باغ وحش شیراز مجوز ندارد !
ايرنا/ يک عکس در فضاي مجازي به اشتراک گذاشته و از مخاطبان پرسيده شد که اين عکس از چيست؛هرکس پاسخي مي داد که درست نبود؛ مخاطبان شگفت زده شدند وقتي دانستند اين عکس نشانگر سوسيس هاي فاسد و کپک زده و خوراک حيوانات باغ وحش شيراز است. باغ وحش شيراز در جاده شيراز- اصفهان در محدوده زرقان شيراز است؛ جايي که حيوانات نرده و ميله هاي عمودي را از بدو تولد تا لحظه مرگ به نظاره نشسته اند و خوي وحشيگري و يکه تازي شان را به قفس هاي تنگ و نمور باخته اند تا وسيله اي براي گذران ساعت فراغت آدم ها باشند. باغ وحش شيراز با 60 سال قدمت از نخستين مراکز تاسيس شده از اين دست در ايران است که در حال حاضر منتظر گرفتن مجوز است يعني عليرغم نداشتن مجوز، فعاليت مي کند. از آغاز سال 95 بهسازي اين مجموعه که ميزبان گونه هاي متنوع جانوري از جمله ده ها شير آفريقايي است شروع شده است. سيروس قهرماني نژاد در سال 1337 باغ وحش شيراز را احداث کرد و تا 1394 که چشم از جهان فروبست و در محل فعلي اين باغ وحش نيز به خاک سپرده شد، خود مديريت اين مجموعه را بر عهده داشت. در بازديد از باغ وحش شيراز که در فاصله 15 کيلومتري جاده شيراز به سمت اصفهان قرار دارد کمبودها و مشکلات زيادي مشاهده شد. براي رسيدن به باغ وحش شيراز، جاده فرعي به طول حدود دو کيلومتر را از يکي از خروجي هاي اتوبان شيراز- اصفهان نرسيده به شهر زرقان بايد پيمود که اين مسير عرض بسيار کمي دارد که براي عبور دو خودرو از کنار هم در مسير مخالف بايد به اجبار يک اتومبيل از خاکي مسير خود را ادامه دهد. انباشت زباله و نخاله هاي ساختماني و شهري در اطراف اين جاده ديده مي شود. با ورود به باغ وحش شيراز در نگاه اول به لحاظ توسعه زيرساخت ها نسبت به سالهاي گذشته تفاوت هايي به چشم مي خورد که نشانگر اقدامات عمراني در اين محل است اما مشکلاتي نظير خاکي بودن بسياري از معابر و محوطه، نبود سرويس بهداشتي مناسب، عدم وجود آب آشاميدني و بوفه هنوز وجود دارد. آب براي آشاميدني نيست يک سازه آبخوري در ميانه اين مجموعه وجود دارد که روي آن بزرگ بد خط نوشته شده ،آب خوردن نيست! چند متري آن طرف تر کنار دکه اي که نام بوفه باغ وحش روي آن درج شده که به نظر تعطيل است، تانکري پلاستيکي تعبيه شده که با همان خط درشت نازيبا روي آن نوشته شده آب خوردن که البته با نزديک شدن به آن بوي نامطبوعي از لجن هاي موجود در اطراف اين تانکر به مشام مي خورد که شما را از نوشيدن آب پشيمان خواهد کرد. خودروها وسط باغ وحش مسير هدايت خودرو به پارکينگ باغ وحش شيراز از ميان قفس هاي حيوانات مي گذرد و بعضا در مسير، خودروهاي پارک شده به چشم مي خورد که اين مساله گلايه هاي اغلب بازديدکنندگان را در پي دارد و برخي از آنها در اين رابطه مي گويند: مسير حرکت پياده بازديدکننده هاي باغ وحش شيراز با تردد خودروها مشترک است و در پي اين وضعيت مردم نمي توانند با اطمينان خاطر از اين مجموعه بازديد کنند. اين مساله براي کساني که کودک به همراه خود دارند نيز تشديد مي شود،چون حتي يک لحظه هم نمي توانند چشم از کودکان خود بردارند و يا دستشان را رها کنند زيرا هر لحظه ممکن است در حين بازديد خودرويي از کنار آنها عبور کند و حادثه اي خطرناک رخ دهد. اما چيزي که در بازديد از باغ وحش شيراز بيش از همه اين موارد انسان را آزار مي دهد وضعيت نگهداري بعضي حيوانات و خصوصا تغذيه آنها است. در ابتداي محل بازديد، قفس هاي شيشه اي آکواريوم مانندي در کنار هم بر روي چهار پايه هاي زرد رنگي به چشم مي خورد که روي اغلب اين قفس هاي شيشه اي پلاستيک هاي ضخيم و مات کشيده شده که با کنار زدن آن ابتدا لامپ 200 وات پر مصرف با نور زرد رنگ ديده مي شود و سپس کابل قطوري که در انتهاي آن وجود دارد، نمايان مي شود. خزنده زير لامپ بي تابي مي کرد که شايد از گرماي اين لامپ بود. بو و خون، کپک و زخم در ادامه بازديد از باغ وحش شيراز جايگاه هاي نگهداري حيوانات را که نشانگر بازسازي بود، ديديم اما هنوز تعدادي قفس تنگ و نمور به شکل گذشته خودنمايي مي کند و البته نکته مهم تر اينکه تابلو معرفي حيوانات بر ديواره اغلب قفس ها نصب نشده و به جز تعداد سگاني که به وفور در قفس هاي اين مجموعه وجود دارد نژاد و نوع تغذيه و مشخصات مابقي حيوانات ،پرندگان و خزندگان را بايد حدس زد. با گذر از کنار قفس حيوانات گوشت خوار باغ وحش شيراز بوي مشمئزکننده به مشام مي رسد و آثار خون دلمه شده ديده مي شود که چاره اي جز گريز و ترک محل براي بازديدکنندگان باقي نمي گذارد. در ادامه بازديد از اين مجموعه، گوني هاي سفيد رنگي در نزديکي جايگاه گرازها توجه را به خود جلب مي کند که با نزديک شدن به گوني هاي تلنبار شده بر روي هم، بوي آزاردهنده به بيني هجوم مي آورد و تحمل ماندن در اين محل را سخت مي کند و با بازکردن يکي از اين کيسه ها ضايعات مرغ مشاهده شد که به شيوه اي غير بهداشتي و در فضاي باز و در معرض آفتاب در باغ وحش شيراز نگهداري مي شود که به گفته کارگران افغانستاني باغ وحش شيراز، اين مواد آلوده و کپک زده غذاي حيوانات اين مجموعه است. عدم رعايت ايمني در اتصالات کابل هاي برق و خاکي بودن بسياري از معابر داخل اين مجموعه از ديگر مواردي بود که انتقاد بازديدکنندگان از باغ وحش شيراز را در پي داشت. زخم هايي نيز در صورت اغلب شيرهاي باغ وحش شيراز ديده مي شد که شايد حاصل نزاع حيوانات با يکديگر بوده اما به گفته کارشناسان بي توجهي به اينگونه آسيب ها در مواردي مي تواند به عفونت و مرگ حيوان منجر شود و ضروري است مداواي آن در دستور کار مسئولان اين باغ وحش قرار گيرد. حيوان نمي فهمد که چه مي خورد در ادامه اين بازديد گوني هاي حاوي سوسيس که در زير سايه باني مجاور قفس شيرها به ديوار تکيه داده شده و پلاستيکي ضخيم و مات روي آنها کشيده شده بود توجه را به خود جلب کرد. با بازکردن چند مورد بطور اتفاقي فاسد بودن و کپک زدگي اين سوسيس ها قابل رويت بود بگونه اي که رنگ اين سوسيس ها کاملا تيره و سياه رنگ بود و هيچ شباهتي با سوسيس و خوراکي قابل مصرف براي حيوانات نداشت. کارگر افغان که در اين محل مشغول کار بود در پاسخ به اين سوال که آيا اين سوسيس ها براي مصرف حيوانات باغ وحش است؟ گفت: بله اين سوسيس ها براي مصرف به حيوانات اين مجموعه داده مي شود. وي در پاسخ به اين سوال که چرا از سوسيس هاي فاسد و کپک زده استفاده مي کنيد،گفت: براي حيوان چه فرقي دارد که غذا فاسد و يا سالم باشد!! حيوانات افسرده باغ وحش شيراز سجاد اعتماد فرد يکي از بازديدکنندگان باغ وحش شيراز است که در حين بازديد مي گويد: به نظر مي آيد حال اغلب حيوانات اين مجموعه خوب نيست و افسرده هستند. او ادامه مي دهد: چشمان بسياري از حيوانات اين مجموعه به نظر نابينا و يا ملتهب با قرمزي و زردي مشاهده شد که ممکن است نشانه بيماري باشد و ضروري است که سريعا توسط دامپزشک معاينه شوند. اين شهروند شيرازي مي گويد: در بعضي از قفس ها نان خشک ديده مي شود در صورتي که نبايد از اين نوع تغذيه براي حيوانات استفاده شود. گزارش هاي خالي مواردي که در بازديد از باغ وحش شيراز مشاهده شد با معاون فني اداره کل حفاظت محيط زيست فارس در ميان گذاشته شد که وي در اين باره گفت: تاکنون در گزارش هاي ماهانه کارشناسان اين مرکز در شهرستان شيراز اينگونه موارد کمتر ذکرشده است. معاون فني اداره کل حفاظت محيط زيست استان فارس گفت: کارشناسان اين نهاد در شهرستان شيراز بصورت ماهانه از وضعيت باغ وحش شيراز بازديد و گزارشي در اين رابطه تهيه مي کنند. مرادي افزود: دامپزشک بايد در مجموعه باغ وحش شيراز مستقر باشد و بطور مداوم بر وضعيت حيوانات اين مجموعه نظارت کند. وي ادامه داد: براساس بازديد هايي که در ماه هاي اخير از اين مجموعه بعمل آمده مشخص شده که وضعيت و محل نگهداري سه توله خرس تازه به دنيا آمده باغ وحش شيراز مناسب نيست که در اين باره اخطار نيز داده شده که سريعا نسبت به رفع آن اقدام شود. معاون فني اداره کل محيط زيست فارس بيان کرد: بزودي کارشناسان اين اداره کل براي بررسي شرايط نگهداري حيوانات باغ وحش شيراز از جمله وضعيت دامپزشکي ،تغذيه، سامانه گرمايي و سرمايي جايگاه ها به اين محل اعزام خواهند شد. حمايت صفر مدير باغ وحش شيراز ،از آنچه عدم حمايت دستگاه ها از اين مجموعه ناميد گلايه کرد و گفت: تاکنون هيچ ارگاني از ما حمايت نکرده است در صورتي که متولي امر توسعه حيات وحش و باغ وحش ها در دنيا شهرداري و استانداري ها هستند. حيسنعلي قهرماني نژاد با تاکيد بر اينکه تاکنون اين باغ وحش بصورت خصوصي ايجاد و اداره شده افزود: تلاش داريم اين مجموعه که در گذشته به روش سنتي اداره مي شد را به صنعتي تبديل کنيم و جايگاه نگهداري حيوانات نيز نسبت به قبل مناسب تر شود. 60 سال فعاليت و منتظر مجوز وي با تاکيد بر اينکه تلاش دارد که استانداردهاي سازمان حفاظت محيط زيست را در اين مجموعه رعايت کند اظهار داشت: باغ وحش هايي در ايران وجود دارد که بعضا از باغ وحش شيراز کوچکتر و کم امکانات تر هستند اما مجوز فعاليت خود را دريافت کرده اند در صورتي که متاسفانه باغ وحش شيراز هنوز موفق به اخذ آن نشده است. مدير باغ وحش شيراز بيان کرد: سابقه فعاليت اين باغ وحش به 60 سال پيش مي رسد اما هنوز فاقد مجوز است و در حال حاضر از نظر قدمت، گونه هاي نادر حيواني نيز دومين باغ وحش کشور محسوب مي شود و همچنين به لحاظ موقعيت مکاني در مسير جاده شيراز به سمت تخت جمشيد واقع شده که مي تواند درآمدزايي بسيار مناسبي در اين منطقه ايجاد کند. قهرماني نژاد عنوان کرد: ورودي اين باغ وحش جاده اي نامناسب و بسيار باريک است که بارها از مسئولان شهرداري زرقان درخواست تعريض و بهسازي آن را کرده ايم اما متاسفانه تاکنون اقدامي در اين خصوص انجام نشده،حتي با استاندار قبلي فارس در اين باره صحبت شده و نامه درخواست تعريض اين جاده توسط وي نيز پاراف شده، اما در زمان ارائه اين دستورات به دستگاه هاي متولي ترتيب اثري داده نشد. مدير باغ وحش شيراز گفت: باغ وحش از جنبه هاي مختلفي نظير پيوند انسانها با طبيعت، کمک به علم، پر کردن اوقات فراغت و جذب گردشگر داراي ارزش زيادي است و نياز هر شهر و خصوصا کلانشهر مانند شيراز محسوب مي شود و لازم است که دستگاه هاي دولتي نيز در حوزه تبليغات و حمايت از اين مجموعه اقدام کنند. قهرماني نژاد اضافه کرد: در حال حاضر شرايط اين مجموعه نسبت به گذشته متفاوت و مناسب تر و در يکسال گذشته نيز بيش از دو ميليارد تومان براي بهسازي باغ وحش شيراز هزينه شده است. او اشاره کرد: زمين اين باغ وحش حدود 18 هکتار است که طراحي عمليات احداث آن به هشت فاز تقسيم بندي شده که هر بخش مختص گونه هاي مختلفي نظير باغ پرندگان،گربه سانان ،خزندگان و آبزيان خواهد بود و همچنين باشگاه سوارکاري و موتور سواري نيز در اين مجموعه ايجاد خواهد شد. او به اينکه حدود 80 گونه حيواني و جانوري در باغ وحش شيراز نگهداري مي شود اشاره کرد و گفت: عدم وجود گونه هايي آفريقايي نظير فيل و زرافه در اين مجموعه به دليل هزينه ارزي بالا و مشکل بودن اخذ مجوزهاي بين المللي سازمان هاي جهاني براي نگهداري از اين گونه حيوانات است. حيوانات در ايران بيمه نمي شوند قهرماني نژاد يکي از ايرادات باغ وحش داري در ايران را بيمه نکردن گونه هاي حيواني دانست و افزود: بعنوان مثال خريد و انتقال دو عدد فيل به ايران حداقل چهار ميليارد تومان هزينه دارد و به دليل عدم وجود سازمان بيمه گر حيوانات، ريسک سرمايه گذاري در اين حوزه بالا است. وي به نحوه خريد و فروش گونه هاي حيواني موجود در باغ وحش ها اشاره و عنوان کرد: خريد و فروش حيوانات اغلب بين باغ وحش هاي جهان صورت مي گيرد و ما نيز براي توسعه گونه هاي موجود در باغ وحش شيراز با خريد حيواناتي که در طبيعت متولد شده اند مخالف هستيم و تنها از باغ وحش هاي ديگر حيوان خريداري مي کنيم. او ادامه داد: حيواناتي که در اسارت و باغ وحش متولد مي شوند را نمي توان در طبيعت رها سازي کرد زيرا بسياري از اين موجودات به انسان وابستگي پيدا کرده اند و نمي توان آنها را از انسان جدا کرد. باغ وحش شيراز،يکسال و نيم آينده تکميل مي شود وي در پاسخ به سوالي در خصوص امکانات سخت افزاري در اين مجموعه نظير سرويس بهداشتي و آب آشاميدني گفت: در حال حاضر سرويس بهداشتي اين مجموعه از وضعيت مناسبي برخوردار است اما بايد به اين موضوع نيز توجه داشت که باغ وحش شيراز هنوز در حال ساخت و ساز است و حداکثر تا يکسال و نيم آينده تکميل خواهد شد و در خصوص تامين آب آشاميدني آن نيز اخيرا حدود 300 ميليون تومان صرف خريد انشعاب اين مجموعه شده که بزودي مشکل آب آشاميدني نيز حل خواهد شد. مدير باغ وحش شيراز ادامه داد: منتقدان بايد بدانند که باغ وحش هاي ايران با نمونه هاي خارجي قابل قياس نيست و زماني اين کار امکان پذير خواهد بود که ارگان هاي متولي امر نيز به اين مساله ورود و از اين حوزه حمايت کنند، اين نوع سرمايه گذاري عام المنفعه است و نياز است که ساير دستگاه هاي مربوط نيز به کمک بيايند تا همه فشارها روي دوش بخش خصوصي نباشد. بوهاي طبيعي قهرماني نژاد در پاسخ به آزاردهنده بودن بوي محيط باغ وحش شيراز و نگهداري مواد غذايي حيوانات در فضاي باز و استفاده از خوراکي هاي فاسد گفت: حيوانات وحشي در طبيعت نيز به همين شکل تغذيه مي کنند و هر مقدار نظافت هم در اين محيط انجام شود باز بوي تعفن خصوصا در حوالي محل هاي نگهداري گرازها وجود دارد. وي بر استقرار دامپزشک در اين محل تاکيد کرد و اظهار داشت: در حال حاضر از لحاظ رسيدگي به حيوانات مشکلي در باغ وحش شيراز وجود ندارد. باغ وحش شيراز وارد گوگل شود او در بخش ديگري از صحبت هاي خود اظهار داشت: نياز است که با توجه به بعد گردشگري اين مجموعه با همکاري اداره کل ميراث فرهنگي فارس آدرس و نام باغ وحش شيراز در نقشه هاي اينترنتي(گوگل) درج شود. مدير باغ وحش شيراز اضافه کرد: حدود يکسال پيش از مسئولان مربوط درخواست کرديم که مجسمه شيري در جاده شيراز- مرودشت و در قسمت ورودي باغ وحش نصب شود که هنوز با اين مساله موافقت نشده است. مشکلات باغ وحش شيراز سر دراز دارد رئيس شبکه زيست محيطي ايران درباره وضعيت باغ وحش شيراز گفت: در زمان مديريت قبلي اداره کل حفاظت محيط زيست فارس بازديدي توسط فعالان زيست محيطي اين استان از باغ وحش شيراز انجام شد که در آن زمان نيز مشکلات عديده اي خصوصا در نحوه نگهداري حيوانات و تغذيه آنها مشاهده و در پي آن اخطارهاي لازم به مديريت وقت اين ارگان داده شد که مسولان باغ وحش شيراز در پاسخ به انتقادات مطرح شده اظهار کردند که بزودي محيط اين مجموعه بهسازي خواهد شد اما متاسفانه تاکنون در وضعيت اين مجموعه بهبود چنداني حاصل نشده است. محمدرضا گل هميشه بهار با بيان اين مطلب که غذاي حيوانات بايد در محل هاي استاندارد، مناسب و استريل و در جاي خنک نگهداري شود، افزود: اغلب گونه هاي حيواني و پرندگان شکاري به جز کرکس و در بعضي موارد نيز کفتار که سيستم بدن آنها با لاشه خوري و مصرف گوشت فاسد همخواني دارد در طبيعت نيز از گوشت فاسد و يا مانده استفاده نمي کنند و اغلب با شکار و تازه خوري تغذيه مي کنند. شورا و شهرداري شيراز ورود کنند رئيس انجمن دوستداران محيط زيست فارس اظهار داشت: شوراي شهر و شهرداري شيراز که اکنون هزينه هاي ميليوني و ميلياردي در بعضي محل ها انجام مي دهد که اولويت ندارد بايد براي ايجاد محيطي مناسب براي حيوانات و احداث باغ وحش متناسب با موقعيت کلانشهر شيراز اقدام کنند زيرا يکي از ضرورت هاي اين شهر است. گل هميشه بهار ادامه داد: شهرها و کشورهاي توسعه يافته جهان در حوزه آشنايي شهروندان و گردشگران با محيط زيست و گونه هاي جانوري مختلف پا را فراتر گذاشته و مجموعه هاي باغ وحش چند بعدي ايجاد کرده اند و مزيت بزرگ اين تکنولوژي نيز عدم اسارت حيات وحش است. وي اظهار داشت: برخوردهايي ناشايست نظير استفاده از قفس هاي تنگ،عدم تغذيه مناسب،استفاده از غذاي کپک زده و آب آلوده، عدم رعايت بهداشت و نظافت در محل نگهداري حيوانات در باغ وحش و سيرک شيراز سابقه طولاني دارد و مشخص نيست که چه زماني نظارت بر اين مجموعه ها بطور مستقيم انجام خواهد شد. رئيس انجمن دوستداران محيط زيست فارس اضافه کرد: دامپزشک بايد در باغ وحش شيراز بطور مداوم مستقر باشد و براي تغذيه حيوانات اين مجموعه نيز از رژيمي مشخص غذايي استفاده شود. گل هميشه بهار عنوان کرد: بعضي از بيماري ها بين انسان و حيوان مشترک است و اگر رعايت بهداشت باغ وحش بطور دقيق انجام نشود حتي سلامت بازديد کننده ها و شهروندان را نيز با خطر جدي روبه رو خواهد کرد و اگر باغ وحش شيراز نيز استانداردهاي لازم را رعايت نمي کند بايد اين مجموعه تعطيل و مجوز فعاليت آن لغو شود. مگر مي شود باغ وحش شيراز بدون مجوز باشد؟ وي در پاسخ به اين سوال که چگونه ممکن است باغ وحش شيراز با حدود 80 گونه حيواني بدون مجوز فعاليت کند؟ گفت: مشخص نيست که چگونه اين مجموعه بدون داشتن مجوز،فعاليت مي کند در حالي که اگر فردي در شيراز يک سنجاب نگهداري کند و ارگان هاي ناظر از اين موضوع اطلاع پيدا کنند،جريمه سنگين حدود 500 هزار تومان تا يک ميليون توماني وضع خواهند کرد و در اين شرايط چگونه ممکن است که باغ وحشي با اين وسعت بدون داشتن مجوز به راحتي فعاليت کند؟! خوراک کپک زده باعث مرگ حيوانات مي شود رئيس اداره دامپزشکي شهرستان شيراز گفت: بدن حيوانات وحشي تا حدودي با مصرف گوشت هاي دو الي سه روز مانده در طبيعت مقاوم است اما وضعيت گوشت و يا مواد خوراکي مانند سوسيس و کالباس که کپک زده متفاوت است زيرا اين مواد قارچ آسپرژيلوس(کپک) دارند که سم آفلاتوکسين ترشح مي کند که بسيار خطرناک است. عبدالرضا وفا افزود: سم آفلاتوکسين که بسيار مقاوم است و تا 120 درجه حرارت را نيز تحمل مي کند در کبد حيوان جمع و باعث ايجاد تومور کبدي و در نهايت به مرگ حيوان منجر خواهد شد. وفا ادامه داد: نبايد چربي و آشغال گوشت به حيوانات داده شود و لازم است به دليل اسارت در قفس و کم تحرکي اين حيوانات رژيم خاص غذايي براي آنها در نظر گرفته شود. وي اضافه کرد: متاسفانه تاکنون چندين بار وضعيت نامناسب باغ وحش شيراز در کميسيون بهداشت شيراز مطرح شده ولي تاکنون اقدامي در خصوص بهبود وضعيت اين محل انجام نشده که لازم است ارگانهايي نظير محيط زيست و مراکز بهداشت نيز به دليل عدم بهداشت محيط به اين مساله ورود و مساله را مديريت کنند. عفونت بدن حيوان با وزش باد نيز به انسان منتقل مي شود رئيس دامپزشکي شيراز اظهار داشت: بيماري هاي مختلفي بين انسان و دام مشترک است که بسياري از اين بيماري ها به دليل عفونت هاي دامي و حيواني به انسان سرايت مي کند بگونه اي که اگر عفونتي در بدن حيواني وجود داشته و در محيط پراکنده شود با وزش باد نيز ممکن است وارد ريه انسان شود و فرد را بيمار کند. وفا بيان کرد: حدود 400 بيماري مشترک بين انسان و دام وجود دارد که نياز است توجه و دقت بيشتري در خصوص وضعيت بهداشتي باغ وحش شيراز اعمال شود. او اشاره کرد: دستگاه هاي متولي به دليل وضعيت بهداشت محيط مي توانند به اين مساله رسيدگي و حتي اين مجموعه را تعطيل کنند و يا حداقل اخطارهايي براي بهبود شرايط داده شود که وضعيت موجود ادامه نداشته باشد. وفا اشاره کرد: به دليل احتمال سرايت بيماري به انسان مراکز بهداشت نيز مي توانند به اين مساله رسيدگي و نظارت بيشتري بر وضعيت اين محل اعمال کنند.