جزئیات تولید بنزین در ۴۰ سال گذشته
ايسنا/ نمودار توليد گاز، فرآوردههاي نفتي و محصولات پتروشيمي در ايران طي ۴۰ سال گذشته روند رو به رشدي داشته است؛ نموداري که شايد بخش درخشان آن بنزين باشد، زيرا ايران که واردکننده اين محصول بود، اکنون در توليد اين فرآورده نفتي به خودکفايي رسيده و حتي زمزمههاي صادرات بنزين هم به گوش ميرسد. بررسي آمارها نشان ميدهد متوسط توليد بنزين در سال ۱۳۵۷، ۱۴.۴ ميليون ليتر در روز بوده است که درنتيجه راهاندازي واحدهاي پالايشي جديد و بهينهسازي واحدهاي پالايشي قديمي در سالهاي بعد از پيروزي انقلاب اسلامي، توليد بنزين موتور در آبانماه ۱۳۹۷ به ۹۵ ميليون ليتر در روز افزايش يافته است. همچنين بر اساس آخرين آمار توليد بنزين در ايران، با به مدار آمدن فاز سوم پالايشگاه ستاره خليج فارس به مرز 105 ميليون ليتر در روز رسيده است. عليرضا صادق آبادي - مديرعامل شرکت ملي پالايش و پخش فراوردههاي نفتي - نيز در آخرين نشست خبري خود ضمن اينکه اعلام کرد واردات بنزين از مهرماه متوقف شده است، از پيشبيني صادرات بنزين ايران خبر داد. البته ذکر اين نکته هم ضروري است که با وجود توقف واردات بنزين، اصلاح الگوي مصرف امري ضروري است، زيرا به اعتقاد کارشناسان، اگر اين اتفاق صورت نگيرد، ايران دوباره به واردکننده بنزين تبديل ميشود. فاصله توليد و مصرف نفت گاز در کشور، ١٥تا ٢٠ميليون ليتر است و البته ميزان مصرف در نفت گاز به اندازه بنزين نيست. درباره تبعات افزايش مصرف بنزين در ايران هم اين نکته قابل توجه است که اگر اين روند مصرف ادامه پيدا کند، در افق ١٤١٢، تفاوت مصرف و توليد بنزين در ايران، به ١٩٠ ميليون ليتر خواهد رسيد. يعني کمبود بنزين روزانه ١٩٠ميليون ليتر خواهد بود. مقايسه شاخصهاي بخش گاز و گازرساني در سالهاي ۱۳۵۷ و ۱۳۹۶ اما متوسط توليد گاز طبيعي کشور در سال ۱۳۵۷، ۱۱۰ ميليون مترمکعب در روز بود که اين ميزان در سال ۱۳۹۶ به ۸۴۶ ميليون مترمکعب در روز رسيد. همچنين متوسط توليد ميعانات گازي در سال ۱۳۵۷، ۱۰۰۰ بشکه در روز بود که اين ميزان در سالهاي بعد از پيروزي انقلاب اسلامي، افزايش ۲۰ درصدي داشته است. همچنين توليد گاز طبيعي از ميدان گازي پارسجنوبي که بزرگترين ميدان گازي جهان بوده و بين ايران و قطر مشترک است، از سال ۱۳۸۰ آغاز شد و در سال ۱۳۹۶، توليد ايران از اين ميدان با کشور قطر برابر شد. از سوي ديگر تزريق گاز به ميادين نفتي در سالهاي بعد از پيروزي انقلاب اسلامي هم افزايش بيش از ۳۰ برابري داشته است. اما مجموع خطوط انتقال گاز طبيعي ايران، در سال ۱۳۵۷، ۲۹۰۰ کيلومتر بود که در سال ۱۳۹۶ به ۳۹ هزار کيلومتر رسيد. از سوي ديگر، مجموع شبکه گازرساني ايران، در سال ۱۳۵۷، ۲.۱ هزار کيلومتر بود که در انتهاي مهرماه سال ۱۳۹۷ به ۳۴۳ هزار کيلومتر رسيد. طبق آمار، در سال ۱۳۵۷، پنج شهر و يک روستا گازرساني شده بود که اين ميزان در انتهاي مهرماه ۱۳۹۷ به ترتيب ۱۱۳۳ شهر و ۲۷ هزار و هفت روستا رسيده است. همچنين تعداد مشترکين گاز طبيعي در سال ۱۳۵۷، ۴۶.۵ هزار مشترک بوده که اين ميزان در انتهاي مهرماه سال ۱۳۹۷ به ۲۲ هزار و ۹۰۷ مشترک رسيده است. همچنين در سالهاي بعد از انقلاب اسلامي ۲۴۲۶ جايگاه سي ان جي احداث شده است. شاخصهاي پالايش و پخش فرآوردههاي نفتي از سوي ديگر، توليد پنج فرآورده نفتي اصلي (بنزين، گازوئيل، نفت سفيد، نفت کوره و گاز مايع) در سال ۱۳۵۷، ۱۰۰ ميليون ليتر در روز بوده که اين ميزان در سال ۱۳۹۶ به روزانه ۲۵۲ ميليون ليتر رسيد. متوسط توليد بنزين موتور در ايران در سال ۱۳۵۷، ۱۴.۴ ميليون ليتر در روز بوده که اين ميزان در آبانماه سال ۱۳۹۷ به ۹۵ ميليون ليتر در روز رسيده است. متوسط توليد گازوييل نيز که در سال ۱۳۵۷، ۲۵ ميليون ليتر در روز بوده، در آبانماه سال ۱۳۹۷ به ۱۰۰ ميليون ليتر در روز رسيده است. مقايسه شاخصهاي بخش پتروشيمي در سالهاي ۱۳۵۷ و ۱۳۹۶ ظرفيت توليد محصولات پتروشيمي در سال ۱۳۵۷، ۱.۶ ميليون تن بوده که اين ميزان در سال ۱۳۹۶ به ۶۴ ميليون تن رسيده است. همچنين مجموع فروش محصولات پتروشيمي چه در بازار داخل و چه در بازار خارج در سالهاي بعد از پيروزي انقلاب اسلامي ۳۳ برابر افزايش داشته است.