تبسم تالاب بینالمللی گاوخونی پس از سالها خشکسالی
ايرنا/تالاب بينالمللي گاوخوني که به عروس تالابهاي ايران معروف است با ورود انبوه آب به اين اکوسيستم کم نظير فلات مرکزي کشور جان دوباره گرفت و پس از سالهاي تلخ عذاب خشکسالي، فصل عاشقي گلها و پرندگانش فرارسيده و تبسمي دوباره بر علاقهمندان، گردشگران و مردمان منطقهاش نشانده است. تالاب بين المللي گاوخوني که منطقه اي به وسعت ۴۷۶ کيلومتر مربع واقع در ۱۶۷ کيلومتري جنوب شرق اصفهان در کنار شهر ورزنه و در مجاورت تپه هاي شني واقع و ارتفاع آن از سطح دريا يکهزار و ۴۷۰ متر و بيشينه عمق آن ۱۵۰ سانتي متر است که بيش از يک دهه به جز يک مورد آنهم کوتاه مدت در سال ۹۵، آب را به خود نديده است. اين تالاب در سال ۱۳۵۴ در کنوانسيون رامسر به ثبت رسيد و نام آن در فهرست تالاب هاي بين المللي قرار گرفت که همواره يکي از زيستگاههاي حيات وحش و پرندگان در فلات مرکزي ايران بود که اکنون خبري از موجودات زنده در آن نيست. از دوم تا بيستم مهرماه سال جاري 2 ميليون و ۲۴۱ هزار مترمکعب آب به تالاب گاوخوني رسيد که مي تواند گام بزرگي در جهت احياي اين تالاب باشد.تالابي با تدبير مسوولان استان و پيگيريهاي مستمر اداره کل حفاظت محيط زيست و همکاري شرکت آب منطقه اي و ساير بخش ها در مهرماه دوباره نفس گرفت و بعد از سيلاب هاي بهاره دوباره باز جاني تازه گرفت. با اين که تا احياي تالاب گاوخوني و تحقق حقابه ۱۷۶ ميليون مترمکعب در سال فاصله زياد است ولي همين مقدار آبي هم که وارد اين اکوسيستم طبيعي شده است با اين وجود که ايران به خصوص مناطق مرکزي ايران در خشکسالي است غنيمت است چون مي تواند از بيدار شدن غول خفته که ريزگردها را تا فاصله هاي ۵۰۰ تا هزار کيلومتر مي کشاند جلوگيري کند. معاونت نظارت و پايش حفاظت محيط زيست استان اصفهان با اشاره به اينکه 2 ميليون و ۲۴۱ هزار متر مکعب آبي که به تالاب رسيد از تاريخ دوم تا بيستم مهرماه سال جاري بوده است اظهار داشت: در تاريخ يازدهم مهرماه آب با حجم تقريبي ۱۴ مترمکعب بر ثانيه از سد رودشتين به سوي تالاب گاوخوني رهاسازي شد که پس از حدود يک هفته اين آب به تالاب بين المللي گاوخوني رسيد. حسين اکبري تصريح کرد: با توجه به پايشهاي اداره کل حفاظت محيط زيست استان از يکم تا ۱۶ مهرماه سال جاري ميانگين نيم مترمکعب برثانيه آب همراه با پساب و زهآب کشاورزي از ايستگاه شاخه کنار به سمت تالاب جريان روانه شد که آب رهاسازي شده از سد رودشتين روز چهارشنبه هفدهم مهرماه با دبي ۳.۴ مترمکعب از ايستگاه شاخ کنار به طرف تالاب گاوخوني رفت که مقدار آب هجدهم مهرماه ۵.۲۵ مترمکعب شد. وي تصريح کرد : حجم آب ورودي به بند شاخ کنار در روزهاي نوزدهم و بيستم مهرماه روند کاهشي داشته و به ۴.۳۷ مترمکعب برثانيه رسيده است که از دوم تا بيستم مهرماه سال جاري دو ميليون و ۲۴۱ هزار مترمکعب آب از بند شاخ کنار به سمت گاوخوني رفت که اين مقدار از آب نيز به همراه اندکي پساب و زهکشهاي کشاورزي بود. وي با تاکيد بر اينکه اکنون از سد رودشتين حدود چهارمترمکعب بر ثاينه آب به سمت پايين دست و تالاب گاوخوني در حرکت است تصريح کرد: نتايج کلي رسيدن آب به تالاب پس از جمع بندي در پايان مهر سال جاري اعلام خواهد شد. به گفته اکبري راه نجات تالاب بين المللي گاوخوني، هماهنگي و همافزايي مستمر بين دستگاههاي مرتبط دولتي و مردم است تا حقابه تالاب به طور مستمر تامين شود. کاهش تبعات تغييرات اقليمي، تصفيه پساب هاي جاري شده در زاينده رود، پرکردن سفره هاي آب زيرزميني، جلوگيري از سيلاب، گردشگري و مباحث فرهنگي، تثبيت شن هاي روان و گنجينه متنوع زيستي و ژنتيکي از جمله ارزش هاي تالاب گاوخوني است که با جريان يافتن آب به سمت آن و تامين بخشي از حقابه اش، اميدها براي احياي اين کارکردها افزايش مي يابد. رضا رسولي عضو يک تشکل زيست محيطي بر ضرورت تامين حقابه تالابهاي در ايران به ويژه تالاب گاوخوني تاکيد کرد و گفت : از زماني که حقابه زيست محيطي در کشور قطع شده است تالابهاي کشور با چالش جدي مواجه شده اند. وي معتقد است با تدبير و اتخاذ روش هاي علمي مي توان بسياري از چالشهاي زيست محيطي در ايران را برطرف کرد. وي آگاهي بخشي و فرهنگ سازي در همه بخش ها را نياز ضروري امروز جامعه ايران برشمرد و افزود: نبايد با بي تدبيري کاري کرد تا اين تالابها به عنوان تاريخ طبيعي سرزمين مان نابود شوند و آنگاه اين رويشگاه ها را در کتابها جستجو کرد. رسولي تاکيد کرد حوضه آبريز زاينده رود به عنوان تامين کننده آب تالاب گاوخوني نيازمند مديريت اصولي و علمي است که بايد همه نهادهاي مربوط نسبت به اين مهم توجه اساسي کنند. تالاب بين المللي گاوخوني، منطقه اي به وسعت ۴۷۶ کيلومتر مربع واقع در ۱۶۷ کيلومتري جنوب شرق اصفهان در کنار شهر ورزنه و در مجاورت تپه هاي شني واقع و ارتفاع آن از سطح دريا يکهزار و ۴۷۰ متر و بيشينه عمق آن ۱۵۰ سانتي متر است. اين تالاب در سال ۱۳۵۴ در کنوانسيون رامسر به ثبت رسيد و نام آن در فهرست تالاب هاي بين المللي قرار گرفت که همواره يکي از زيستگاههاي حيات وحش و پرندگان در فلات مرکزي ايران بود که اکنون خبري از موجودات زنده در آن نيست.تالاب گاوخوني از بزرگترين و مهمترين تالاب هاي ايران است و در طول تاريخ علاوه بر ايجاد فضاي فرح بخش در شرق اصفهان، مامني براي پرندگان مهاجر و جانوران آبي و منبع درآمد و آسايش ساکنان اين منطقه بوده است.