چه کسانی 30میلیارد دلار سرمایه را از کشور خارج کردند؟
روزنامه شهروند/ «٣٠ميليارد دلار در دو – سه ماه پاياني سال گذشته از ايران خارج شد» اين جمله خبرساز را محمدرضا پورابراهيمي، رئيس کميسيون اقتصادي مجلس گفته و البته ديگر درباره آن صحبت نکرد. ٣٠ميليارد دلاري که کمتر کسي حاضر شد درباره آن حرف بزند که اين پول توسط چه کساني و براي چه از ايران خارج شده است؟ گرچه برخي گفته او را به اين تفسير کردند که منظور دلارهايي بوده که توسط مسافران خارج شده است، اما اين ادعا هرگز با حسابوکتاب آماري ايران جور درنميآيد، زيرا مسافران در طول يکسال هم رقمي به مراتب بسيار کمتر از اين عدد از ايران خارج ميکنند و حالا چگونه است که عددي نزديک به درآمد نفتي يکسال ظرف «دو – سه ماه» خارج شده است؟ محمدباقر نوبخت، سخنگوي دولت اعتقاد دارد که اين پولها صرف خريد ملک در کشورهاي خارجي شده، البته آمارهاي جهاني هم نشان ميدهد که ميزان سرمايهگذاري ايرانيها در املاک خارج از ايران ٢,٥ برابر شده است. مجيد سليمي، رئيس کميسيون سرمايهگذاري اتاق بازرگاني هم به «شهروند» ميگويد اين عددها ناشي از فرار سرمايه است، زيرا هروقت اوضاع اقتصادي خراب ميشود، عدهاي به سرعت پولهايشان را از ايران توسط صرافيها خارج ميکنند. البته اسحاق جهانگيري، معاون اول رئيسجمهوري هم پيش از اين گفته بود در دولت محمود احمدينژاد ٢٢ميليارد توسط عدهاي و ظرف کمتر از ١٨ ماه از ايران خارج شد و به بهانه کنترل بازار ارز در اختيار صرافيهاي خارج از کشور قرار داده شد. با اين حال دانستن اينکه آنها که بودند و اينها که هستند، در اقتصاد ايران که هيچ ميانهاي با شفافيت و گزارشهاي دقيق ندارد، به سختي ميسر است. سفرهاي خارجي ايرانيها مشکلساز نيست اما درحالي وليالله سيف، رئيسکل بانک مرکزي سفرهاي خارجي را عامل اصلي التهابات بازار ارز ميداند که رئيس کميسيون سرمايهگذاري اتاق بازرگاني ايران ميگويد منابع ارزي ما بيش از مصارف ارزي است و نبايد سفرهاي خارجي ايرانيها مشکلي براي آن ايجاد کند. به گفته او، سفرهاي خارجي ايران چندان غيرمتعارف نيست و در مقايسه با بسياري از کشورهاي ديگر حتي کمتر است. سرانه هر ايراني از فرار سرمايه چقدر است؟ مجيد سليمي، رئيس کميسيون سرمايهگذاري اتاق بازرگاني دراينباره به «شهروند» ميگويد: فرار سرمايه از ايران اتفاق جديدي نيست و هرگاه که پايه پولي ايران تضعيف ميشود، عدهاي به دليل ترس از شرايط و مشکلات سياسي پولهاي خود را در قالب ارز از کشور خارج ميکنند. او ميگويد اگر ٣٠ميليارد دلار را به جمعيت ٨٠ ميليوني ايران تقسيم کنيم، سرانه هر ايراني ٣٧٥ دلار دلار خواهد شد که رقم بسيار کمي است. او ادامه داد: بخشي از خروج سرمايه از طريق صرافي صورت گرفته، اما بخش ديگر مربوط به فعاليتهاي اقتصادي است که ارز حاصل از آن وارد کشور نشده است. بهعنوان مثال اگر بعد از صادرات، صادرکننده، ارز حاصل از فروش محصول خود را در داخل کشور به ريال تبديل نکرده باشد، اين فرآيند شکل ميگيرد. به گفته اين فعال بخش خصوصي برخي از ايرانيان در ماههاي گذشته که نگرانيها در رابطه با خروج ترامپ از برجام بيشتر و آينده اقتصادي ايران تيره و تار شده بود، سرمايههاي خود را از طريق صرافيها به خارج از کشور منتقل کرده و نسبت به خريد ملک در کشورهاي همسايه ايران و حتي کشورهاي اروپايي اقدام کردند. مقاصد جذاب سرمايهگذاري براي ايرانيها اين گفتهها اما در شرايطي مطرح ميشود که نظرسنجي سال گذشته شرکت ترانيو نشان ميدهد که تعداد شهروندان ايراني که در بازار ملک خارج از کشور سرمايهگذاري کردهاند، دو و نيم برابر بيشتر از قبل شده است و پيشبيني ميشود که اين روند صعودي ادامه داشته باشد. ترکيه يکي از مقاصد اصلي فرار سرمايههاي بومي کشور بوده. براساس برآورد موسسه آمار ترکيه، شهروندان ايراني در سال ٢٠١٧، بالغ بر ٧٩٢ واحد مسکوني خريداري کردهاند که اين رقم ٣,٥درصد کل خريدهاي خارجيها در اين کشور است. اين رقم ١٩درصد نسبت به سال ٢٠١٦ رشد نشان داده است. علاوه بر ترکيه و کشورهاي حاشيه خليجفارس، بريتانيا، آلمان، سوييس و فرانسه هم ميزبان سرمايههاي هموطنانمان هستند. جالب توجه اين است که براساس دادههاي شرکت املاک راکستون، املاکي که ايرانيها در لندن خريداري ميکنند معمولا قيمتي بين يکميليون پوند تا ٣٠ميليون پوند دارد. دوسال پيش هم شرکت راکستون پيشبيني کرده بود در پي رفع محدوديتهاي ناشي از تحريمها، ايرانيهاي متمول تا سال ٢٠٢٥، حدود ٦ميليارد پوند در بازار مسکن لندن سرمايهگذاري خواهند کرد. براساس اين برآورد، حدود ١٠٠٠ تا ١٥٠٠ فرد يا خانواده ايراني که ثروتشان از ٢ميليون پوند بريتانيا بيشتر است در اين سرمايهگذاريها شرکت ميکنند (براساس اين گزارش، در ميان خريداران، ٦٥ فرد يا خانواده ايراني ثروتشان از ٧٠ميليون پوند بيشتر است و ٤ ميلياردر هم در ليست وجود دارد. خروج سرمايه سال ۹۶ ايران ۲۷ميليارد دلار شد صندوق بينالمللي پول در گزارشي برآورد خروج سرمايه در سال ۹۶ ايران را حدود ۲۷ميليارد دلار اعلام کرد. اين رقم درحالي از سوي صندوق بينالمللي پول پيشبيني شده است که بانک مرکزي آمار مربوط به حساب سرمايه در ديماه سال ٩٦ را حذف کرده است. خروج دلار در دولتهاي قبل رئيس کميسيون اقتصادي مجلس درباره خروج ارز از کشور ميگويد: مقامات دولت حسن روحاني پيش از اين دولت سابق را متهم کرده بودند که «به بهانه کنترل بازار» ميلياردها دلار ارز را از کشور خارج و يا به «چندصراف خاص» واگذار کرده است. از جمله اسحاق جهانگيري، معاون اول حسن روحاني، پيش از اين چندين بار اعلام کرده بود که در دولت سابق «ظرف کمتر از ۱۸ ماه، حدود ۲۲ميليارد دلار ارز به بهانه اينکه ميخواهند قيمت آن را در داخل کنترل کنند، از کشور خارج شده و در بازارهاي استانبول و دوبي به فروش رسيده است.» همراهان عزيز، آخرين خبر را بر روي بسترهاي زير دنبال کنيد: آخرين خبر در سروش http://sapp.ir/akharinkhabar آخرين خبر در ايتا https://eitaa.com/joinchat/88211456C878f9966e5 آخرين خبر در آي گپ https://igap.net/akharinkhabar آخرين خبر در ويسپي http://wispi.me/channel/akharinkhabar آخرين خبر در بله https://bale.ai/invite/#/join/MTIwZmMyZT آخرين خبر در گپ https://gap.im/akharinkhabar