قیمت مجاز تست کرونا در آزمایشگاهها
بهار نيوز/ مديرکل آزمايشگاههاي مرجع سلامت وزارت بهداشت ضمن اعلام قيمتهاي مجاز انجام تستهاي تشخيصي کرونا در مراکز آزمايشگاهي، در مورد نحوه ارجاع بيماران مثبت کرونا به بيمارستان، نحوه نمونهگيري خارج از آزمايشگاه و... توضيحاتي ارائه کرد.
دکتر سيامک سميعي مديرکل آزمايشگاههاي مرجع سلامت وزارت بهداشت درباره تعرفه فعلي انجام خدمت گلوبال آزمايش تشخيص مولکولي کوويد-۱۹، گفت: اين آزمايشها در بخش دولتي حدود ۲۳۰ هزار تومان و در بخش خصوصي حدود ۵۸۷ هزار تومان است. اين تعرفه همه هزينههاي خدمت از جمله نمونه برداري از طريق سواب نازوفارنکس(انتهاي بيني) و اوروفارنکس(انتهاي حلق) را پوشش ميدهد. تجويز و انجام آزمايش تشخيص مولکولي کوويد-۱۹ در بخش دولتي تابع پروتکلها و اولويتهاي ابلاغي است و به همين علت چون مطابق دستورالعملهاي ابلاغي وزارت بهداشت است، رايگان انجام ميشود. آزمايش تشخيص مولکولي يا PCR در حال حاضر تنها روش آزمايشگاهي براي تشخيص قطعي کوويد-۱۹ است.وي افزود: تعرفه انجام آزمايش سرولوژي کوويد-۱۹ در حال حاضر و تا تعيين و ابلاغ تعرفه اختصاصي، به ازاء هر يک از آزمايشهاي درخواستي IgM و IgG ، در بخش دولتي حدود ۱۲ هزار تومان و در بخش خصوصي حدود ۳۰ هزار تومان است. اگرچه آزمايش سرولوژي کوويد-۱۹ توسط سازمان جهاني بهداشت يک روش مکمل براي تشخيص باليني کوويد-۱۹ معرفي شده است، اما انجام اين آزمايش (سرولوژي) در بيشتر موارد غيرضروري بوده و سياست فعلي وزارت بهداشت استفاده از آن فقط در بررسيها و مطالعات سرواپيدميولوژي و براي به دست آوردن تصويري از مواجهه يا عفونت يک جمعيت با ويروس عامل بيماري است و در چنين مطالعاتي هزينهاي از افراد و بيماران دريافت نميشود. وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي از پزشکان و آزمايشگاههاي پزشکي ميخواهد که از تجويز و انجام غيرضروري اين آزمايشها، خصوصاً آزمايش سرولوژي، به دليل عواقب نامطلوب اقتصادي و غير اقتصادي ناشي از انجام خدمات غير ضروري، خودداري کنند.
سميعي تاکيد کرد: نتايج آزمايشهاي سرولوژي ممکن است در تعيين وضعيت عفونت يک فرد ابهاماتي ايجاد کند که منجر به تحميل هزينه اضافي و ناروا به افراد و نظام سلامت شود. چنين مشکلاتي در صورت نتايج مثبت و منفي کاذب ميتواند وضع را پيچيدهتر کند. ضمنا نتيجه مثبت اين آزمايشها ممکن است اعتماد کاذب در مورد وضعيت ايمني افراد و مصونيت نسبت به بيماري و يا ابتلاي مجدد ايجاد کند. بنابراين تجويز آزمايش و تفسير نتايج آزمايشگاهي سرولوژي، اگر ضروري باشد، بايد منحصراً توسط پزشکاني که با بيماري و پيچيدگي هاي تشخيصي آن، از جمله کاربر آزمايشها و نحوه تفسير نتايج آنها بر اساس دستورلعملهاي ابلاغي تشخيص و درمان کوويد-۱۹ آشنايي کامل دارند، انجام شود.وي با بيان اينکه از هزينه تمام شده توليد کيتهاي مربوط به آزمايشهاي کوويد-۱۹ اطلاعي در دست نيست، تصريح کرد: اما برآورد هزينه تمام شده آزمايش تشخيص مولکولي در حال بازنگري است و قطعا کاهس پيدا خواهد کرد و نتيجه اين برآورد توسط دفتر ارزيابي فناوريهاي سلامت، تدوين استاندارد و تعرفه خدمات سلامت معاونت درمان و همچنين دبيرخانه شوراي عالي بيمه تجزيه و تحليل و اعلام خواهد شد. ارزش تعرفه هر کيت يا هر خدمتي دو قسمت است يکي جز فني و ديگري جز حرفهاي؛ جز حرفهاي مرتبط با تيم ارائه خدمت است و جز فني جز هزينهاي است که خود نيز بر دو جز است يکي قسمتي که خيلي وابسته به ارز است و جز بعدي وابستگي کمتري به ارز خواهد داشت. اکنون با پيشنهاد ما به شوراي عالي بيمه قرار شد به جاي آنکه تعرفه دو جزئي باشد بر اساس سه جز محاسبه شود تا به اين ترتيب سهم حرفهاي، سهم فني وابسته به ارز و سهم فني مستقل از ارز تعيين شود. در اين ميان سهم فني وابسته به ارز ريالي تعيين ميشود . از آنجايي که ممکن است در روزها و ماههاي آينده قيمت کيت تغيير کند و براي آنکه مشکلي به وجود نيايد جز سوم محاسبه قيمت از سوي وزارت بهداشت رصد ميشود و از اداره کل تجهيزات پزشکي ميخواهد آن را به گونهاي نگه دارد تا حداقل نوسان را داشته باشد تا آزمايشگاههاي بخش دولتي يا خصوصي متضرر نشوند. البته هنوز محاسبه سهم ريالي يا جز سوم به شکل دقيق اتفاق نيفتاده است اما اختيار آن با دبيرخانه شوراي عالي بيمه است.
وي در خصوص نحوه طرح شکايت در خصوص بروز تخلفات احتمالي در اخذ نمونه، اظهار کرد: بهترين روش براي شکايت، مراجعين و بيماران در رابطه با نحوه ارائه، کيفيت و تعرفه خدمت، در هر يک از مراکز تشخيصي و درماني دولتي و خصوصي، اعم از بيمارستان، درمانگاه، آزمايشگاه خصوصي و غيره، انعکاس رسمي و مکتوب آن به معاونت درمان دانشگاهي است که مرکز ارائه کننده خدمت تابع آن است. راه دوم تماس با شماره تلفن ۱۹۰ و ثبت شکايت است. آزمايشگاه مرجع سلامت اکيداً توصيه ميکند هر شکايت يا ابهامي پيش از انعکاس به مراجع فوق، حتما با مسئولين موسسات فوق مطرح شود تا در صورت امکان در همان موسسه ثبت، رسيدگي و پاسخگويي شود.وي در پاسخ به اين سوال که در صورتي که تست تشخيصي در يک مرکز خصوصي انجام شود و پاسخ تست مثبت باشد، آيا مراکز درماني و بيمارستانهاي دولتي با اتکا به پاسخ آزمايش بيمار را پذيرش خواهند کرد يا خير، بيان کرد: دستورالعملهاي مصوب کميته علمي کشوري کوويد-۱۹، که توسط وزارت بهداشت، درمان آموزش پزشکي ابلاغ شده است، انجام غربالگري علامتي و ساير بررسيها را براي پزشکان بخش خصوصي مجاز دانسته و تاکيد ميکند که بيمار پس از مراحل ارزيابي بر حسب شدت علائم ارجاع شود. در حال حاضر انجام آزمايش تشخيص مولکولي توسط آزمايشگاههاي بخش خصوصي جز در ارتباط با نمونههاي ارسالي از مراکز درمانگاهي و بيمارستاني دولتي و در چهارجوب نظام ارجاع بيماران کوويد-۱۹ در اين دستورالعمل توصيه نشده است.
مديرکل آزمايشگاههاي مرجع سلامت وزارت بهداشت تصريح کرد: ضمنا افراد فاقد علائم باليني و حتي با علائم خفيف، بجز در شرايط خاص، در اولويت تجويز و انجام آزمايش تشخيص مولکولي قرار ندارند و انجام آزمايش براي افراد فاقد علامت و صرفاً به درخواست بيمار غيرضروري است. با اين وصف اگر آزمايش تشخيص مولکولي در يکي از آزمايشگاههاي داراي مجوز براي انجام آزمايش تخصصي کوويد-۱۹ انجام شود، پزشکاني که در مراکز درماني و بيمارستانهاي دولتي بيماران و مراجعه کنندگان را ويزيت و بطور مستقل ارزيابي ميکنند، بر حسب نتيجه ارزيابي خود ميتوانند نتيجه آزمايش را پذيرفته و براي او و افراد علامت دار در تماس نزديکش قرنطينه و يا ايزوله خانگي و همچنين بستري در بيمارستان را تجويز کنند.
سميعي ادامه داد: پزشکان مراکز درماني و بيمارستانهاي دولتي در صورت ترديد در اعتبار نتيجه آزمايش، ميتوانند نمونه گيري مجدد و تکرار آزمايش تشخيص مولکولي کوويد-۱۹ را درخواست کنند. در واقع اين به تشخيص پزشکان مراکز درمانگاهي ۱۶ يا ۲۴ ساعته، بيمارستانها يا ساير مراکز درماني کوويد-۱۹ بستگي دارد.وي با اشاره به اينکه انجام تبليغ براي آزمايش اختصاصي کوويد-۱۹ و پيشنهاد انجام آزمايش در موارد غيرضروري و فاقد اولويت، بوسيله هر شخص يا موسسهاي مصداق ايجاد تقاضاي القايي و تحميل هزينه محسوب ميشود، افزود: به همين دليل اين کار نه تنها غير اخلاقي بلکه تخلف است. در صورت نياز به انجام نمونه برداري در خارج از آزمايشگاه، خصوصاً در مورد افراد آسيب پذير و کساني که توان حضور در آزمايشگاه را نداشته باشند و يا حضور آنها در بيمارستان يا آزمايشگاه با ريسک ابتلا به ويروس همراه باشد، اين کار بايد مطابق آئين نامه تاسيس و مديريت آزمايشگاه پزشکي، بوسيله نمونه بردار آزمايشگاه و مطابق استانداردهاي فني با رعايت الزامات مديريت نمونه به خصوص ايمني و امنيت زيستي انجام شود. به همين دليل نمونه برداري در خارج از آزمايشگاه فقط ميتواند تحت نظارت و مسئوليت مسئول فني آزمايشگاه انجام شود.وي در ادامه خاطرنشان کرد: در تعرفه خدمات آزمايشگاهي هزينه حضور نمونه بردار و نمونه برداري در محلي خارج از آزمايشگاه وجود ندارد اما اين هزينه بايد تابعي از هزينه اياب و ذهاب در سطح شهر باشد. تاکيد ميشود هزينههاي مربوط به نمونه برداري، قسمتي از تعرفه ابلاغ شده براي آزمايش تشخيص مولکولي کوويد-۱۹ بوده و در حال حاضر فقط آزمايشگاههايي که مجوز اختصاصي انجام آزمايش تشخيص مولکولي کوويد-۱۹ را از آزمايشگاه مرجع سلامت دريافت کرده اند مجاز به پذيرش، نمونه برداري و انجام اين خدمت هستند. تا کنون به هيچ آزمايشگاه خصوصي مجوز پذيرش و نمونه گيري براي آزمايش تشخيص مولکولي کوويد-۱۹ و ارسال آن به آزمايشگاه ديگر داده نشده است.
مديرکل آزمايشگاههاي مرجع سلامت وزارت بهداشت، درخصوص تعداد ازمايشکاههاي خصوصي فعال در زمينه تستهاي تشخيصي کرونا، تصريح کرد: بر مبناي آخرين فهرست آزمايشگاههاي مجاز به انجام آزمايش تخصصي تشخيص مولکولي کوويد-۱۹ که مربوط به هفته اول مردادماه ميشود، بيش از ۱۹۰ آزمايشگاه داراي صلاحيت فني ارائه اين خدمت تشخيص داده شدهاند. از اين تعداد ۷۵ آزمايشگاه خصوصي و يا وابسته به خيريه يا سازمانهاي مردم نهاد هستند. اين آزمايشگاهها تحت نظارت مديريت امور آزمايشگاههاي معاونت درمان دانشگاههاي علوم پزشکي بوده و ملزم و متعهد به رعايت استانداردها و الزامات ابلاغي وزارت بهداشت هستند. در صورت وجود شکايت از کيفيت و عملکرد اين آزمايشگاهها، معاونت درمان دانشگاه آن را ثبت و رسيدگي ميکند و در صورت اثبات انحراف و يا تخلف موظف به برخورد مطابق قانون و مقررات مربوطه است.وي درباره ظرفيت روزانه انجام تستهاي تشخيصي کرونا و برنامههاي احتمالي براي افزايش ظرفيت آن در آينده، افزود: بر اساس تجميع دادههاي آزمايشگاهي که تقريباً هر روز توسط سخنگوي محترم وزارت بهداشت اعلام ميشود، تعداد آزمايشهاي روزانه در شبکه آزمايشگاهي کوويد-۱۹ ممکن است به بيش از ۲۵ هزار آزمايش تشخيص مولکولي برسد. وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي، علي رغم چالش ها و دشواري هاي اين دوران، خصوصاً تحريمهاي ظالمانه، برنامههايي براي توسعه کمّي و کيفي آزمايشگاههاي دولتي در ماههاي آتي، با اولويت شبکه آزمايشگاهي بهداشت کشور دارد و تحقق آن را بطور جدي تعقيب ميکند. ضمناً مصمم به جلب مشارکت ساير آزمايشگاههاي متقاضي از جمله آزمايشگاههاي خصوصي، دولتي و عمومي غيردولتي، که آمادگي همکاري و ارائه خدمت در چهارچوب استانداردها، الزامات و دستورالعملهاي ابلاغي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي را دارند، است.