شده و تصميماتي براي کنترل وضعيت مردم در منطقه سيستان نهايي و عملياتي شد. وي مي افزايد : تعداد 600 بسته غذايي ميان نيازمندان و آسيب ديدگان در منطقه سيستان توزيع شده است. در صورتي که مديريت بحران استانداري از توزيع ماسک براي تنفس در منطقه سيستان خبر مي دهد، عليرضا لک زائي يکي از شهروندان به خبرنگار ايلنا مي گويد: «دلتان خوش است کدام ماسک و کدام تنفس؟! شدت طوفان و حجم ريزگردها تاحدي ست که سر تا پايمان پر از خاک و گرد و غبار است، ماسک هم که بزنيم مگر فايده اي دارد، آن هم زماني که دهانمان پر از شن و خاک شده و راه نفس هايمان بسته شده؟» دواي دردمان آب است لک زائي به خودروي پوشيده شده از خاک خود اشاره ميکند و مي گويد:« وضعيت را ميبينيد؟ اين خودرو از صبح تا الان به اين روز افتاده؛ حال شما ببينيد ماسک زدن دردي از ما دوا مي کند؟ دواي درد ما آب است، بايد سهم آب تالاب هامون را پس بگيريم و از اين زندگي که گرد و غبار هر روزش را برايمان جهنم کرده خلاص شويم.» در خاک دفن مي شويم و صدايمان شنيده نمي شود محسن عباسيان يکي ديگر از شهروندان سيستاني که ساکن شهرستان زابل است، ميگويد:«همه تلاش ميکنند صداي مردم سيستان به گوش مسئولان کشور رسيده شود اما مسئولاني که وظيفه دارند کاري براي مردم سيستان انجام دهند، کوتاهي ميکنند. ميترسم آنقدر مسئولان دست روي دست بگذارند تا اينکه آخرش زير تلي از خاک مدفون شويم. » او مي گويد:« اين درد دل ها مربوط به امروز و ديروز نيست و سالهاست مردم سيستان نفس کشيدن را رويايي ديرينه مي دانند، زندگي اکثر مردم سيستان مختل شده، شهر تعطيل شده همه مجبور به خانه نشيني شدند، اين دو روز حتي با ماسک هم نميتوانستيم از خانه خارج شويم، نفس کشيدن براي افراد مسن و کساني که بيماري تنفسي دارند واقعا سخت و مشکل شده است.» آمادگي پيش از بحران معاون استاندار و فرماندار ويژه زابل درباره نقش خود در گرد و غبار و زندگي اين روزهاي مردم سيستان ميگويد: بر اساس اعلام هواشناسي و افزايش شدت باد و افزايش غلظت گرد وغبار تمامي دستگاه هاي ذيربط در حالت آماده باش قرار گرفتند. هوشنگ ناظري با بيان اينکه وضعيت نامناسب و آلودگي بيش از حد هواي سيستان را به ستاد بحران منتقل شده و پيشنهاد تعطيلي ادارات و نهادهاي دولتي اين منطقه را ارائه کرده اند، مي گويد: طبق بررسي هاي ستاد بحران از شرايط نامساعد منطقه سيستان ، تعطيلي ادارات و نهادهاي دولتي اين منطقه براي دو روز متوالي تاييد شد. به گفته ناظري ميزان آلودگي هوا در سيستان از 64 برابر حد مجاز هم گذشت، مي افزايد: سرعت باد امروز در دو روز گذشته به 115 کيلومتر بر ساعت بوده و شعاع ديد هم کمتر از 150 کيلومتر بر ساعت بود که به ناچار برخي از محورهاي مواصلاتي مسدود شد. بازگشايي محورهاي مواصلاتي فرماندار زابل در ادامه مي گويد: طوفان و ريزگردها خسارت هاي فراواني به بخش ها وارد کرده که مبلغ خسارت در دست بررسي است. وي مي افزايد: تمامي مسيرهاي مواصلاتي و جاده ها به استثناي جاده زابل- نهبندان که به علت شدت طوفان مسدود اعلام شده بود و تردد در آن جاده ممنوع شده ، بازگشايي شده است. ناظري مي گويد: شدت باد و طوفان سبب سقوط تيرهاي چراغ برق و تنه درختان بر روي کابل هاي برق شده و خسارات فراواني را به بخش تاسيسات شبکه برق رساني وارد کرده است. وي مي گويد: هياتي متشکل از وزارت امور خارجه، وزارت نيرو، وزارت کشور و سازمان محيط زيست تشکيل شده و پيگيري هاي لازم براي تامين حقابه هامون را انجام مي دهند . ناظري مي گويد: حرکت شن هاي روان و ايجاد ريزگردها مشکلاتي است که همواره در منطقه سيستان وجود دارد. ما تنها کاري که براي مردم و منطقه مي توانيم انجام دهيم اين است که نسبت به مهار کانونهاي گرد وغبار اقدام کنيم. وي مي افزايد: مشکلات سيستان در بخش هاي برون مرزي است؛ يعني کانون هاي بحراني که در افغانستان وجود دارد ازين رو بايد با تعامل و همکاري که کشور همسايه ما انجام مي دهد اين مراکز و کانون ها کنترل و مهار شود و اگر اين اتفاق بيفتند مشکلات سيستان تاحدودي برطرف مي شود.