دنياي اقتصاد/ بازار اجاره نوروزي ويلا و خانههاي دربست در گروهي از شهرهاي شمالي کشور، موجران اين املاک را بهدليل برداشت اوليه نادرست، غافلگير کرد. مالکان ويلاهاي اجارهاي شمال انتظار داشتند «حجم تقاضاي اقامتي براي تعطيلات نوروز ۹۸» با انتخاب شهرهاي شمالي از سمت گردشگران داخلي بهعنوان اولين مقصد جايگزين سفرهاي خارجي، چند برابر شود. ويلادارها در شهرهاي مختلف شمال با همين تصور، در شبکههاي مجازي مختص اجاره ويلا، از ماه گذشته تعرفههاي اجاره عيد ۹۸ را از ۴۷ تا ۱۰۰ درصد نسبت به تعرفههاي عيد ۹۷ افزايش دادند. اما در اين مقطع از سال که وقت طلايي رزرو ويلا از سمت مسافران نوروزي شمال محسوب ميشود، تحقيقات ميداني نشان ميدهد تعداد تماسها با موجران ويلا حدود ۷۰ درصد نسبت به شبعيد گذشته، کاهش يافته است.
ويلادارها که از وضعيت فعلي شوکه شدهاند، علت نبود تقاضاي اجاره نوروزي را کاهش قدرت خريد خانوارها و در نتيجه «حذف برنامه اجاره ويلا در تعطيلات نوروز» از سوي برخي مسافران عنوان ميکنند. بازار فعلي اجاره ويلاهاي شمال، در فضاي مجازي به مراتب فعالتر از شکل سنتي آن است. در سامانههاي اينترنتي و تلگرامي اجاره ويلا، موجران (مالکان خانههاي اقامتي) بدون واسطه به معرفي مشخصات ويلا مشغول هستند و گردشگران نوروزي نيز با مراجعه مجازي به فايلهاي عرضه مستقيم، امکان جستوجو، مشاهده تصاوير مختلف از ويلا و دريافت اطلاعات مختلف از فايل را دارند.
ويلادارها برنامه اجاره نوروز ۹۸ را با توجه به طولاني بودن تعطيلات پيشرو، به سه مقطع زماني تقسيم کردهاند که تعرفه اجاره در هر کدام از اين مقاطع، متفاوت تعيين و پيشنهاد شده است. برخي موجران اين املاک در واکنش به تقاضاي صفر اجاره در روزهاي اخير، تصميم به کاهش دست کم ۱۰ تا ۱۵ درصدي اجارهبهاي پيشنهادي در اولين مراجعه مجازي مشتري را گرفتهاند. اين اقدام در روزهاي آتي ميتواند فاصله تعرفههاي اجاره نوروز ۹۸ را به سطح زمان مشابه در سالي که گذشت، نزديک کند.
بررسيها درباره مسير کمريسک براي اجاره اينترنتي ويلا در ايام نوروز بهخصوص در شهرهاي شمالي نشان ميدهد گردشگران براي انتخاب بهينه ويلاي اجارهاي لازم است پنج اقدام انجام دهند. انعقاد قراردادهاي مخصوص در سامانههاي عرضه ويلاهاي اجارهاي اولين اقدام است که نوعي ضمانتنامه براي اجارهکننده ويلا از بابت متعهد ماندن موجر تا پايان زمان اقامت مستاجر محسوب ميشود. متقاضيان ويلا بهتر است فارغ از تصاوير ارائه شده در فضاي مجازي از ويلاي مورد نظر، درخواست دريافت تصاوير به روز و بيشتري را از موجر داشته باشند. تجربههاي مشابه در تعطيلات گذشته نشان داده است، تصاوير به نمايش گذاشته شده در سامانههاي اجاره ويلا، براي دستهاي از آنها، بهتر از وضعيت روز (واقعي) آن محل بوده است. فعالان بازار اجاره ويلا توصيه ميکنند: گردشگران براي ايام نوروز، دنبال برخي امکانات لوکس غيرقابل استفاده در اين مقطع از سال نباشند. اين امکانات فاکتور تعيينکننده در تعيين اجارهبهاي نجومي دارد بنابراين حذف آن از انتخاب گردشگران، هزينه انتخاب محل اقامت را کاهش ميدهد.
اطمينان از سلامت فني تجهيزات ويلا نيز اقدام ديگري است که براي اين منظور لازم است در متن قراردادهاي مختص اجاره نوروزي ويلا، موارد مشخصي همچون «سالم بودن سيستمهاي گرمايشي و سرمايشي و روشنايي» ذکر شود.
بازار نوروزي اجاره ويلا تحت تاثير رکود تقاضا براي اقامت در شهرهاي شمالي در تعطيلات پيشرو، وضعيت متفاوتي نسبت به سال گذشته پيدا کرده و موجران اين بازار به کلي غافلگير شدهاند. در حالي که تحت تاثير رشد قيمت مسکن، تورم عمومي و در نتيجه افزايش نسبي هزينههاي ويلاداري نسبت به سال گذشته، موجران تصميم به افزايش نرخ اجاره روزانه ويلا در نوروز امسال که بهترين فصل درآمدزا براي آنها به شمار ميآيد، گرفته بودند، اما کاهش شديد تقاضاي اجاره در ايام نوروز آنها را وادار به عقبنشيني از قيمتهاي پيشنهادي جديد کرد. هر چند قيمت اجاره ويلا هنوز به سطح قيمتي نوروز ۹۷ بازنگشته است، اما گفته ميشود در چند روز باقي مانده از سال جاري، اين احتمال نيز وجود دارد. به گزارش «دنياي اقتصاد»، فعالان بازار نوروزي اجاره ويلا در استانهاي شمالي امسال نتوانستند ذائقه جديد مسافران نوروزي را به درستي تشخيص دهند و تغيير چهره بازار را از قبل پيشبيني کنند. اين اشتباه محاسباتي و خطا در تشخيص موجب شد آنها با افزايش قابل توجه قيمت پيشنهادي اجاره ويلا از جذب همين تقاضاي بالقوه موجود نيز باز بمانند و بازار اجاره آنگونه که سالهاي پيش رونق داشت، گرم و پرتحرک نباشد. همزمان با فرارسيدن فصل سفرهاي نوروزي و تامين ويلا براي اجاره کوتاهمدت، قيمت پيشنهادي اجاره ويلا در شهرهاي پرتقاضاي شمال کشور که نام آنها برند محسوب ميشود و جاذب تعداد بيشتري از سفرهاي مسافران نوروزي به مقصد استانهاي حاشيه درياي مازندران هستند، بين ۸۰ تا ۱۰۰ درصد نسبت به نوروز ۹۷ رشد کرد. در شهرهاي ديگر شمال که تقاضا براي آنها يک پله نسبت به شهرهاي پرتقاضا پايينتر است نيز رشد قيمت وجود داشته اما ميزان آن کمتر بوده است؛ طوري که ميزان رشد اجارهبهاي ويلا در اين شهرها ۴۷ تا ۶۰ درصد بوده است. البته اين ميزان از مقايسه ميان قيمتهاي پيشنهادي اجاره در نوروز ۹۸ با اجارهبهاي قطعي ويلا در نوروز ۹۷ به دست آمده و واقعيت اين است که موجران نتوانستند روي اين سطوح قيمتي تقاضاي زيادي جذب کنند.
اما رشد اجارهبهاي نوروزي ويلا موضوعي نيست که نيازمند اثبات باشد چراکه سال گذشته عمده اجارههاي ويلاهاي مناسب تا يک ميليون تومان بود اما امسال اين ميزان در مورد ويلاهاي مناسب و مجهز بين ۵/ ۱ تا ۲ ميليون و در مورد ويلاهاي لوکس از ۵/ ۲ ميليون تومان به بالا است. تحقيقات ميداني «دنياي اقتصاد» از موجران فعال در بازار اجاره ويلا نشان ميدهد بهاي اجاره ويلا در ايام نوروز ۹۸ به دو علت افزايش يافت. در وهله اول تشخيص موجران اين بود که با توجه به جهش قيمت ارز در کشور، احتمالاً از تعداد سفرهاي خارجي مسافران نوروزي کاسته خواهد شد و اولين و اصليترين مقصد جايگزين آنها شهرهاي شمالي خواهد بود؛ در نتيجه با توجه به افزايش تقاضا در بازار اجاره ويلا، ظرفيت بالا بردن قيمتهاي پيشنهادي وجود دارد. علت دوم نيز افزايش هزينههاي ويلاداري تحت تاثير تورم عمومي و بهطور کلي افزايش قيمت مسکن اعم از آپارتمان و ويلا در شهرهاي شمالي به دنبال روند رشد قيمت مسکن در کل کشور بود که موجران را به افزايش قيمت اجاره ويلا ترغيب کرد.
اما با وجود اينکه از تعداد سفرهاي نوروزي به دليل رشد چند برابري نرخ ارز کاسته شده، انتظار موجران شهرهاي شمالي هم محقق نشد و تقاضاي سفر در اين شهرها نه تنها نسبت به سال گذشته افزايش نيافت، بلکه حتي روند کاهشي داشته است. موجران و بعضاً واسطههايي که سال گذشته نيز در بازار اجاره ويلا حضور داشتند، اعلام ميکنند در ايام منتهي به نوروز ۹۷ روزانه پاسخگوي تماسهاي بسياري چه به شکل سنتي، چه از طريق فضاي مجازي همچون تلگرام و اينستاگرام بودند، اما امسال در ايام اخير تعداد تماسها حدود ۷۰ درصد نسبت به پارسال کاهش يافته است.
به اين ترتيب در روزهاي اخير و چندي پس از اوجگيري تعرفههاي اجاره ويلا در ايام نوروز ۹۸ که از بهمنماه آغاز شده بود، موجران که از رفتار مسافران نوروزي متحير و غافلگير شدهاند، عقبنشيني قيمتي را آغاز کردهاند. هر چند هنوز قيمت پيشنهادي آنها به سطح نوروز ۹۷ بازنگشته اما برخي معتقدند اگر ميزان تقاضا در همين حدود باقي بماند و برخلاف تصور موجران، مسافران روي شهرهاي شمالي تمرکز نکنند، احتمال بازگشت به سطح قيمت نوروز ۹۷ نيز وجود دارد. تماس با موجران فعال در بازار کنوني ويلاهاي اجارهاي اين واقعيت را منعکس ميکند که آنها در چند روز اخير حاضر شدهاند در همان اولين تماس تلفني، تخفيف اوليه ۱۰ تا ۱۵ درصدي را به متقاضي اجاره ويلا پيشنهاد دهند. طبيعي است رقم تخفيف ممکن است تا پاي قرارداد و انجام توافقات اوليه بيشتر شود.
بازار