برنامه ایران برای ساخت پالایشگاه در مناطق مرزی
ايسنا/ ساخت پالايشگاههاي کوچک در مرزها با هدف دور زدن تحريمها مدتي است که مطرح شده و آنطور که وزير نفت گفته، وزارتخانه از اين مساله استقبال و حمايت خواهد کرد. ايران کشوري با ۱۵ همسايه است که طي سالهاي گذشته تبادلات اقتصادي مختلفي با آنها داشته است اما ساخت پالايشگاه در مناطق مرزي موضوعي است که طبق گفته کارشناسان بايد در ابعاد مختلفي مورد بررسي قرار بگيرد. بيژن زنگنه - وزير نفت - نيز به تازگي درباره اين موضوع اعلام کرد: بحثي که اين روزها بسيار آن را مطرح ميکنند، اين است که ميگويند اجازه دهيد در مرزها پالايشگاههاي کوچک ساخته شود و نفت به کشورهاي همسايه صادر شود. به اعتقاد من نبايد بيوزن حرف زد؛ به عنوان مثال در مرزهايمان با افغانستان و پاکستان، پالايشگاه احداث کرديم، بايد با کاميون نفت خام را حمل کنيم چراکه در اين مناطق خط لوله نداريم، حال حتي اگر اين نفت را منتقل کرديم، مگر کل تقاضاي پاکستان و افغانستان براي خريد فرآورده نفتي از ايران، چند بشکه در روز است؟ از اين کار حمايت ميکنيم وي ادامه داد: به علاوه مگر مصرف قابل تأمين افغانستان و پاکستان از ايران چند بشکه در روز است؟ ۵۰ هزار بشکه در روز هم نميشود که بخواهيم در مناطق مرزي پالايشگاه احداث کنيم، در حالي که حجم صادرات نفت ايران در ارديبهشت سال گذشته، حدود ۲.۸ ميليون بشکه در روز بوده است. به هر حال ما از اينکار استقبال و حمايت ميکنيم. زنگنه با تاکيد به اين مساله که البته ما در حال حاضر به بسياري از اين کشورها فرآورده صادر ميکنيم و خيلي هم نميخواهيم تبليغ کنيم، تصريح کرد: مشکل اين است که نميتوانيم درباره مهمترين کارهايي که انجام ميدهيم، حرفي بزنيم و با هر فردي هم مشورت ميکنم ميگويد؛ حرف نزن چراکه مسائل افشا ميشود. هم اکنون در کشور ظرفيت موجودِ پالايشگاهاي کوچک، حدود ۱۰۰ هزار بشکه است، اما ۵۰۰۰ بشکه بيشتر ميعانات گازي برداشت نميکنند، زنگنه درباره چرايي اين موضوع ميگويد ما براي احداث پالايشگاه تا ۲ ميليون بشکه موافقت اصولي و مجوز صادر کردهايم که حدود ۵۰۰ الي ۶۰۰ هزار بشکه آن مربوط به پالايشگاه کوچک است. چرا احداث نميکنند؟ وزارت نفت که نميتواند پالايشگاه احداث کند؛ نکته بعدي اينکه وزارت نفت پالايشگاه ستاره خليج فارس را احداث کرده و در حال توسعه آن است که اگر اين پالايشگاه نبود هماکنون بايد با مشکلات زيادي دست و پنجه نرم ميکرديم. زيرساختها بايد آماده باشد از سوي ديگر، سيد زمان حسيني - کارشناس ارشد حوزه انرژي - درباره واکاوي مساله ساخت پالايشگاه در مناطق مرزي به ايسنا گفت: اصولاً هرگونه سرمايهگذاري چندين پارامتر را به دنبال دارد که بايد مورد توجه قرار گيرد؛ يکي از اين پارامترها توجه به مسائل اقتصادي در زمانهاي مختلف است. زماني ممکن است ساخت پالايشگاه اقتصادي نباشد و زماني ديگر اين موضوع امري کاملاً موجه به نظر آيد؛ به همين دليل بايد گفت که سرمايهگذاري در زمانهاي مختلف وابسته به شرايط متفاوتي است که توجه به تمام جنبهها امري مهم است. به گفته وي بايد به بازار مصرف نگاه شود تا بتوان نتيجه گرفت که اين مساله ميتواند منفعت به دنبال داشته باشد و يا خير! علاوه بر اين بعد ديگر اين ماجرا که بايد مورد توجه باشد مسائل سياسي است چراکه صنعت نفت ايران به دليل دولتي بودن با مسائل سياسي درآميخته و درگير بحث تحريم و صادرات شده است. در اين شرايط بايد تصميمات بهگونهاي باشد که از ابزار اقتصادي براي پيشبرد اهداف سياسي دنيا استفاده کنيم و با توجه به اينکه ايران ۱۵ همسايه دارد ميتواند از اين فرصت نهايت استفاده را برد. اين کارشناس تصريح کرد: در يک اقتصاد سالم بايد تلاش شود تا با تمام کشورهاي جهان با اولويت کشورهاي همسايهها ارتباط برقرار شود تا جاييکه شبکههاي ارتباطي برق، گاز، تلفن، نفت و فرآورده متصل باشند چراکه اگر اين اتفاق بيفتد، ميتوان از مزاياي اقتصادي و سياسي آن استفاده کرد. حسيني ادامه داد: اگر ساز و کارها بهگونهاي پيش ميرفت که ميتوانستيم امارات را به شبکه گسترده گاز کشور متصل کنيم اکنون در حوزه سياست شاهد بسياري از اقدامات نبوديم چراکه اين کشور نياز زيادي به اين انرژي دارد و اکنون مجبور است با قيمت بالايي از کشورهاي ديگر نياز خود را برطرف کند. وي اظهار کرد: نکته ديگر در حوزه نفت به ويژه در بحث فرآورده، موضوع قاچاق است. در اين حوزه بايد بگويم غلط يا درست عملکرد ما بهگونهاي است که اختلاف قيمت بسيار بالايي بين فرآوردههاي نفتي ايران و کشورهاي همسايه وجود دارد که انگيزه زيادي را براي سودجويان به وجود ميآورد که بايد اصلاح ساختاري در اين بخش صورت گيرد. اهميت توجه به مسائل اقتصادي وي با اشاره به موضوع احداث پالايشگاه در مناطق مرزي گفت: همانطور که وزير نفت گفته براي انجام اين کار بايد زيرساختهاي لازم ايجاد شود تا بتوان نفت خام را به نقاط مرزي رساند چراکه در همه جاي کشور خط لوله وجود ندارد و اگر قرار باشد دور کشور پالايشگاه بسازيم، بايد به انتقال نفت از بعد اقتصادي توجه ويژهاي شود. اين کارشناس با تاکيد به اين مساله که زماني که درباره نقاط مرزي صحبت ميشود، دو ويژگي مهم قابل رؤيت است که مهمترين آن ويژگيهاي اقتصادي و سياسي است، ادامه داد: در اين رابطه بايد به نياز کشورها نيز توجه شود چراکه کشوري مانند ترکمنستان نيازي به فراوردههاي نفتي ندارد که با اين کشور ميتوان در حوزه پتروشيمي وارد مبادله شد و نياز کشورهايي همچون پاکستان، ارمنستان، ترکيه، عراق و افغانستان را در حوزه فراوردههاي نفتي تأمين کرد. وي با بيان اينکه از اين طريق ميتوانيم روابطمان را با کشورهاي همسايه گسترش دهيم، اظهار کرد: اگر براي احداث پالايشگاه در مناطق مرزي جانمايي مناسب صورت بگيرد، اجراي اين طرح ميتواند خوب باشد چراکه از اين طريق ميتوان همکاريها را توسعه داد اما بايد اين کار با مطالعه همهجانبه عملياتي شود.