حساب و کتاب نوسان قیمت "ارزهای دیجیتال"
ايسنا/ ارزهاي ديجيتال، چندسالي است که بهطورجدي در عرصه اقتصادي جهاني شروع به عرضاندام کرده و کمکم جاي پاي خود را در مبادلات تجاري باز کردهاند. اما آيا اين ارزها بدون مشکل بوده و نوسانات قيمت آنها به دليل اغراض سوداگرانه نيست؟ محققان کشور در پژوهشي به اين سؤال پاسخ دادهاند. مدلسازي و تحليل رفتار قيمت در بازارهاي مالي از اهميت بسيار زيادي در دنياي کنوني برخوردار است. اقتصاد ديجيتالي جديد، بازارهايي خلق کرده که پيشبيني نوسانات در آنها در قياس با بازارهاي سنتي پيچيدهتر است. ارز ديجيتال يا ارز رمزگذاري شده که پول ديجيتال نيز خوانده ميشود، مفهومي است که کمتر از يک دهه از پيدايش آن در بازارهاي مالي ميگذرد. اولين پول ديجيتال جهان بنام بيت کوين در سال ۲۰۰۹ توسط فرد يا گروهي ناشناخته به نام ساکوشي ناکاموتو به بازار عرضه شد. طي دهه گذشته پس از بيت کوين ارزهاي ديجيتال متنوعي به بازار عرضهشده و سرمايهگذاران بسياري در سراسر جهان در اين حوزه نوظهور و استارت آپ هاي وابسته به آن سرمايهگذاري کردهاند. به بيان محققان، با رونق معاملات ارزهاي ديجيتال و ورود صرافيهاي مجازي به اين بازار، بهتدريج قيمت ارزهاي ديجيتال افزايش يافت و باوجود نقد اقتصاددانها و پژوهشگران بسياري بر اينکه اين نوع ارزها بدون پشتوانه هستند، قيمت بيت کوين بسيار بالا رفت و ارزش آن از پولهاي سنتي، بهمراتب بيشتر شد. به همين دليل، فرصتهاي پيش رو در ارزهاي ديجيتال، سرمايهگذاران را ترغيب به ورود به اين بازار کرده و با جذب نقدينگي بيشتر، اين بازار را پوياتر و سودهاي بالاتري را نصيب سرمايهگذاران کرده است. اما اين پديده نيز بهمانند هر عامل اقتصادي ديگر، دچار فراز و فرودهايي ميشود که تشخيص و پيشبيني درست آنها، ميتواند به امنيت بيشتر سرمايهگذاري در اين حوزه منجر شود. در اين زمينه، پژوهشگران دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مرکز مطالعهاي را انجام دادهاند که در آن، شاخص قيمت برخي از ارزهاي ديجيتال رايج مورد بررسي قرار داده شده است تا مشخص شود آيا اين قيمتها داراي حافظه بلندمدت هستند يا خير. در اين پژوهش، براي گردآوري دادهها از روش کتابخانهاي استفادهشده است و نمونه انتخابشده شامل ارزهاي ديجيتالي بوده که متوسط قيمت آنها طي دوره ۱ سپتامبر ۲۰۱۵ تا ۱ سپتامبر ۲۰۱۸ پايينتر يا برابر با ۱ دلار بوده است. نتايج اين تحقيق که در فصلنامه «مهندسي مالي و مديريت اوراق بهادار» منتشر شده، حاکي از آن است که حافظه بلندمدت در ارزهاي ديجي کوين، دوگي کوين، امر وين، بيت شير، مايدسيف کوين، ايکسايام، رددي کوين، انتيواي، ورج و ريپل محرز است. اما سه ارز بايتکوين، سايکوين و استلار فاقد حافظه بلندمدت بوده و لذا اين ارزها ميتوانند در زمره کالاهاي بازار کارا قرار گيرند. به گفته، حسين صفر زاده، پژوهشگر گروه مديريت بازرگاني دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مرکز و ديگر همکارش در اين تحقيق، «مفهوم حافظه بلندمدت، بيانگر اين است که اثرها و اتفاقات صورت گرفته بر سري زماني مورد نظر تأثير ميگذارد و اين تأثير ميتواند براي مدت طولاني در اين سري زماني، مورد مشاهده باشد. درواقع مفهوم حافظه بلندمدت برگرفته از مباني آماري براي پيشبيني و تبيين خصوصيت سري زماني است». آنها ميگويند: «نتايج اين تحقيق نشان ميدهد که مفهوم حافظه بلندمدت در ارزهاي ديجي کوين، دوگي کوين و امرکوين و همچنين ارزهاي بيت شير، مايدسيف کوين، ايکس ايام، و رددي کوين، ان تي واي، ورج و ريپل قطعي بوده و درنتيجه ميتوان گفت رفتار قيمتي در اين نوع ارزها تابعي از گذشته بوده و انگيزههاي معاملاتي سوداگرانه در اين ارزها حاکم است». بر اين اساس، ارزهاي مورد اشاره فوق، نهتنها از گام تصادفي پيروي نميکنند و سريهاي زماني آنها داراي مانايي بوده و به عبارتي پايا هستند، بلکه حافظه بلندمدت نيز در آنها وجود دارد. صفر زاده و همکارش معتقدند: «از طرفي نتايج تحقيق ما نشان ميدهد که در سه ارز بايت کوين، ساي کوين و استلار حافظه بلندمدت وجود ندارد و لذا اين ارزها در زمره کالاهاي بازار کارا قرار ميگيرند».