روایتی تلخ از کاهش ازدواج و افزایش طلاق در تهران
ايران/ سردفتران ازدواج و طلاق در مناطق مختلف پايتخت از کاهش ۳۰ تا ۴۰ درصدي آمار ثبت ازدواج و افزايش ۱۰ تا ۱۵ درصدي آمار ثبت طلاق در دفاتر خود در سالهاي اخير خبر ميدهند. به اعتقاد آنها فشارهاي اقتصادي، خيانت و فضاي مجازي از جمله عواملي هستند که در تغيير اين آمارها تأثير مستقيم دارند. محمد احساني، سردفتر ازدواج و طلاق در منطقه يک در اينباره ميگويد: از سال ۹۰ تا امروز آمار ازدواج در اين منطقه روند کاهشي داشته که رقمي حدود ۴۰ درصد است. او معتقد است با اينکه مشکلات اقتصادي در پايين آمدن اين آمار مؤثر است اما در مناطق بالاي شهر که مردم کمتر با مشکلات معيشتي دست به گريبان هستند، نميتوانيم اقتصاد را عامل اصلي بدانيم، چرا که در اين مناطق بهدليل تغيير فرهنگ و سطح تحصيلات جوانان، سن ازدواج بالا رفته است. تا جايي که ميانگين سن ازدواج در پسرها و دخترها بين ۳۰ تا ۳۵ سال است که در مقايسه با سالهاي گذشته افزايش چشمگيري داشته است. وي در ادامه درباره کاهش سکههاي مهريه در عروسيها ميگويد: اين روزها با افزايش چشمگير قيمت سکه و طلا، ميزان مهريهها هم تغيير معکوسي داشته به طوري که در مراسم عروسي شاهد ثبت تعداد پايين سکه مهريه عروس خانمها هستيم. احساني ميافزايد: در دهه ۸۰ با ارقام نجومي تعداد سکه براي ثبت ازدواج در دفاتر روبهرو بوديم، به طوري که رقم سال تولد به شمسي يا ميلادي از جمله مهريههاي مرسوم در آن سالها بود اما اين روزها حدود ۵۰ درصد ازدواجها با مهريه ۱۱۰ سکه، ۲۵ درصد زير اين تعداد و مابقي بيشتر از اين تعداد انجام ميشود. البته در برخي ازدواجها هم ميزان مهريهها در حد يک، دو، ۷ و ۱۴ سکه بهار آزادي است. او در ادامه ميافزايد: گراني سکه و بهدنبال آن فشار اقتصادي و فشار رواني که اين مسأله براي مردان به وجود آورده، از دلايل کاهش تعداد سکهها در مهريه است. البته برخي از خانمها به ازاي اين بخشش بزرگوارانه «حق طلاق» را طلب ميکنند. احساني با بيان اينکه همزمان با کاهش آمار ازدواج، آمار طلاق نيز افزايش يافته ميافزايد: در ۷ سال اخير با رشد ثبت طلاق در دفتر مواجه بوديم تا جايي که هر ساله به ميزان ۱۰ تا ۱۵ درصد در زمينه ثبت اسناد طلاق رشد داشتهايم. البته سال گذشته حدود ۳۰ تا ۴۰ مورد طلاق داشتيم اما امسال در ۵ ماهه نخست اين رقم به ۶۰ مورد رسيده است. خيانت اولين عامل طلاق بالاي شهرنشينها احساني با بيان اينکه در مناطقي که مردم تمکن مالي نسبتاً بالايي دارند، خيانت اولين علتي است که ميتواند مسبب طلاق باشد، ميگويد: البته با گسترش فضاي مجازي زمينههاي خيانت درروابط زناشويي و خانوادهها بيشتر شده که لازم است نهادهاي آموزشي و فرهنگي در اين خصوص با فرهنگسازي زمينه آگاهي بخشي را براي خانوادهها و زوجين فراهم کنند. سيدمحمدعلي مقدسي سر دفتر منطقه پيروزي تهران با بيان اينکه تعداد مراجعان براي ازدواج به اين دفتر در سالجاري نسبت به سالهاي گذشته ۴۰ درصد کاهش داشته ميگويد: بالارفتن توقعات خانمها و تغيير فرهنگ از مهمترين دلايل کاهش آمار ازدواج است، البته افزايش تعداد دفاترجديد ازدواج و طلاق هم در اين زمينه تأثيرگذار بوده است. او در ادامه با اشاره به نهضت مهريه بخشي زنان ميافزايد: بعد از گراني سکه بسياري از خانمها با هدف کم کردن بار مالي همسرانشان درخواست مهريههاي پايين دارند. البته تعداد ۱۱۴ سکه بهار آزادي رقمي است که اين روزها بيشتر از ساير ارقام در دفترخانه جهت مهريه ثبت ميشود و ديگر خبري از مهريههاي نجومي مانند گذشته نيست. مشکلات اقتصادي، عامل کاهش نرخ ازدواج در پايين شهر غلامحسين توتوني، سردفتر ازدواج و طلاق در منطقه شهرري تهران هم با اعلام کاهش ۴۰ درصدي آمار ازدواج ميگويد: در اين ايام که اعياد و تعطيلات رسمي هم در پيش است آمار ازدواج افزايشي نداشته و به نسبت سال گذشته که ۱۶۰ تا ۱۷۰ مورد ثبت ازدواج در اين دفتر انجام ميشد، متأسفانه در ۵ ماهه نخست سالجاري تنها ۵۰ مورد سند ازدواج به ثبت رسيده است. او برخلاف برخي سردفتران که بالارفتن تعداد دفترخانهها را دليل کاهش اسناد ازدواج دفاتر ميدانند، معتقد است: بنده قبول ندارم که افزايش دفاتر جديد ازدواج و طلاق، دليل کاهش ثبت ازدواج باشد چرا که به لحاظ آماري در کل کشور با کاهش چشمگير تعداد ازدواجها مواجه هستيم، من فکر ميکنم دليل اصلي کاهش اين آمار، تمايل نداشتن جوانان به مقوله ازدواج است، البته فقر و مشکلات اقتصادي هم بويژه در محلههاي پايين شهر از مهمترين عواملي است که مانع از تصميمگيري جوانان براي ازدواج ميشود. با توجه به گراني و نابساماني بازار سکه بسياري از جوانان حتي نميتوانند تعداد ۱۴ سکه بهعنوان مهريه در نظر بگيرند چه برسد به خريد لباس عروسي و پرداخت هزينههاي زندگي و تأمين مسکن براي شروع زندگي مشترک. توتوني سردفتر ازدواج و طلاق در منطقه پايين شهر تهران، فقر را مهمترين عامل طلاق ميداند و با تأکيد بر افزايش آمار طلاق در منطقه شهرري ميافزايد: به جز فقر، ضرب و جرح و اعتياد هم از عوامل افزايش طلاق در مناطق پايين شهر است که لازم است در اين زمينه کارشناسي انجام شود. احمدکلهري که دفترخانه ازدواجي در منطقه انقلاب تهران دارد در خصوص پايين آمدن آمار ازدواج ميگويد: نزديک ۲۰ سال است که نرخ ازدواج رو به سرازيري است با وجود اين هنوز تعداد ازدواجها بيشتر از نرخ طلاق است. او درباره کاهش ميزان مهريه اظهار ميکند: ديگر ارقامي مرتبط با تاريخ تولد را نميبينيم و ميزان مهريهها ۱۱۰ تا ۳۰۰ سکه بهارآزادي است و بندرت شاهد مهريههاي بالاي ۵۰۰ سکه هستيم. دليل اين امر هم بالا رفتن سطح فرهنگي مردم است، البته جوانان امروز ميدانند که مهريه سنگين تضمين خوشبختي نيست، وبه اعتقاد من مهريه بايد متناسب با شخصيت زن در نظر گرفته شود. اينکه به ازاي مهريه پايين، خانمها درخواست حق طلاق دارند نيز نظريه اشتباهي است زيرا با اثبات عسر و حرج، ضرب و جرح يا اثبات عدم تأمين روحي و رواني قضات رأي به طلاق ميدهند. کلهري درپايان تأکيد کرد با وجود کاهش آمار ازدواج در سالهاي اخير هنوز هم تعداد ازدواجها در کشور بيشتر از طلاقهاست.