مافیای کنسرت در مازندران
مازندنومه/ برگزاري کنسرتهاي موسيقي در ايران، به ويژه در شهرستانها همواره فراز و نشيب ها و دشواري هاي خود را دارد؛ از مشکلات مربوط به مجوز بگيريد تا هزينه اجاره سالنها و مشکلات ريز و درشتي که رمق برگزار کنندهها را مي گيرد. اما يک سئوال: برگزارکننده واقعي کنسرتها چه کساني هستند و سود اصلي به جيب چه کساني واريز مي شود!؟ در ميان واحدهاي مختلف معاونت هنري اداره کل ارشاد، واحد موسيقي پرچالشتر است که زير نظر معاون و کارشناس هنري فعاليت ميکند. برگزاري کنسرتها را ارشاد به شرکتها و موسسههاي فرهنگي و هنري واگذار کرده که از اين اداره کل مجوز فعاليت گرفتهاند. اين موسسات علاوه بر اجراي کنسرت به آموزش و توليد آثار هنري نيز مشغولند. در مازندران نزديک به 20 شرکت و موسسه در زمينه آموزش، توليد آلبوم و برگزاري کنسرت موسيقي مجوز رسمي دارند. طبق آيين نامه، دستور العملها و بخشنامههاي وزارت ارشاد، کاملاً مشخص است که کدام شرکتها ميتوانند به برگزاري کنسرت اقدام کنند. روند رسمي برگزاري کنسرت در مازندران و ساير استان ها چنين است: شرکت هاي فرهنگي و هنري ابتدا در شهرستانهاي خود درخواست مجوز مي کنند. پس از بررسي درخواست، با توجه به نظر رئيس ارشاد و مراجعي چون شوراي تامين، اداره اماکن و حتي امام جمعه شهر مورد نظر، جمع بندي صورت گرفته و در نهايت اگر نظر مثبت باشد، درخواست کنسرت به اداره کل ارشاد استان ارجاع داده مي شود. در دادن مجوز کنسرت، مهم است که: 1-خواننده و اعضاي گروه چه کساني هستند؟ 2-موسيقي پاپ است يا سنتي و محلي؟ 3-تاريخ برگزاري چه وقت است و با مناسبت هاي مذهبي تداخل نداشته باشد. 4-شرکت درخواست کننده پيشينه منفي نداشته باشد. 5- نهادهاي خاص مانند شوراي فرهنگ عمومي، اماکن، امام جمعه و شوراي تامين نظر منفي نداشته باشند. اينها البته يک روي برگزاري کنسرت هاست که هرچند نفسگير است، ولي موسسه هاي فرهنگي و هنري با آن کنار آمده اند. مشکل اصلي از اين جا به بعد است. يعني گرفتن سالن اجرا که حداقل در مازندران در اختيار افرادي خاص است. سالنهايي که بتوانند کنسرت را در مازندران پوشش دهند محدود هستند. کارشناسان ارشاد پيش از برگزاري کنسرت، سالن را از نظر ايمني بررسي ميکنند تا براي مردم مشکلي ايجاد نشود. از اين مرحله به بعد -وقتي مجوز رسمي برگزاري کنسرت صادر شد- افرادي حضور دارند که با نامهايي چون سرمايهگذار يا تهيهکننده کنسرت، با برگزارکننده واقعي روبه رو مي شوند. شايد کمتر کسي بداند که در مازندران چند نفر معدود که گفته مي شود 3 تا 4 نفر هستند -با نام و نشان مشخص- پشت صحنه تمام کنسرت هاي پردرآمد قرار دارند. اين افراد که در واقع منتفع اصلي و مافياي موسيقي هستند، هر سالني را که قابليت و ظرفيت اجراي کنسرت دارد –از گلوگاه تا رامسر- به طور سالانه از پيش اجاره کرده اند! حالا اين شرکت ها و موسسات مجوز دار که از هفتخوان سخت گرفتن مجوز گذشته اند بايد به يکي از اين 3 نفر مراجعه کنند تا با آنها قرارداد بسته، سالن را اجاره کنند. اين افراد در پوشش سرمايهگذار يا تهيه کننده کنسرت، به ازاي تعداد صندلي و ظرفيت سالن، از شرکتهاي فرهنگي و هنري پول دريافت مي کنند. به عبارت ديگر اين چند نفر سالنهايي را که ظرفيت بالا و درآمدزايي تضمين شده دارد، از سالن هاي دولتي تا سالن هاي ورزشي و... يکسره و با قيمت کم از صاحبان و متوليان خصوصي يا دولتي، اجاره کرده، بعد به هر قيمت که بخواهند در طول سال اجاره مي دهند! اين مي شود که سود اصلي کنسرتها به جاي موسسات فرهنگي، با اين پولشويي جيب مافيارا پر ميکند. سياست ارشاد اين است که موسسات رسمي تحت پوشش از کنسرت درآمدهايي داشته باشند و بتوانند از قِبَل آن به آموزش و توليد آلبوم بپردازند. اما سود واقعي و اصلي به دلالها مي رسد. اين دلالان و در واقع پولشويان، ارتباط خوب و نزديکي با دستگاه هاي اجرايي و شخصيتهاي سياسي شهرستاني، استاني و حتي وزارتخانه دارند و بارها مشاهده شده براي رسيدن به اهدافشان، حتي استانداران، مديران کل و نماينده هاي مجلس را واسطه قرار مي دهند تا آنها تلفن کرده، اداره کل ارشاد را تحت فشار قرار دهند و اين گونه به خواستههايشان برسند. سال گذشته 155 کنسرت موسيقي در مازندران برگزار شد. 115 کنسرت پاپ، 24 کنسرت سنتي، 13 کنسرت محلي، 2 کنسرت کلاسيک و 1 کنسرت ويژه کودکان. در سال 1398 نيز تا کنون 64 کنسرت در سراسر استان برگزار شده که 54 مورد آن پاپ بوده است. اگر قيمت بليت کنسرت پاپ را 100 هزار تومان و ظرفيت سالن را 800 نفر در نظر بگيريم، بدون احتساب حمايتهاي مالي اسپانسران، هر کنسرت حداقل 80 ميليون تومان بليتفروشي داشته است. بر اساس بررسي مازندنومه، در سال 97 بيش از 8 ميليارد تومان پول در کنسرتهاي استان مازندران جابه جا شده است. اين مبلغ کلان به جيب موسسات موسيقي رفته يا خواننده و نوازنده؟ پاسخ را حالا خوانندگان اين گزارش به راحتي ميتوانند حدس بزنند. سياست جديد معاونت هنري اداره کل ارشاد مازندران اين است که به ازاي هر کنسرت پاپ که برگشت سرمايه تضمين شده دارد، براي حمايت از موسيقي اصيل، يک کنسرت سنتي يا محلي هم برگزار شود. اما اين افراد علاقهاي به برگزاري کنسرت هاي محلي و سنتي نشان نميدهند. همين عيد فطر امسال چندين درخواست اجراي موسيقي پاپ در شهرهاي مختلف، به اداره کل ارشاد مازندران رسيد. اما مافيا و دلالان، ادارهکل را تحت فشار قرار دادند تا از برگزاري کنسرت محلي شانه خالي کنند و البته موفق هم شدند. با اين وضعيت آينده موسيقي آييني، محلي و سنتي مشخص است. کنسرتهاي پاپ براي نشاط دهکهاي بالا و پردرآمد جامعه برگزار ميشود، اما کمتر کسي براي ترويج موسيقي ايراني و مازندراني پا پيش مي گذارد و براي نشاط اقشار کمتر برخوردار جامعه دل مي سوزاند. با طعمهگذاري هاي مالي و اعمال نفوذ سياسيون، علاوه بر اين که مافياي موسيقي در استان هر روز فربهتر مي شود، منزلت يک اداره کل و اجراي درست و منطقي سياستهاي ارشاد در حوزه موسيقي هم به هيچ انگاشته ميشود.