دنياي اقتصاد/ شستا نشان داد که هر زمان دولتيها به رقابت با بخش خصوصي در زمينه سرمايهگذاري و بنگاهداري ميپردازند، نتيجهاي جز هدررفت منابع و ايجاد رانتخواريهاي گسترده در پي کاهش شفافيت ندارد.
تجربه سالها سرمايهگذاري در کشورهاي مختلف حاکي از آن است که بخش خصوصي واقعي در هر جامعه با اختلاف معناداري بسيار بهتر از بخش دولتي عمل کرده است. اما در ايران، طعم خوش مديريت بدور از پاسخگويي در سايه عدم قدرت و شفافيت شرکت هاي دولتي و خصولتي سبب شده تا مجموعه هاي بزرگي همچون تامين اجتماعي و «شستا» جولانگاه مديران فرصت طلب باشد.
بنگاهداري «شستا» بخش خصوصي را فلج کرده است
از اين رو نتيجه بنگاهداري شرکتهايي دولتي نظير «شستا» و تامين اجتماعي سبب شده تا هم بخش خصوصي کشور فلج شود و هم اموال مردم هر روز با زيان کاهش ارزش به دليل سوء مديريت در اين مجموعهها بيشتر در معرض خطر قرار بگيرد.
مديران تمايل به رها کردن «شستا» ندارند
گفتني است به رغم تاکيد رياست جمهور در رها کردن «شستا»، واگذاري شرکتهاي زيرمجموعه اين شرکت و خروج از بنگاهداري همچنان شاهد لَختي در اراده مديران اين شرکت براي کليد زدن روند واگذاري هستيم.
بنگاهداري در صنعت بيمه، محکوم به فناست
در اين بين حسن لطفي عضو کميسيون اجتماعي مجلس بيان داشت که شرکت هاي بيمه اي هر زمان که اقدام به بنگاه داري مي کنند، شاهد آن هستيم که عملا منابع عمومي که در اختيارشان است را به بيراهه مي برند که همين موضوع سبب ورشکستگي بسياري از شرکت هاي بيمه اي شده است. وي «شستا» را يکي از تلخ ترين تجربيات بنگاه داري شرکت هاي دولتي عنوان کرد و گفت: متاسفانه عملکرد ضعيف و غيرقابل قبول مديران «شستا» و تامين اجتماعي سبب شد تا اين نهاد ارزشمند، نتواند سودآوري مطلوبي را براي بيمه گذاران داشته باشد. از اين رو وجود شرکت هاي کم بازده زيرمجموعه «شستا» در بلندمدت، تامين اجتماعي را به سمت ورشکستگي پيش برد.
حيف وميل اموال مردم با ناکارآمدي مديران
اين نماينده مجلس يکي از اصلي ترين دلايل کم بازده و يا بعضا زيان ده بودن شرکت هاي زيرمجموعه «شستا» را وجود رانتهاي عديده و هيات مديره غيرقانوني که در اين مجموعه شکل گرفته عنوان کرد. به عقيده لطفي، عدم شفافيت مالي «شستا» و زيرمجموعههايش از يک سو و حيف وميل بيتالمال از سويي ديگر در اين هلدينگ بزرگ سبب شده تا دارايي هاي تامين اجتماعي که از اموال مردم است هر روز کوچکتر شود.
عدم شفافيت در «شستا» و ماهيگيري از آب گلآلود
عضو کميسيون اجتماعي مجلس با مهم دانستن بحث شفافيت مالي در هر مجموعه اي گفت: از آن جاکه صورت هاي مالي «شستا» منتشر نمي شود و هيچ فردي به آن دسترسي ندارد، اين موضوع سبب شکل گيري حيات خلوت عده اي شده که از آب گل آلود ماهي بگيرند. در نتيجه نبايد انتظار داشت وضعيت سودآوري وعملکرد اين مجموعه بهبود پيدا کند.
واگذاري اصولي، درمان بيماري لاعلاج «شستا»
لطفي با اعلام موافقت نسبت به واگذاري زيرمجموعه هاي «شستا» عنوان کرد: مجلس نيز مانند رئيس جمهور تاکيد بر واگذاري شرکتهاي زيرمجموعه «شستا» دارد اما اين واگذاري ها نيز بايد به نحو صحيح انجام شود تا از اين محل نيز دچار آسيب جدي تري نشويم. در نتيجه اکر طبق کار کارشناسي اين واگذاري ها انجام شود مي توان آينده بهتري را براي زيرمجموعه هاي زيان ده تامين اجتماعي متصور بود.
رقابت نابرابر دولتيها با خصوصيها
وي در پايان با اعتراض نسبت به اينکه در حال حاضر بخش هاي دولتي رقيب بخش خصوصي شده اند گفت: زماني که تامين اجتماعي ماهانه وجوه بسياري بابت حق بيمه دريافت مي کند، ديگر در قيد ضرر و زيان وکسب سود نيست چراکه خود را ملزم به پاسخگويي در خصوص عملکردش نمي داند. اما زماني که يک مجموعه يا شرکت به بخش خصوصي واگذار مي شود، ريز ودرشت درآمد و انتقال وجوه به دقت مورد بررسي قرار گرفته و عملکرد شرکت براي صاحبان سهامش بسيار حائز اهميت مي شود. اما با روش کنوني اداره شرکت هاي زيرمجموعه تامين اجتماعي به ويژه «شستا» فقط شاهد هدر رفت منابع هستيم. که البته اين هدرفت ازيک سو سبب پايمال شدن حقوق بيمهگذاران مي شود و از سويي ديگر باعث از بين رفتن زمينه هاي اشتغال جوانان مي شود.
بازار