بازتاب ریالی شدن ویزای اربعین در بازار ارز
دنياي اقتصاد/ در اولين روز هفته، سکه تمام بهار آزادي به پشت مرز رواني يک ميليون و ۳۰۰ هزار تومان عقبنشيني کرد. روز شنبه، سکه ۱۳ هزار تومان از ارزش خود را از دست داد و به قيمت يک ميليون و ۲۹۷ هزار تومان رسيد. آخرين بار سکه ۱۶ مهرماه در کانال يک ميليون و ۲۰۰ هزار تومان قرار داشت. کاهش بهاي دلار در کنار تخليه خريدهاي سنگين اواسط مهر توسط برخي سکهبازان دو عامل مهم در نزول کانالي قيمت بود. افزون بر اين، برخي معاملهگران انتظار دارند با آغاز ماه صفر ميزان تقاضا در بازار سکه افت کند. روز گذشته، دلار دومين افت متوالي را تجربه کرد تا به محدوده ۴هزار و ۱۰ تومان بازگردد. شاخص ارزي که روز پنجشنبه با ۳ تومان کاهش به بهاي ۴هزار و ۲۰ تومان رسيده بود، در اولين روز هفته، ۸ تومان ديگر از ارزش خود را از دست داد و به بهاي ۴ هزار و ۱۲ تومان رسيد. به گفته فعالان، غافلگيري معاملهگران ارزي از رفتار بازارساز، کاهش تقاضا در انتهاي ماه و احتمال افت تقاضا به دليل برداشته شدن هزينه دلاري ويزاي اربعين از جمله عوامل مهمي بودند که زمينه کاهش قيمت و نوسان را فراهم کردند. يکي از مهمترين تقاضاهاي فصلي که بازار ارز را تحتتاثير قرار ميدهد، ورود تقاضاي زائران عتبات عاليات در آستانه اربعين است. فعالان بازار اعتقاد داشتند يکي از عوامل اصلي که در نوسانات ميانه مهرماه نيز نقش داشت، همين ورود تقاضاي زائران بود. هر فردي براي تهيه ويزاي اربعين بايد ۴۰ دلار هزينه ميکرد؛ عاملي که با توجه به تعداد زياد متقاضيان قابليت جا به جايي قيمت دلار را داشت. با توجه به اين موضوع و جهت فراهم آوردن شرايط ساده تر براي زائران، هماکنون امکاني فراهم شده است که زائران بتوانند با پرداخت هزينه يک ميليون و ۷۰۰ هزار ريال (معادل ۱۷۰ هزار تومان) اقدام به تهيه ويزا کنند. در واقع در شرايط جديد براي تهيه ويزا نيازي به خريد دلار نيست و با پرداخت مستقيم هزينه ياد شده ميتوان آن را تهيه کرد؛ اتفاقي که ميتواند موجب کاهش فشار تقاضا در بازار شود. البته برخي معاملهگران باور دارند با آغاز ماه جديد فارغ از هر اتفاقي ميزان تقاضا بالا خواهد رفت. آنها باور دارند، خريدهاي ارزي در روزهاي انتهايي مهر به دليل کاهش حجم نقدينگي معاملهگران پايين آمد و با پايان اين ماه، احتمال افزايش تقاضا وجود خواهد داشت. همسو با افت قيمت دلار، در اولين روز هفته سکه تمام بهار آزادي نيز در مسير کاهشي قرار گرفت و حتي به زير کانال يکميليون و ۳۰۰ هزار تومان رفت. سکه در آخرين روز هفته گذشته با ۲ هزار تومان افزايش به بهاي يک ميليون و ۳۱۰ هزار تومان رسيد. با اين حال، روز شنبه روند متفاوتي را در پيش گرفت. در بيست و نهمين روز مهرماه، سکه معاملات خود را با قيمت يک ميليون و ۳۰۱ هزار تومان آغاز کرد که کاهشي ۹ هزار توماني نسبت به قيمت بسته شده آخرين روز هفته گذشته داشت. در ادامه روز به دليل افت دلار، سکه افت بيشتري را تجربه کرد و در نهايت با خروج از مرز يک ميليون و ۳۰۰ هزار تومان با قيمت يکميليون و ۲۹۷ هزار تومان به کار خود پايان داد. در کنار رشد دلار، به نظر ميرسد برخي از معاملهگران بزرگ سکه بخشي از خريدهاي سنگين ميانه مهرماه خود را تخليه کردند. «دنياي اقتصاد» در گزارش ۲۶ مهر خود از اشباع احتمالي بازار سکه و احتمال افت قيمتها در روزهاي آينده خبر داده بود؛ حادثهاي که پس از افزايشهاي جزئي روزهاي انتهايي هفته گذشته با شدت در روز اول هفته به وقوع پيوست. آخرين بار سکه در تاريخ ۱۶ مهر در کانال يک ميليون و ۲۰۰ هزار تومان حضور داشت. کاهش تقاضا با ريالي شدن ويزاي اربعين؟ درحاليکه در گذشته زائران اربعين براي تهيه ويزا بايد اقدام به تهيه ۴۰ دلار ميکردند، در شرايط کنوني امکاني فراهم شده است که با پرداخت هزينه ريالي ويزا دريافت کنند. در واقع، هماکنون براي ويزاي هر فرد در سامانه سماح نيازي به تهيه دلار نيست و متقاضيان ميتوانند با پرداخت يک ميليون و ۷۰۰ هزار ريال (۱۷۰ هزار تومان) آن را تهيه کنند. عدهاي از فعالان بازار باور دارند که پيگيري اين سياست موجب کاهش تقاضا در بازار ارز خواهد شد. به گفته آنها، يکي از مهمترين متغيرهايي که قيمت دلار را پيش از اربعين تحتتاثير قرار ميدهد، تقاضاي زائران عتبات عاليات است. بهطور ميانگين سالانه حدود يک ميليون نفر زائر به سوي عراق حرکت ميکنند. در اين شرايط، اگر قرار باشد هر نفر ۴۰ دلار براي تهيه ويزا هزينه کند، تقاضاي سنگيني وارد بازار ميشود که توانايي جابهجايي قيمت را دارد. پيش از اين، سفير عراق در ايران اعلام کرده بود که تا تاريخ ۲۴ مهر سال جاري حدود ۵۰۰ هزار ويزا صادر شده است. به اين ترتيب ميتوان گفت که به نيمي از تقاضاي سالانه زائران پاسخ داده شده است. در اين ميان، سياست جديد تهيه ويزا با پرداخت هزينه ريالي به جاي تهيه دلار ميتواند منجر به کاهش تقاضا در بازار شود. البته برخي از افراد نيز به اين سياست معترض شدهاند. به گزارش خبرگزاري مهر، بخشي از زائران اربعين عنوان کردهاند که رقم مستقيم دريافت ويزا ۴۰ دلار است که محاسبه ريالي آن با دلار ۴ هزار توماني به ۱۶۰ هزار تومان ميرسد. اين در حالي است که هزينه ۱۷۰ هزار تومان معادل با قيمت ۴ هزار و ۲۵۰ تومان براي دلار است. با توجه به فاصله کم اين دو نرخ و هزينههاي حاشيهاي تهيه دلار از بازار، اين سياست ميتواند منجر به کاهش تقاضا در بازار ارز شود. امري که در نهايت ميتواند به مديريت دامنه نوسانات کمک بيشتري کند. تنوع رفتاري بازارساز روز گذشته بازارساز در نيمه اول و دوم بازار رفتار متفاوتي داشت. به گفته فعالان، صرافيهاي بانکي تا نزديک ساعت يک ظهر عرضه ارز چنداني نداشتند، حادثهاي که براي بسياري از معاملهگران بازار غير منتظره بود. به گفته يکي از بازيگران باتجربه بازار، کمتر معاملهگري ميتوانست تصور کند که بازارساز در آغازين ساعات روز اول هفته ارزي را در بازار عرضه نکند؛ به گفته آنها، اين انتظار در ميان معاملهگران وجود داشت که پس از تعطيلي يک روزه بازار، ميزان تقاضا در بازار افزايش پيدا کند و به تبع آن بازارساز نيز ارز بيشتري را وارد بازار کند. با اين حال، روز شنبه چنين اتفاقي رخ نداد.بازارساز پس از اجراي فاز اول استراتژي خود يعني عدم عرضه ارز، در نيمه دوم روز اقدام به فروش دلار کرد. اولين قيمتي که براي دلار از سوي يکي از صرافيهاي بانکي رسمي اعلام شد، ۴ هزار و ۳ تومان بود که حدود ۴۵ دقيقه پس از ساعت ۱۲ اعلام شد. اين قيمت فروش دلار در حجم عمده بود و قيمت اين ارز در حجم خرد ۴ هزار و ۸ تومان اعلام شد. با آغاز عرضه بازارساز دو اتفاق در بازار رخ داد؛ اول آنکه قيمت دلار در مسير کاهشي قرار گرفت و دوم آنکه از ورود هيجاني معاملهگران به بازار خودداري شد. برخي از معاملهگران پس از آنکه مشاهده کردند، بازارساز در نيمه اول روز ارزي را راهي بازار نکرده است، قصد داشتند پيش از تسويههاي معاملات فردايي قيمت را بالا بياورند، ولي تغيير تاکتيک بازارساز نقشه آنها را نقش بر آب کرد. بازارساز از ابتداي هفته گذشته سياستها و رفتارهاي متفاوتي را در بازار در پيش گرفته است که بعضا موجب غافلگيري دلالان دلار شده است. برخي فعالان، تغيير تاکتيک بازارساز را عامل مهمي دانستند که در افت قيمت اثر گذار بود. افت تقاضا بخشي از معاملهگران بازار اعتقاد دارند که ميزان تقاضا در روزهاي انتهايي ماه کاهش پيدا ميکند. به گفته آنها بهطور سنتي هر چقدر به روزهاي انتهايي هر ماه نزديک شويم، ميزان تقاضا در بازار افت ميکند و به تبع آن عرضه ارز نيز افزايش پيدا ميکند. به باور اين دسته، در روزهاي انتهايي ماه ميزان حجم نقدينگي معاملهگران پايين ميآيد و همين موضوع موجب ميشود که تقاضاي موجود در بازار نيز کاهش پيدا کند. اين دسته علت کاهشي شدن دلار در هفته گذشته را نيز به همين کاهش تقاضا نسبت دادند. در اين ميان، کاهش نوسانات نرخ حواله درهم و افت تحرکات معاملهگران غيررسمي در کنار شيوههاي جديد بازارساز در برخورد با نوسان از جمله عوامل ديگري بودهاند که به کاهش دامنه تغييرات قيمت دلار کمک کردهاند. با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد