فارس/ اين شهرستان زيبا در شمال غربي استان سرسبز و بهشتي گيلان، بين سواحل درياي بزرگ کاسپين و در ميان رشتهکوههاي زيبا و بهاري تالش قرار دارد و از دو بخش جلگهاي و کوهستاني تشکيلشده است.
شهرستان رضوانشهر بين شهرستانهاي تالش، بندرانزلي، صومعهسرا، ماسال و خلخال واقعشده و به همين دليل مردم اين منطقه به چندين گويش تکلم ميکنند که تالشي و گيلکي نمونهاي از آنهاست.
موقعيت جغرافيايي اين شهرستان زيبا، موجب شده تا رضوانشهر بهعنوان گلوگاه ارتباطي بخشهاي مرکزي، غربي و شمالي استان محسوب شود، چنانکه شاهراه ارتباطي گيلان به استان اردبيل و کشورهاي قفقاز و روسيه محسوب ميشود.
اگر از آبوهواي آلوده شهرهاي صنعتي و ماشيني خسته شدهايد و نياز داريد کمي به ريههاي خود استراحت کنيد و از دود اتومبيلها و کارخانهها دوريکنيد، حتماً بايد از هواي دلپذير رضوانشهر استنشاق کنيد، چراکه هواي مرطوب و پاکيزه جلگهاي رضوانشهر و هواي نيمه مرطوب آن در کوهستانها حتماً شمارا به براي پرسه زدن در اين هواي بهشتي سرسبز وسوسه خواهد کرد.
همسايگي با کوههاي سر به فلک کشيده و سواحل رؤيايي و حياتبخش درياي کاسپين اين شهرستان با طبيعت بسيار زيبا و سرسبز و داشتن دريا و انبوهي از کوههاي سر به فلک کشيده زيباييهاي رضوانشهر را بينظير کرده است.
شهرستان رضوانشهر در ساحل جنوب غربي درياي خزر و 63 کيلومتري شهر رشت واقعشده و داراي دو بخش مرکزي و بخش پره سر است که رودخانه شفا رود از شمال شرقي آن وارد درياي نيلگون کاسپين ميشود.
اسپي مزگت از عجايب هفتگانه گيلان
يکي از بناهاي تاريخي و بينظير اين شهرستان مسجد سفيد (اسپي مزگت) است که در دهستان ديناچال بخش پره سر واقعشده که با گذر از دل جنگلهاي سرسبز اين منطقه زيبايي خاصي به اين مکان بخشيده؛ اين مسجد تاريخي و سفيد (اسپي مزگت) با قدمت هزارساله يکي از عجايب هفتگانه گيلان است.
اسپي مزگت در روستاي کيشه خاله در شمال ديناچال يکي از دهستانهاي رضوانشهر واقعشده، دهستان ديناچال داراي ۳۰ آبادي است که مرکز آن بازار ديناچال بوده و کيشه خاله يکي از آباديهاي آن به شمار ميآيد، مردم اين منطقه تالش هستند و به زبان تالشي سخن ميگويند.
بناي اسپي مزگت يا مسجد سفيد، باقيمانده يک آتشکده زرتشتي قديمي و بزرگ پيش از اسلام است که رواق چهارگوش داخلي آن محل نگهداري آتش مقدس بوده و مردم براي عبادت در دهليزهاي کناري آن ميايستادند، برخي از روايات حاکي از آن است که بناي مسجد مربوط به دوره ساساني است.
آبشار ويسادار پره سر
نميشود به رضوانشهر سر زد و چشمه جوشان و آبشار زيبا و نيلگون ويسادار را ناديده گرفت، اين آبشار 25 متر ارتفاع دارد و از اين حيث سومين آبشار مرتفع گيلان است، ويسادار که در زبان تالشي به معني (سايه درخت بيد است) در ۱۳ کيلومتري غرب پره سر و رضوانشهر و در قلب کوههاي تالش قرار دارد، مسير رسيدن به اين آبشار زيبا از داخل شهر پره سر و سهراه احمد است.
آبشار ويسادار که گويي مانند عروسي زيبا دل به داماد سرو قامت خود، کوهستانهاي زيباي رضوانشهر داده است در کشاکش کوه و جنگل و در اين دلدادگي طبيعت صحنهاي عجيب و حيرتانگيز از عظمت خلقت پروردگار را پيش چشم بينندگان متجلي ميکند.
روستاي بهشتي اَرده
گاهي در فيلمهاي تلويزيوني، روستاها و مناطق کوهستاني بکري را ميبينيم که دلمان ميخواهد کاش چنين جايي زندگي ميکرديم يا حداقل کاش گاهي به چنين مکانهايي سفر ميکرديم، حتي گاهي پيش ميآيد که با خود بگوييم اصلاً مگر چنين مناطق زيبايي در ايران هم وجود دارد؟ بله، البته ايران زيباي ما پُر است از طبيعت و روستاهاي بکر و دستنخورده که بسياري از آنها هنوز به مردم معرفي نشدهاند.
شهرستان رضوانشهر در استان سرسبز و بهشتي گيلان يکي از اين روستاهاي بکر و کوهستاني را در خود جايداده و با کوهستانهاي جنگلياش به نيکي از آن محافظت ميکند.
اين روستاي زيبا که آن را با نام اَرده ميشناسيم، در درهاي سرسبز قرارگرفته، کوههاي دنبالهدار تالش در نوار شمال غربي درياي زيبا و نيلگون کاسپين، چشماندازهاي رؤيايي و بسيار زيبايي در اين روستا خلق کرده بهطوريکه ميتوان آن را بهشت عکاسان ناميد.
هواي ييلاقي روستاي بهشتي ارده، شمارا چنان شگفتزده و بانشاط ميکند که حتي اگر در ميانسالي به سر ميبريد دلتان براي دويدن در اين زمين نرم و مرطوب و هواي پاکيزه و دلپذير ارده غَنج برود، اگر قصد يکشب اقامت در منطقهاي سرسبز و خنک را داريد، کافي است شبي را در جنگل و زير آسمان پرستاره روستاي ارده سر کنيد.
خانه امانالله خان ساساني
هر فرد براي انتخابهاي خود معيار و علاقه متفاوتي از ديگران دارد و شايد بنا بر آنچه در طب ايراني و اسلامي از آن با نام مزاج ياد ميکنند، اين تفاوت در امزجه است که تفاوت سلايق و علايق بشر را منجر ميشود، اختلافسليقه در افراد يک خانواده نيز مشهود است و نميتوانيم انتظار داشته باشيم که فرد فرد افراد يک خانواده بتوانند هميشه نقطه اشتراکي در انتخابهاي خود داشته باشند، اين تفاوتها در مسافرتها بيشتر به چشم ميآيد، براي مثال شايد يک فرد بخواهد تعطيلات خود را در کنار دريا سپري کند و ديگري علاقهمند به بازديد از اماکن تاريخي باشد.
شهرستان رضوانشهر از حيث وسعت و تنوع اماکن و ابنيه تاريخي چنان سرشار از جاذبه است که محال است براي هر سليقهاي مکاني براي ديدن و جايي براي رفتن نداشته باشد، خانه قديمي امانالله خان ساساني در اطاق سراي پونل، حتماً تاريخ دوستان و علاقهمندان به ابنيه تاريخي را جذب زيبايي و قدمت خود خواهد کرد.
خانه تاريخي اماناللهخان ساساني مربوط به دوره قاجار است و در سال 1383 بهعنوان آثار ملي ايران به ثبت رسيد، معماري اين اثر تاريخي با نشانههايي همچون ارسي، پنجرههاي مشبک،گچبري و سفال از معماري بومي گيلان محسوب ميشود.
پل خشتي پونِل
سفر به يک استان زيبا و بازديد از تنها يک مکان تاريخي چندان دلچسب نيست، تاريخ دوستان و علاقهمندان به اماکن و ابنيه قديمي و کهن در يک سفر بهشتي چيزي فراتر انتظار دارند و قطعاً پل خشتي پونِل موجب رضايت گردشگران از اين حيث خواهد شد، اين پل در مسير ارتباطي بين اردبيل به خراسان که مسير آمدوشد مردم درگذشته بود ادامه پلهاي شاهعباسي است.
قدمت پل آجري و تاريخي پونل به زمان صفويه بازميگردد و مانند ديگر پلهاي دوران حکومت «شاهعباس صفوي» از سنگ و آجر ساختهشده است، اين پل که در 14 کيلومتري جاده رضوانشهر به تالش قرار دارد، داراي 30 متر طول و يک دهانه بزرگ با طاق جناقي و عرض دو و نيم متر و جانپناهي به ارتفاع 40 سانتيمتر است.
قلعه امير ساسان
اما تاريخ اين شهرستان ديدني به همينجا خلاصه نميشود، گويا رضوانشهر از گذشته مورد توجه حاکمان وقت بوده که در ييلاقات اين شهرستان اوقات خود را سپري ميکردند و البته که بهترين مکان را براي بهره بردن از آبوهواي بهشتي گيلان انتخاب ميکردند.
وجود قلعه امير ساسان در روستاي بياچال رضوانشهر گواهي ميدهد که قدمت اين شهرستان بسيار بالاست، اما متأسفانه بقاياي اين قلعه تاريخي از بين رفته و بهصورت نيمه مخروبه درآمده است، اين قلعه جزو اقامتگاههاي ييلاقي حاکمان تالش دولاب محسوب ميشده است، تالش دولاب نام منطقهاي بزرگ است که امروزه شهر رضوانشهر بخش بزرگي از آن را تشکيل ميدهد و از شمال به اسالم و از غرب به خلخال و از جنوب به شاندرمن محدود است.
اين بناي تاريخي مخروبه در 27 بهمن 1382 در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است، اميد است تاريخ دوستان و مسؤولان ميراث فرهنگي و گردشگري گيلان وخصوصاَ شهرستان رضوانشهر نسبت به مرمت، بازسازي و احياي اين قلعه تاريخي حساسيت و توجه بيشتري داشته باشند تا بيش از اين شاهد نابودي آثار ملي و تاريخي باارزش در سطح استان نباشيم.
پل خشتي شفا رود
درگذشته پلها نشان از ترقي بودند و حاکمان شهرها براي نشان دادن قدرت و پيشرفت خود و بهمنظور تسهيل دررفت و آمدها اقدام به ساخت پل ميکردند، اما آنچه از معماري تاريخي و اسلامي ايران حاکي است، درگذشته علاوه بر استحکام و ماندگاري به زيبايي ظاهري ابنيه نيز دقت خاصي ميشد.
پل تاريخي شفا رود يکي از بناهاي دوران حکومت قاجاريه است که بر روي رودخانه شفا رود در کنار جاده رضوانشهر به تالش بناشده، اين پل به سبک خاصي که کمتر در ساخت پلهاي ايراني ديده ميشود، ساختهشده؛ بدينصورت که در دو طرف طاق و روي پاي آن، دو ستون نماي مخروطي شکل و در بدنه کناري شمال پل، دو طاقنما کارکردهاند، مصالح بهکاررفته در احداث پل شفا رود، آجر و ساروج است.
پارک جنگلي گيسوم
شايد عدهاي تصور کنند با صنعتي شدن و ماشيني شدن زندگيهاي جديد، ديگر چيزي به نام سحر و جادو وجود ندارد و طبيعتي که دستکاريشده بشر است جذابيتهاي اوليه خود را ازدستداده اما جنگل گيسوم ثابت ميکند که حتي مصنوعي شدن پارکها نميتواند شمايل اصلي يک جنگل اسرارآميز را محو و نابود کنند.
پارک جنگلي گيسوم يا پارک جنگلي دکتر درستکار از ديدنيترين نقاط استان گيلان است که در 14 کيلومتري شهرستان رضوانشهر در قرار دارد، جاده اين پارک جنگلي در مسير رسيدن به درياي عظيم کاسپين، دالاني سبزرنگ و جذاب و جنگلي اسرارآميز، با درختاني سر به فلک کشيده در خود دارد که اگر بيش از تنها پنج دقيقه در اين دالان قدم بزنيد هوش ازسرتان ميرود و ناخودآگاه سرتان گرم تماشاي اين جاده رؤيايي خواهد شد.
پارک جنگلي دکتر درستکار، بقعه امين السطان (غريب بنده)، بقعه سيد شرفالدين، مجتمع ساحلي تازهآباد، مجتمع ساحلي پره سر، مناطق کوهستاني دوران، زندانه، برزکوه، از جاذبههاي گردشگري اين شهرستان است.
زبان رايج رضوانشهر شامل (تالشي و گيلکي) است و اقتصاد مردمان زحمتکش و مهربان اين منطقه بر پايه کشاورزي، دامداري است که از اين راه امرارمعاش ميکنند و مهمترين محصولات کشاورزي اين شهرستان برنج، گندم، جو، ذرت، ماهي و پرورش دام است سوغات رضوانشهر شيرينيهاي محلي، داروهاي گياهي، برنج، عسل، ماهي، جاجيم، گيليم و لباسهاي محلي است.
ديدن اين همه مکان زيبا و قدم زدن در جاده رؤيايي جنگل گيسوم و گذر از تپههاي روستاهاي بهشتي اين شهرستان زيبا قطعا در يک روز امکانپذير نيست و از آنجا که استان گيلان، در تنوع غذايي نيز خلاق و پيشرو است، مطمئناََ نميشود از امتحان کردن غذاهاي گيلاني چشمپوشي کرد؛ پس حتماََ اگر قصد سفر به رضوانشهر را داريد برنامه خود را براي اقامتي چند روزه تنظيم کنيد.
بازار