نتیجه بلوف نفتی عربستان علیه ایران
ايسنا/ هنوز دو ماه از خط و نشان نفتي عربستان براي ايران و اينکه قصد دارد در ازاي خروج هر بشکه نفت ايران دو بشکه صادر کند، نگذشته که وزير انرژي اين کشور اعلام کرده است ميزان توليد نفت در عربستان ۵۰۰ هزار بشکه کاهش خواهد يافت. حالا به نظر ميرسد رابطه نفتي آمريکا و عربستان به چرخه باطلي تبديل شده که مشخص نيست عربستان بازيچه آمريکا شده و توليدش را براي خوش خدمتي به ترامپ افزايش داده، يا آمريکا متوجه شده عربستان پاي وعده افزايش توليد خود نخواهد ايستاد و به همين دليل به هشت مشتري نفت ايران معافيت داده است. به گزارش ايسنا، آسمان بازار جهاني نفت طي چند ماه گذشته با دخالتهاي بيمورد آمريکا و تسليم شدن برخي اعضاي اوپک از جمله عربستان جلوي ترامپ هر روز به يک رنگ درامده است. يک روز نگراني از کمبود عرضه لرزش به تن بازار انداخت و روز ديگر افزايش مازاد تعادل بازار را برهم زد و درحالي که قيمت جهاني نفت رکورد خود را زده بود، طي يک هفته با چنان افتي مواجه شد که نگاه نگران همه را به خود جلب کرد. ماجراي خواب آشفته بازار نفت ماجراي خواب آشفته بازار نفت از ارديبشهتماه و با خروج آمريکا از برجام آغاز شد. ترامپ که با شرايط بازار نفت ناآشنا بود، تصميم گرفت ميزان صادرات نفت ايران را به صفر برساند و براي رسيدن به اين هدف از چند ابزار مهم استفاده کرد که يکي از مهمترين آنها "عربستان بود"! دولت آمريکا بهطور غيررسمي از عربستان سعودي و ساير توليدکنندگان اوپک درخواست کرد توليدشان را افزايش دهند اما به رقم مشخصي اشاره نکرد. استيون منوچين - وزير خزانه داري آمريکا - هشتم ماه مه، همزمان با اعلام تصميم دونالد ترامپ براي خروج از توافق هستهاي بينالمللي با ايران و وضع مجدد تحريمها عليه تهران، اظهار کرده بود که برخي از کشورها مايل هستند توليد نفتشان را براي جبران کاهش احتمالي عرضه به بازار جهاني افزايش دهند. از سوي ديگر خالد فالح - وزير صنعت، معدن و انرژي عربستان در آن زمان - گفته بود: در واکنش به احتمال کاهش حجم نفت خام ايراني در بازارهاي بينالمللي، پس از خروج رئيس جمهور آمريکا از توافق هستهاي، ما آماده افزايش توليد نفت هستيم .ما با بزرگترين توليدکنندگان در داخل و خارج اوپک و با بزرگترين مصرفکنندگان همکاري خواهيم کرد تا کمبودها را به پايينترين حد برسانيم. همکاري آمريکا و عربستان براي جبران خلاء احتمالي نفت ايران به همين شکل همکاري آمريکا و عربستان براي جبران خلاء احتمالي نفت ايران آغاز شد. تمايل عربستان به افزايش توليد در ظاهر براي حفظ تعادل در بازار نفت و در باطن براي جامه عمل پوشاندن به خواستههاي آمريکا بود. درواقع ترامپ ميخواست نفت ايران را از بازار جهاني حذف کند و براي اينکه متهم به از بين بردن تعادل در بازار جهاني نشود و قيمتها افزايش پيدا نکند، از همراهان خود در اوپک خواسته توليد خود را افزايش دهند. نکته جالب اين بود که عربستان حتي با اينکه از سوي آمريکا مورد اهانت قرار گرفت، باز هم دست از خوش خدمتي برنداشت. به طوريکه چندي پيش رئيسجمهوري آمريکا در اظهارنظري درباره متحد نزديک کشورش گفت، به پادشاه عربستان هشدار داده است که بدون پشتيباني ارتش آمريکا "دو هفته" هم در قدرت دوام نميآورد. بعد از اين اظهار نظر، سعودي نه تنها شان خود را در برابر تحقير آمريکا حفظ نکرد بلکه با چراغ سبز نشان دادن به خواستههاي آمريکا در اوپک نشان داد، حتي در حد حفظ ظاهر در جهان هم رفتار ديپلماتيک ندارد. اتحاد عربستان و آمريکا تا جايي پيش رفت که حدود يک ماه پيش، وليعهد عربستان سعودي، اظهار کرد کشورش به وعده خود به واشنگتن براي جبران عرضه از دست رفته نفت ايران به دليل تحريمهاي آمريکا، عمل کرده است. محمد بن سلمان در مصاحبه با بلومبرگ گفت درخواستي که آمريکا از عربستان سعودي و ساير کشورهاي عضو اوپک داشت، اين بود که تضمين کنند عرضه کمتر از سوي ايران جبران ميشود و اين اتفاق افتاد .اگر اشتباه نکنم صادرات نفت ايران به ميزان ۷۰۰ هزار بشکه در روز کاهش يافته و عربستان سعودي و کشورهاي اوپک و غيراوپک ۱.۵ ميليون بشکه در روز به توليد نفت خود اضافه کردهاند، بنابراين ما حداکثر دو بشکه در برابر هر بشکه نفتي که اخيرا صادرات آن از سوي ايران کاهش يافته، نفت صادر ميکنيم. بنابراين ما کار خود را انجام دادهايم و حتي بيشتر عمل کردهايم. اما بيژن زنگنه - وزير نفت کشورمان - در واکنش به اين گفته مقامهاي عربستان درباره جايگزين کردن نفت ايران معتقد بود که چنين گزافهگوييهايي ممکن است آقاي ترامپ را راضي کند، اما بازار هرگز چنين ادعاهايي را باور نميکند. در نهايت درحالي که حدود سه روز تا آغاز تحريم هاي نفتي آمريکا عليه ايران باقي مانده بود، آمريکا به هشت مشتري ايران معافيت داد و صادرات ايران در حدود ۱.۸ بشکه باقي ماند. از سوي ديگر افزايش توليد عربستان و روسيه بازار را با مازاد توليد مواجه کرد و قيمت جهاني نفت به شکل چشمگيري کاهش يافت، اتفاقي که بيش از همه به همين دو کشور آسيب ميرساند. در اين راستا، سعوديها که قرار بود به ازاي يک شبکه ايران دو بشکه صادر کنند، در آخرين اظهار نظرات خود اعلام کردهاند شرکت دولتي نفت سعودي آرامکو عربستان به دليل کاهش تقاضاي فصلي، در ماه دسامبر روزانه ۵۰۰ هزار بشکه نفت خام کمتر نسبت به ماه نوامبر به مشتريانش عرضه ميکند و اين تصميم سرانجام صادرات دو بشکه در ازاي يک بشکه ايران شد. آمريکا منافع خود را در نظر ميگيرد در اين راستا، نرسي قربان - کارشناس ارشد حوزه انرژي - با اشاره به وضعيت بازار نفت در چند ماه اخير به ايسنا اظهار کرد: عربستان، آمريکا، روسيه و تا حدودي عراق طي شش ماه گذشته، روزانه بيش از سه ميليون بشکه به عرضه نفت در جهان اضافه کردند و بعد از اينکه آمريکا به هشت مشتري نفت ايران معافيت داد، بازار احساس کرد ميزان عرضه بيش از تقاضا شده است. درنتيجه قيمت به شدت کاهش پيدا کرد و کشورهاي مذکور به کاهش نفت بيش از مقداري علاقه ندارند؛ به همين دليل تصميم دارند تا حدي از ميزان توليد خود کاهش دهند. عربستان قصد دارد ۵۰۰ هزار بشکه از توليد نفت خود را کاهش دهد و تقاضا دارد ساير توليدکنندگان نيز توليد خود را ۵۰۰ هزار بشکه کاهش دهند تا بازار به تعادل برسد. وي با تاکيد بر اينکه اين اتفاق ناشي از معافيت آمريکا به هشت مشتري نفت ايران است، اظهار کرد: بازار توقع چنين اتفاقي را نداشت. بايد هميشه در نظر داشت که آمريکا مانند هر کشور ديگري براي منافع ملي خود کار ميکند و در اين راستا تصميم ميگيرد. به همين دليل و براي کاهش قيمت به هشت کشور معافيت داد و اکنون توليدکنندگان بزرگ مجبور هستند توليد خود را کاهش دهند.