ارمنستان، مشتری ماندگار گاز ایران
ايسنا/ ايران با توليد سالانه ۲۲۳ ميليارد و ۹۰۰ ميليون مترمکعب گاز پس از آمريکا و روسيه در رتبه سوم کشورهاي توليدکننده گاز جهان قرار دارد، از اين رو کشورهاي همسايه همچون تمايل زيادي براي دريافت گاز از کشورمان را دارند تا جايي که بهتازگي ارمنستان خواستار تمديد موافقتنامه تهاتر گاز و برق با ايران تا ۲۰۴۰ شده است. ايران و ارمنستان در سال ۲۰۰۴ ميلادي قراردادي به منظور تهاتر گاز و برق امضا کردند که مطابق با مفاد اين قرارداد صادرات گاز از سال ۲۰۰۹ به اين کشور آغاز شده و يک قرارداد چهارجانبه براي تسهيل دريافت و ارسال برق ما بين شرکتهاي ملي صادرات گاز و توانير از طرف ايران و شرکت ايروان تي پي پي و يک شرکت برق در ارمنستان امضاء شده است. بهطور کلي همکاريهاي اقتصادي ايران و ارمنستان در زمينه گاز و برق و تهاتر يکي از مهمترين برنامههاي دولت در نظر گرفته شده و براي اين موضوع نيز ايران و ارمنستان مذاکرات متعددي را با يکديگر داشتند. اواخر سال گذشته در نشست هيأتهاي عالي رتبه اين دو کشور بر تداوم همکاريهاي خود تاکيد کردند تا جاييکه ايران صراحتا اعلام کرد در زمينه گاز آمادگي دارد تا علاوه بر افزايش صادرات گاز به اين کشور، براي صادرات گاز از طريق ارمنستان به گرجستان مذاکرات صورت پذيرد و همچنين درباره اتصال خليجفارس به درياي سياه از طريق ارمنستان و گرجستان بحث و بررسي شد. ارمنستان نيز در همان زمان ضمن خرسندي از اين مساله اعلام کرد که آمادگي دارد تا در مسير ترانزيت گاز ايران به گرجستان نقش ايفا کند، بهتازگي نيز نخست وزير اين کشور در ديدار با رييس جمهور ايران خواستار تمديد موافقتنامه تهاتر گاز و برق با ايران تا ۲۰۴۰ شده است. حسن روحاني - رييس جمهوري کشورمان - نيز مجدد بر تداوم همکاريها بين دو کشور تاکيد کرد و گفت: طرحها و پروژههاي مهمي براساس ظرفيتهاي گسترده دو کشور براي تحکيم هرچه بيشتر روابط در دستور کار قرار دارد، تهران و ايروان در زمينههاي مختلف اقتصادي بهويژه حوزه انرژي ميتوانند همکاريهاي سازندهاي به نفع ملتهاي خود داشته باشند. وي با بيان اينکه ايران تا يک ماه آينده نخستين گام را براي فعاليت در قالب اتحاديه اوراسيا برميدارد، افزود: بايد کارگروههايي براي آغاز همکاري ايران با اوراسيا ايجاد کرد که در زمينههاي مختلف از جمله انرژي، برق و حملونقل ظرفيتهاي موجود را بررسي و روند اجرايي شدن آنها را پيگيري کند. همچنين جمهوري اسلامي ايران براي تامين نيازمنديهاي ارمنستان در حوزه انرژي آمادگي کامل دارد و قرارداد تهاتر گاز و برق بين دو کشور ميتواند در حوزه کالا و خدمات نيز توسعه يابد. پاشينيان نيز با بيان اينکه ايروان خواهان توسعه هرچه بيشتر روابط و خريد گاز از تهران است، گفته که مصمم هستيم حجم روابط و مناسبات دو کشور بهويژه در زمينه اقتصادي را هرچه بيشتر افزايش دهيم، همچنين باتوجه به اينکه ايران منبع پايداري براي تامين انرژي و گاز ارمنستان است و ايروان خواستار تمديد موافقتنامه تهاتر گاز و برق با ايران تا سال ۲۰۴۰ است. ايران اکنون حدود ۱.۵ درصد بازار جهاني صادرات گاز را در اختيار دارد، اما با توجه به ذخاير عظيم گازي و موقعيت راهبردي، توان افزايش سهم خود در بازارهاي منطقهاي و بينالمللي گاز را داراست. گاز ايران در حال حاضر بر تن پنج کشور مينشيند و با توجه به اينکه تلاش ميشود سهم ايران از بازار جهاني گاز به ۱۰ درصد برسد، بر اساس گزارش بررسي آماري سالانه شرکت بريتيش پتروليوم (BP) در پايان سال ۲۰۱۷ ميلادي، ايران از لحاظ حجم ذخاير گاز با دارا بودن ۳۳,۲۰۰ تريليون مترمکعب گاز پس از روسيه در مقام دوم جهان قرار دارد و سهمي معادل ۱۷.۲ درصد از ذخاير گازي را به خود اختصاص داده است. در اين راستا، صادرات روزانه ۲۰۰ ميليون مترمکعب گاز در برنامه ششم توسعه هدفگذاري شده که البته اولويت بازار صادراتي گاز ايران، کشورهاي همسايه است. صادرات گاز ايران تاکنون به کشورهاي ترکيه، عراق، ارمنستان، آذربايجان و نخجوان انجام شده است. قرارداد با اين کشورها گاهي در قالب قراردادهاي درازمدت، گاهي در قالب قراردادهاي کوتاهمدت سوآپ و بعضاً در قالب تهاتر برق و گاز امضا شده است.