معمایی به نام قهر خریدار با عرضه نفت در بورس
ايسنا/ دامنه به فروش نرفتن نفت خام و ميعانات گازي در بورس انرژي به سال جديد هم کشيده شد و نفت خام و ميعانات گازي در نخستين عرضه در سال جديد بي مشتري ماندند. اتفاقي که بخش خصوصي علت آن را اين ميداند که انرژي در ايران در انحصار دولت است. بيستم فررودينماه بود که نفت خام براي نخستين بار در سال جديد در رينگ بينالمللي بورس انرژي عرضه شد و براي پنجمين بار از هشت مرتبهاي که اين فرآيند رخ داده بود، بيمشتري ماند. ميعانات گازي هم سرنوشتي مشابه نفت خام داشتند و زماني که در ۲۷ فروردينماه براي چهارمين مرتبه در بورس انرژي عرضه شد، باز هم همانند سه دوره قبل مشتري نداشت. در اين راستا، رضا پديدار با اشاره به سابقه راهاندازي بورس انرژي در ايران اظهار کرد: عليرغم اينکه از راهاندازي بورس انرژي در ايران دو دهه ميگذرد، عزم جدي براي فعاليت صحيح آن وجود ندارد زيرا به طور کامل در انحصار دولت است. انرژي در ايران چه انرژيهاي فسيلي و چه تجديد پذيرها به دليل آنکه به طور کامل در انحصار دولت قرار دارد، ميل به تحرک ندارند زيرا دولت هيچ زمان تاجر خوبي نبوده است. اين کارشناس حوزه انرژي با تأکيد بر اينکه مکانيزم بورس بر اساس عرضه و تقاضا است، گفت: قيمت را نقطه تلاقي عرضه و تقاضا تعيين ميکند. در حالي که ما شاهد آن هستيم که در فرايند عرضه نفت خام در بورس قيمت پايه را وزارت نفت اعلام ميکند. تاريخچه عرضه نفت در بورس نشان ميدهد که اين اقدام نتيجه خوبي ندارد. در سالهاي قبل که نفت در بورس عرضه شد شاهد آن بوديم که امور بينالملل نفت با اينکه هيچ مشتري براي نفت در بورس با قيمت اعلامي وزارت نفت وجود نداشت اما حاضر نبود قيمتشکني کند. وي با تأکيد بر اينکه هيچکدام از اهدافي که براي بورس انرژي تعيين شده است در اجرا به کار گرفته نميشوند اظهار کرد: انجام دادوستد بايد در فضاي رقابتي باشد. به نظر من هنوز امکان کشف عادلانه قيمت در بورس انرژي در ايران با توجه به ميزان عرضه و تقاضا وجود ندارد و انحصارزدايي در اين حوزه هنوز اتفاق نيفتاده است.