ايرنا/استاد گروه مهندسي آب دانشگاه صنعتي اصفهان گفت: بر اساس اطلس موجود و مربوط ، فرونشست زمين در نقاطي از کلانشهر اصفهان از جمله ميدان تاريخي نقش جهان ديده ميشود.
علي يوسفي روز پنجشنبه در نشست دوم دهمين همايش نکوداشت اصفهان با موضوع بهبود حکمراني آب در حوزه زايندهرود در سالن اجتماعات کتابخانه مرکزي افزود: در جوار دانشگاه صنعتي و دشت مهيار به ترتيب ۶ و ۱۲.۵ متر فرونشست زمين داشتيم
وي ادامه داد: منطقه تحت تاثير فرونشست زمين شامل محدوده مشترک شهرستانهاي خمينيشهر، شاهينشهر، برخوار،فلاورجان، اصفهان، لنجان و نجف آباد با وسعت تقريبي هزار و 800 کيلومتر مربع است و داراي بيشترين نرخ فرونشست تا ۱۲.۵ سانتي متر در سال بود که شامل ۲۰۳روستا و مراکز جمعيتي مهم ميشود.
وي اضافه کرد: خطوط انتقال نيرو به طول حدود ۵۰۰ کيلوتر وخط راه آهن اصفهان- يزد به طول ۷۰ کيلومتر در اين محدوده قرار دارد همچنين فرودگاه شهيدبهشتي اصفهان در محدوده فرونشست قرار دارد.
ميزان آب تجديد پذير در کشور به 104 ميليارد مترمکعب ميرسد
استاد دانشگاه صنعتي اصفهان با اشاره به تغييرات وضعيت آبهاي تجديد پذير در کشور ادامه داد: در بلند مدت منتهي به سال آبي ۷۷- ۷۸ حدود ۱۳۰ ميليارد مترمکعب، بلند مدت منتهي به سال آبي ۸۵- ۸۶، ۱۲۵.۹ ميليارد مترمکعب، بلندمدت منتهي به سال آبي ۹۲- ۹۳ حدود ۱۲۰ ميليارد مترمکعب، طي ۱۵ سال اخير ۱۱۵ ميليارد مترمکعب و طي پنج سال اخير به ۱۰۴ ميليارد مترمکعب رسيده است.
به گفته يوسفي سرانه آب تجديدپذير حوضه زاينده رود در سال ۱۳۱۰ حدود پنج هزار و 145 مترمکعب براي هر نفر بود که در سال ۹۰ به ۶۲۰ مترمکعب براي هر نفر رسيده است.
استاد گروه مهندسي آب دانشگاه صنعتي اصفهان ادامه داد: بيشترين تنش آبي در کل کشورهاي دنيا در ۱۷ کشور با بيش از ۸۰ درصد تنش آبي است که ۱۲ کشورآن در منطقه وجود دارد.
وي با اشاره به وضعيت بارندگي در سالهاي اخير در متوسط بلند مدت گفت: طي سالهاي اخير ۱۱ درصد از بارندگيها و ۴۴ درصد از ميزان روان آبها کم شده و نشان ميدهد با کاهش ميزان بارندگي از ميزان روان آبها بيشتر کاسته ميشود.
به گفته يوسفي، کتيبههاي داريوش و طومار شيخ بهايي بيانگر کمبود آب از ابتدا در کشور ايران بوده است.
وي با بيان اينکه بنهها از کهنترين و کارآمدترين تعاونيهاي سنتي در ايران بود، اظهارداشت: مطالعات نشان ميدهد کمبود آب در بنهها وجود داشته است.
استاد گروه مهندسي آب دانشگاه صنعتي اصفهان اظهارداشت: ميانگين تجمعي تغيير حجم آبخوان در اصفهان منفي ۲۸۹۰ ميليون مترمکعب، دشت مهيار جنوبي منفي ۱۶۱۱ و کاشان منفي ۱۰۲۷ است همچنين ميانگين تجمعي تغيير سطح ايستايي در اصفهان منفي ۳۵ متر، دشت مهيار جنوبي منفي ۲۲ متر و کاشان منفي۱۴ متر است.
به گفته وي، شهر اصفهان تا ۴۰ متر و برخي ديگر از مناطق استان تا ۷۰ متر افت سطح آب دارد.
عدم توجه به تالاب گاوخوني باعث از بين رفتن 100 هزار هکتار از اراضي کشاورزي ميشود
استاد گروه مهندسي آب دانشگاه صنعتي اصفهان در بخشي ديگر از سخنان خود با اشاره به وضعيت تالاب گاوخوني گفت: نتايج مطالعات انجام شده بيانگر اين است که تالاب تاکنون چندان فعال نشد ولي اگر حق آبه زيست محيطي تالاب تامين نشود در آينده نه چندان دور چشمههاي ريزگردهاي سمي آغشته به فلزات سنگين خطرناک نظير کادميوم، روي و سرب با بادهاي شرقي- غربي که براساس آناليز ايستگاه سينوپتيک ورزنه از بازوي قوي برخوردار است.
به گفته وي اين ريزگردهاي سمي به اصفهان و استانهاي همجوار حتي استان تهران خواهد رفت.
يوسفي اظهارداشت: وجود رسهاي با سطح ويژه بالا و تبادل کاتيوني بالا و بافت سنگين وجود يون سديم و بادهاي قوي شرقي- غربي بيانگر اين است که تالاب پتانسيل بالايي جهت توليد چشمههاي ريزگرد دارد.
وي اضافه کرد: از طرفي سونامي نمک از نوع کلريد سديم خود باعث مشکلات حاد زيست محيطي و از بين بردن بيش از ۱۰۰ هزار هکتار از اراضي درجه يک کشاورزي خواهد شد.
استاد دانشگاه صنعتي اصفهان بيان کرد: بررسي روند توسعه اراضي کشاورزي در بالا دست سد زايندهرود شامل محدودههاي مطالعاتي دامنه- داران، بويين مياندشت، چادگان، يان چشمه، چلگرد و قلعه شاهرخ نشان ميدهد سطح اراضي کشاپرزي ديم و آبي از حدود ۳۲.۸ هزار هکتار در سال ۶۱ به ۶۳.۵ هزار هکتار درسال ۹۴ افزايش يافته است.
وي، مشکلات حوضه آبريز زاينده رود را در کمبود هماهنگي افقي و عمودي، برنامه ريزي بخشي، برنامه ريزي بالا به پايين مبتني بر نسخه پيچي و عدم انسجام سياستگذاري دانست.
در سياستهاي خودکفايي کشور تجديد نظر صورت بگيرد
يوسفي با بيان اينکه بايد در سياستهاي خودکفايي کشور در توليد محصولات کشاورزي تجديد نظر صورت پذيرد، گفت: بايد راهبردها و سياستهايي سازگار، هماهنگ و پايداري در راستاي تضمين امنيت غذايي کشور در دستور کار قرار گيرد.
وي ادامه داد: تغيير در فرآيند تدوين و تصويب برنامه هفتم توسعه در بخشهاي آب، کشاورزي و محيط زيست (تدوين برنامه يکسال زودتر از برنامه زمانبندي و انتشار عمومي آن)، در راستاي ايجاد شفافيت و ارتقا مسئوليت پذيري اجتماعي ساکنان شهر اصفهان، نمايش حجم آب ورودي، خروجي و مخزن سد زاينده رود، مصرف روزانه آب شرب و بهداشتي شهر و انواع مصارف ديگر در يکي از تابلوهاي شهرداري از جمله راهکارهاي موجود است.
اين استاد دانشگاه افزود: شيوه اداره کشور که واگرايي و انفعال مهمترين ويژگيهاي آن شده است، توان و قابليت مديريت بحران و عبور از چالشها از جمله خشکي زاينده رود را ندارد و تا تغييرات ساختاري در فرآيندهاي حقوقي و مفروضات اداره کشور رخ ندهد در بر همين پاشنه خواهد چرخيد.
اراضي کشاورزي اصفهان حدود ۵۶۳ هزار هکتار معادل ۳.۵ درصد از مساحت استان است که با توجه به محدوديتهاي منابع آب در سالهاي اخير، تنها حدود ۲۹۰ هزار هکتار آن تحت کشت زراعي و باغي قرار ميگيرد.
در سال زراعي ۹۶- ۹۷ حدود ۲۱۰ هزار هکتار از مجموع اراضي کشاورزي استان به کشت محصولات زراعي اختصاص داشت که ۱۹۰ هزار هکتار آن زراعت آبي و ۲۰ هزار هکتار مربوط به زراعت ديمي بوده است.
زايندهرود بزرگترين رودخانه منطقه مرکزي ايران است که از کوههاي زاگرس مرکزي بويژه زرد کوه بختياري سرچشمه گرفته و در کوير مرکزي ايران به سمت شرق پيش ميرود و به تالاب گاوخوني در شرق اصفهان ميريزد.
بازار