ماجرای پر سر و صدای برنج‌های وارداتی

فصل تجارت/ ماجراي برنج‌هاي وارداتي که از ارديبهشت ماه کليد خورده بود، ديروز (دوشنبه) با دستور ستاد تنظيم بازار فيصله يافت. ريشه ماجراي پر سر و صداي برنج‌هاي وارداتي به يک ماه پيش، يعني زمان لغو قانون انتزاع و بازگرداندن اختيارات بازرگاني از وزارت جهادکشاورزي به وزارت صنعت باز مي‌گردد. اين مصوبه سرآغاز ابهام‌ها و چالش ميان دو وزاتخانه بود که يکي از اين چالش‌ها دامن برنج‌هاي وارداتي را گرفت. سال‌هاست که در فصل برداشت برنج، اين محصول براي حمايت از توليدکنندگان داخلي اجازه واردات ندارد، اما ارديبهشت ماه امسال ستاد تنظيم بازار براي نخستين بار اعلام کرد که به دليل نگراني‌هاي ناشي از شرايط تحريم، محدوديت واردات اين محصول در فصل برداشت برطرف مي‌شود. اين خبر با واکنش جامعه کشاورزي همراه شد، نهايتا اين فشارها نتيجه داد و رييس سازمان برنامه و بودجه در مرداد ماه بر اجراي ممنوعيت واردات فصلي تاکيد کرد. در همين بازه زماني حدودا دو ماهه، تعدادي از واردکنندگان برنج اقدام به ثبت سفارش براي واردات کردند اما بخشي از اين محموله‌ها به دليل عدم تخصيص ارز در گمرکات کشور رسوب کرد. پس از آن نامه‌نگاري‌هاي پينگ‌پونگي بين دو وزارتخانه جهاد کشاورزي، صنعت و گمرک شروع شد. ابتدا «عباس قبادي» دبير گارگروه تنظيم بازار دست به کار شد و در مکاتبه‌اي با «علي اکبر مهرفرد» معاون توسعه بازرگاني وزارت جهاد کشاورزي نوشت: «ثبت سفارش حدود 160 هزار تن برنج در زمان تصدي آن وزارت‌خانه بر پورتال صدور مجوز سامانه جامع تجارت انجام شده است، در اين راستا بخشي از محموله‌ها تامين ارز شده اما تامين ارز بخشي ديگر از محموله‌هاي ثبت سفارش شده متوقف شده است.» او در اين نامه از وزارت جهاد کشاورزي خواست که نسبت به تامين ارز محموله‌هاي ثبت سفارش شده اقدام کند. مهرفرد نامه قبادي را بي‌پاسخ نگذاشت و پس از چند روز اعلام کرد که وزارت جهاد کشاورزي از 2 مرداد هيچ اختياري در تخصيص ارز واردات برنج نداشته و همه اختيارات به وزارت صنعت‏، معدن و تجارت منتقل شده است. وي همچنين تاکيد کرد که مسئول تامين ارز، بانک مرکزي است. نهايتا دود چالش‌هاي اين دو دستگاه به چشم گمرک رفت و اين نهاد را براي اقدام دچار ابهام کرد. در حاليکه دبير ستاد تنظيم بازار اعلام کرده بود هيچ ابهامي براي گمرکات ايران به لحاظ واردات برنج وجود ندارد، گفته‌هاي مسئولان گمرک خلاف اين موضوع را تائيد مي‌کرد. چنانچه به گفته معاون فني گمرک ايران چون تاريخ اجراي ممنوعيت فصلي واردات برنج مشخص نشده بود، برنج‌هاي تامين ارز شده و پروانه‌دار نيز براي ترخيص با ابهام مواجه بودند. از سوي ديگر دبيرکل ستاد تنظيم بازار اعلام کرد که اين وزارتخانه صنعت اجازه توزيع برنج وارداتي را تا پايان برداشت برنج داخلي نخواهد داد و اين برنج‌ها در انبار نگهداري مي‌شوند، پس از آن معاون فني گمرک در مصاحبه‌اي تاکيد کرد که اين نهاد بعد از پايان تشريفات ترخيص و خروج کالا هيچ‌گونه نظارتي روي کالاهاي خارج‌شده و موجود در انبار ندارد و اگر مقرر است اجازه توزيع اين کالاها صادر نشود، مرجع ذي‌صلاح بايد نسبت به اين موضوع اقدام کند. در نهايت موضوع ترخيص برنج‌هاي در گمرک مانده ديروز (دوشنبه) با نامه دبير ستاد تنظيم بازار به مديرعامل شرکت بازرگاني دولتي ايران، تعيين تکليف شد و اين نهاد اجازه ترخيص برنج‌هاي دپو شده را داد. بر اساس اين نامه، صاحبان برنج‌هاي متوقف در گمرک بايد اين برنج‌ها را پس از فصل برداشت برنج داخلي عرضه کنند. در متن اين نامه که شروطي براي ترخيص محموله‌هاي برنج در نظر گرفته، آمده است: "با توجه به فرآيند واردات کالاهاي اساسي و ضروري در وزارت جهاد کشاورزي (قبل از مصوبه سران قوا و انتقال آن به اين وزارتخانه) مبني بر انجام واردات و دريافت قبض انبار با هدف صيانت از منابع عرضه رسمي و هم‌زمان انجام ثبت سفارش و متعاقبا مراجعه براي دريافت ارز به آگاهي مي‌رساند، مقادير قابل توجهي از محموله‌هاي متقاضيان واردات برنج به بنادر کشور رسيده ولي به دلايل مختلفي ترخيص آنها با مشکل مواجه شده است بنابراين براي جلوگيري از ادامه پرداخت هزينه‌هاي سنگين دموراژ، کاهش بروز آسيب در کيفيت و کميت محموله‌هاي رسيده به بنادر (ناشي از گرما و دپوي طولاني محموله‌هاي وارده) و همچنين حفظ حقوق مکتسبه صاحبان کالا ناشي از دريافت مجوز ورود از وزارت جهاد کشاورزي، (ثبت سفارش) و با توجه به موافقت وزارت جهاد کشاورزي طي نامه شماره 1434/98 مورخ ششم شهريور 98 ضمن دعوت از تمامي صاحبان محموله‌هاي برنج داراي قبض انبار نسبت به اخذ تعهد به شرح ذيل اقدام و مجوز ترخيص محموله‌ها صادر شود. الف: محموله‌هاي برنج وارداتي که تأمين ارز شده است: 1 - در خصوص محموله‌هاي داراي ثبت سفارش و تامين ارز شده، شرکت بازرگاني دولتي ايران با تعهد محضري از صاحبان محموله‌هاي داراي قبض انبار رسمي مبني بر نگهداري محموله در انبارهاي تحت کليد آن شرکت و عرضه کالا به نرخ مصوب، فقط با مجوز و تعيين شبکه مجاز دفتر برنامه‌ريزي تامين توزيع و تنظيم بازار پس از فصل برداشت برنج داخلي، نسبت به انجام مکاتبات لازم با گمرک جمهوري اسلامي ايران براي ترخيص اقدام کند. 2 - صدور مجوز ترخيص با عنوان گمرک بايد با ذکر شماره سفارش ثبت سفارش، نام شرکت، مقدار کالا، قبض انبار، شماره تعهد محضري و تعيين انبار ذکر شده در تعهد محضري به عنوان مقصد تخليه کالا در اظهار گمرکي صورت گيرد. ب: محموله‌هاي برنج وارداتي که ثبت سفارش شده ولي تامين ارز نشده است: براي آن دسته از محموله‌هاي برنج وارداتي داراي قبض انبار و ثبت سفارش که تامين ارز نشده‌اند ضمن اخذ تعهد محضري مطابق شرايط ذکر شده در بند الف فوق نسبت به معرفي صاحب محموله با درج شماره ثبت سفارش‌ها، قبض انبار، ميزان کالا، شماره تعهد محضري و انبار تحت کليد براي نگهداري کالا پس از ترخيص به دفتر امور خدمات بازرگاني اين معاونت براي طي فرآيند تخصيص و تامين ارز اقدام شود". به اين ترتيب به نظر مي‌رسد که پرونده برنج‌هاي وارداتي متوقف در گمرک و حواشي آن بايد با اين دستور بسته شود. حال بايد منتظر ماند و ديد آيا توزيع برنج‌هاي وارداتي طبق وعده ستاد تنظيم بازار، پس از فصل برداشت برنج داخلي آغاز مي‌شود يا بازهم بايد شاهد اتفاقات غيرقابل پيش‌بيني ديگري براي اين محصول بود. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد