ايرنا/ بر اساس سنت ديرين حوزه هاي علميه شيعي، دروس سطح بالاي حوزههاي علميه در ماه مبارک رمضان، دهه اول محرم و دهه آخر ماه صفر به دليل اينکه طلاب درسفر تبليغي به سر ميبرند، تعطيل است و بعد از پايان صفر، بار ديگر درس و بحث درمدارس حوزوي رونق ميگيرد.
بعد از اتمام ايام تبليغي دهه آخر صفر، دروس خارج مراجع عظام تقليد درمسجد اعظم قم و شبستان امام خميني (ره) حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه (س) از سر گرفته ميشود.
بر اساس اين گزارش، دروس عظام تقليد طبق معمول در طول هفته بغير از پنجشنبهها برگزار ميشود. برخي مراجع تقليد نيز علاوه بر مسجد اعظم، ساعتي از روز را در دفاتر خود نيز به تدريس دروس فقهي و همچنين درس اخلاق ميپردازند.
همچنين درس خارج فقه معاصر، آيت الله عليرضا اعرافي در مدرسه دارالشفاء، آيت الله سيد احمد خاتمي در مسجد خاتم الانبياء پرديسان، آيت الله علي اکبر سيف مازندراني در مدرسه فيضيه، آيت الله محمد مهدي شب زنده دار در مسجد اعظم، آيت الله عباس کعبي در موسسه آموزشي پژوهشي امام خميني (ره)، آيت الله محسن اراکي در مدرسه عالي دارالشفا و آيت الله مهدي هادي تهراني در مدرسه آيت الله گلپايگاني داير خواهد شد.
علاوه بر اين زمان، برخي ديگر از اين اساتيد در مدرسه فيضيه و ساير مدارس حوزههاي علميه به تدريس مي پردازند، کلاس تفسير برخي اساتيد برجسته حوزه علميه قم نيز به صورت همه روزه در حوزه علميه قم برگزار ميشود
حوزه علميه قم يکي از بزرگترين حوزههاي علميه شيعيان است که در کنار حوزه علميه نجف اشرف، يکي از حوزههاي کهن در تاريخ علمي جهان تشيع به شمار ميرود، اين حوزه کهن، در قرن اخير توسط آيت الله عبدالکريم حائري يزدي در سال ۱۳۰۱ خورشيدي تجديد حيات شد به گونهاي وي را مؤسس آن ناميدهاند.
حوزههاي علميه قم با محوريت مراجع عظام تقليد و تحت نظارت و اشراف شوراي عالي حوزههاي علميه، در حوزه آموزشي، پژوهشي و تبليغ درطول سال هاي بعد از انقلاب اسلامي دستاوردهاي منحصر به فردي داشتهاست.
بر اساس گزارش سايت رسمي معاونت آموزش حوزه هاي علميه، ساختار و تشکيلات جديد حوزههاي علميه شامل "شوراي عالي حوزههاي علميه به عنوان" به عنوان عاليترين مرجع تصميمگيري و سياستگذاري در حوزههاي علميه، "مرکز مديريت حوزههاي علميه" به عنوان ستاد مرکزي اداره حوزههاي علميه کشور با مأموريت سياستگذاري اجرايي، برنامهريزي و نظارت بر حوزههاي علميه، "شوراهاي استاني" ، " مديريت حوزههاي علميه استاني" ميباشد.
هم اينک تمام علوم اسلامي در حوزه قم درس داده ميشود، آموزش دروس حوزه علميه در چهار مرحله سطح ۱، سطح ۲، سطح ۳ و سطح ۴ (خارج) انجام ميگيرد، در مجموع سه سطح اول، ده پايه دارد.
طلاب پس از گذراندن دروس مقدماتي و سطح وارد درس خارج فقه و اصول ميشوند و همواره فقط تعداد اندک شماري از طلاب ميتوانند به درجه اجتهاد برسند.
طلاب و فضلاي حوزه هاي علميه درماه هاي مبارک رمضان، محرم و صفر با سفر به مناطق مختلف کشور بويژه مناطق محروم، ضمن تبليغ دين مبين اسلام و آموزه هاي روحبش مکتب اهل بيت عصمت و طهارت (ع)، به سئوالات شرعي مردم پاسخ ميدهند.
تبليغ بهعنوان يکي از وظايف طلاب مشغول به تحصيل در حوزههاي علميه است، به همين دليل با اعزام طلاب به سفرهاي تبليغي، کلاسهاي درس و بحث تعطيل است.
بعد از ايام محرم و صفر، درس و بحث، مباحثه، مناظره، مجالس و محافل علمي بار ديگر در حوزه هاي علميه رونق ميگيرد.
تبليغ از سنتهاي ديرينه حوزه
معاون آموزش حوزه هاي علميه سراسر کشور در اين زمينه گفت: سفرهاي تبليغي از سنتهاي رايج و افتخارات حوزههاي علميه ميباشد و اکنون نيز با قوت درحال انجام است.
حجت الاسلام والمسلمين مهدي رستم نژاد افزود: دروس حوزههاي علميه در سطوح عالي حوزه درماه مبارک رمضان، دهه اول محرم و دهه آخر صفر تعطيل و دروس مقدماتي و سطح يک حوزه نيز دراين ايام برقرار است.
رستم نژاد يادآورشد: براي ايام فاطميه دوم نيز سه روز الي يک هفته نيز دروس سطوح عالي حوزه به خاطر سفر تبليغي طلاب به مناطق مختلف کشور تعطيل ميباشد، بغير از اين ايام، درحوزههاي علميه تعطيلي نداريم.
معاون آموزش حوزههاي علميه با اشاره به سفرهاي تبليغي طلاب در شبهاي پنجشنبه و جمعه در سراسر کشور گفت: ما طلاب زيادي داريم که به صورت شبکهاي در سطح کشور شبهاي پنجشنبه و جمعه در مساجد، روستاها و مناطق اطراف محل سکونت خود تبليغ ميروند و بدون اينکه کلاسهاي درس خود را تعطيل کنند.
رستم نژاد اظهار داشت: بغير از اين ايام ممکن است برخي مراجع تقليد به دليل بيماري يا دلايل ديگر دروس خود را چند روزي تعطيل کنند، که اين امر طبيعي است.
وي از برگزاري بيش از ۱۰۰ درس خارج در سراسر کشور خبر داد و گفت: بعد از پايان صفر، دروس و بحث در حوزه هاي علميه سراسر کشور بويژه حوزه مقدسه قم به حال اوليه خود باز ميگردد وتدريس و تحصيل در همه مدارس حوزوي دائر خواهد بود.
آموزش و تبليغ در يک راستا
رئيس انجمن ارتباطات و تبليغ حوزههاي علميه نيز گفت: در ايام محرم و صفر، تعبير تعطيلي براي حوزههاي علميه مناسب نيست، چرا که طلاب در اين ايام تبليغي آنچه که در طول سال در حوزههاي علميه آموختهاند را به صورت عملي به مردم سراسر کشور ميرسانند و به تعبيري آموزش آنها در راستاي تبليغ است.
حجت الاسلام والمسلمين سيد محمد واعظ موسوي ابراز کرد: وظيفه اصلي طلاب و روحانيت رساندن آموزههاي ديني و اسلامي به جامعه ميباشد و آنها در اين ايام يا به عنوان سخنران و يا مستمع در حال تدريس و تحصيل و درس و بحث ميباشند.
وي ادامه داد: حوزه علميه بايد به وظيفه ذاتي خود که رساندن مفاهيم ديني وآموزههاي مکتب اهل بيت عصمت و طهارت (ع) به متن جامعه است، بيشتر استفاده کند واساتيد و طلاب بيشتري را به مناطق مختلف کشور که از نظر فرهنگي نيازمند فعاليت هستند، اعزام کند.
واعظ موسوي گفت: ايام محرم و صفر را نبايد به عنوان روزهاي تعطيلي حوزه ديد، اين ايام بايد اوج فعاليت هاي علمي و آموزشي طلاب در مناطق مختلف کشور باشد.
عضو سابق مجلس خبرگان رهبري با بيان اينکه حوزه علميه قم تبليغ محور است، گفت: در اين ايام که راهپيمايي عظيم اربعين به يک حماسه بزرگ جهاني تبديل شده، بايد حضور طلاب و اساتيد حوزههاي علميه در بين آنها چشمگيرتر باشد.
رئيس انجمن ارتباطات و تبليغ حوزههاي علميه خاطرنشان کرد: بعد از تعطيلات رايج حوزوي، درس و بحث در حوزههاي علميه با جديت دنبال ميشود و طلاب بايد در مسير تحقيق، پژوهش، تحصيل علم و کسب دانش براي پاسخ به نيازهاي روز جامعه تلاش خود را روزافزون کنند.
اعزام ۱۲ هزار روحاني در ايام تبليغي
معاون فرهنگي تبليغي دفتر تبليغات حوزه هاي علميه نيز از اعزام بيش از ۱۲ هزار روحاني در ايام تبليغي به سراسر کشور خبر داد و گفت: با سفر تبليغي طلاب به صورت طبيعي دروس سطح عالي حوزههاي علميه تعطيل خواهد بود و اين هيچ منافاتي با رسالت حوزه ندارد.
حجت الاسلام والمسلمين سعيد روستا آزاد عنوان کرد: از قديم يکي از امتيازات حوزه علميه قم، حضور مبلغان ديني در دهه اول ماه محرم، دهه آخر صفر و ماه مبارک رمضان بوده است.
وي ادامه داد: يکي از زمينههاي پيروزي انقلاب اسلامي نيز همين ارتباط اجتماعي گسترده طلاب قم با مردم در سراسر کشور بوده و آنها پيام حضرت امام راحل را به طلاب منتقل ميکردند.
وي گفت: زماني که آيت الله بروجردي زعامت حوزه هاي علميه را برعهده داشتند، حتي قبل از ايشان نيز از سنتهاي تبليغي طلاب در حوزه هاي علميه مرسوم بوده وطلاب به مناطق مختلف کشور براي تبليغ سفر مينمودند.
روستا آزاد اظهار داشت: درسالهاي اخير نيز هفتههاي منتهي به اربعين حسيني به موسم تبليغي اضافه شده و حدود ۵ هزار روحاني از حوزه هاي علميه قم و نجف فعاليت تبليغي انجام ميدادند و اين فعاليتهاي تبليغي يک سنت ديرينه در حوزه هاي علميه است.
پيشنهاد براي کاستن از تعطيلات
آيت الله حسن ممدوحي عضو جامعه مدرسين حوزه علميه قم در ارتباط با تعطيلي حوزه هاي علميه گفت: درست است که تبليغ يکي از رسالت هاي حوزه هاي علميه است ولي نبايد بر درس و بحث غلبه داشته باشد.
استاد درس خارج حوزه علميه قم خاطرنشان کرد: تعطيلات حوزوي زياد است، علاوه بر تابستان ايام تعطيلي ديگري هم داريم اگر بشود از اين تعطيلات کاسته شود به سود طلاب است.
آيت الله ممدوحي سفرهاي تبليغي طلاب در دهه اول محرم، دهه آخر صفر و ماه مبارک رمضان را ضرورتي انکارناپذير دانست وگفت: حوزه بايد بغير از اين ايام، از تعطيلات ديگر خود بکاهد تا طلاب فرصت بيشتري براي تحصيل، تحقيق و علم آموزي داشته باشند.
وي گفت: دروس خارج حوزه بعد از ايام محرم و صفر باشکوه برگزار خواهد شد و بايد هميشه درس و بحث در حوزه هاي علميه جريان داشته باشد.
استاد حوزه و دانشگاه و رئيس پايگاه اطلاع رساني دفتر آيت الله مکارم شيرازي نيز در اين زمينه گفت: سفر تبليغي طلاب و تعطيلي دروس حوزه و مراجع تقليد از قديم الايام بوده و از حدود ۱۰ سال پيش ايام فاطميه نيز به آن اضافه شدهاست.
حجت الاسلام والمسلمين وحيد عليان نژاد افزود: پيش از انقلاب اسلامي نيز چنين سنتهايي در حوزههاي علميه بوده و حتي شبهاي پنجشنبه و جمعه نيز طلاب برنامه تبليغي دارند به همين دليل، بيشتر دروس حوزه در روزهاي پنجشنبه تعطيل است.
وي ادامه داد: حضرت آيت الله مکارم شيرازي نيز در زندگي نامه خود فرمودند که شبهاي پنجشنبه و جمعه براي تبليغ به سمت تهران يا جاهاي ديگر ميرفتند و در مساجد برنامه سخنراني و تبليغ داشتند.
عليان نژاد افزود: حضرت امام راحل نيز بارها فرمودند انقلاب اسلامي ما حاصل محرم و صفر بود و روحانيون با سفر تبليغي خود روح جديدي در مردم و جامعه ايجاد ميکنند.
بازار