خراسان/ جلسه ارز 4200 توماني که فروردين ماه 97 برگزار شد، منشأ بسياري از تحولات بعدي در اقتصاد کشور شد. ولي ا... سيف به عنوان مسئول بازار ارز کشور در آن زمان و عضو ستاد اقتصادي دولت، در اين باره گفتوگوي مفصلي با خبرگزاري فارس داشته که روز گذشته، گزيدهاي از بخش اول آن ارائه شد. امروز بخش دوم اين مصاحبه را که به اتفاقات رخ داده در اين جلسه اختصاص دارد ، مي خوانيم.
رئيس کل سابق بانک مرکزي در پاسخ به اين سوال که چطور شد به جلسه معروف تصميمگيري براي ارز 4200 توماني رسيديد، به هشدارهاي قبلي بانک مرکزي در خصوص جهش ارزي در تيرماه 96 اشاره کرد و گفت: در تيرماه 96 ارز بالا رفت و گزارش نگران کنندهاي به ستاد اقتصادي ارائه داديم و در آن جا اشاره کرديم که اگر ميخواهيد با اين روند جلو برويم حتماً به مشکل برميخوريم. در آن گزارش همچنين با ذکر منابع و مصارف، پيش بيني از تغييرات قيمت و پيشنهادها نيز ارائه شده بود.
سيف با بيان اين که جلسه اي در نيمه دوم شهريورماه 96 برگزار شد اظهار کرد: در آن جلسه، آقاي دکتر جهانگيري شروع به صحبت کرد و وقتي آقاي رئيس جمهور متوجه شد موضوع چيست چهرهاش درهم رفت. در اين لحظه آقاي دکتر جهانگيري ادامه بحث را به من محول کردند. من هم ادامه دادم و صحبت کردم. آقاي روحاني عصباني شد و با پرخاش گفتند اين حرفها چيست؟ جمع شدهايد اين حرفها را بگوييد؟ اين که نشد مملکتداري. جمع کنيد اين حرفها را.
مصاف با دلالان ارزي در زمستان 96
رئيس سابق بانک مرکزي به مشکلات قانوني در مسير برخورد با دلالان ارزي و جمعآوري آنها از سبزهميدان و همچنين بستن کانالهاي تلگرامي اعلام نرخ ارز اشاره کرد و گفت : به وزارت ارتباطات ميگفتيم دو تا کانال در تلگرام است و بازار را آتش ميزنند. اين ها را ببنديد. آقاي جهرمي ميگفت نميتوانيم ببنديم. البته مثل اين که مشکل فني بود و الان مي توانند ببندند.
نرخ 4200 بدون محاسبه مطرح شد
سيف با اشاره به استعفاي خود از رياست بانک مرکزي که 15 فروردين ارائه شد، جزئيات جديدي از جلسه تصميم گيري درباره ارز 4200 توماني را که در 21 فروردين 97 برگزار شده است، بيان کرد. وي در پاسخ به اين سوال که نرخ 3800 تومان براي نرخ ارز از کجا آمد، گفت: همين طوري (مطرح شد). هيچ محاسبه اي در کار نبود. ظاهراً مدل تصميم پيشنهادي توسط بانک مرکزي مورد قبول همه اعضاي جلسه بود که دو محور اصلي داشت. اول نرخ واحدي که بتواند منجر به تعادل عرضه و تقاضا شود و ديگر اين که رژيم ارزي شناور مديريت شده باشد و بانک مرکزي مسئوليت دارد در گذر زمان آن را منطبق با متغيرهاي اقتصادي تعديل کند به نحوي که همواره تعادل بين عرضه و تقاضا حفظ شود. وي با بيان اين که نرخ 3800 تومان نميتوانست مناسب باشد، افزود: ولي آقاي رئيس جمهور اصرار داشتند. بانک مرکزي و بعضي از اعضاي جلسه توضيحاتي درباره نامناسب بودن نرخ 3800 تومان دادند... من گفتم نرخ ارز زير 4800 تومان غير منطقي است و تبعات خودش را دارد. اين نرخ پيشنهادي ما به شدت با مخالفت روبه رو شد و يکي دو نفر از اعضاي دولت سعي کردند نرخ را از 4200 تومان بالاتر ببرند که آقاي رئيس جمهور گفت ديگر حرفش را نزنيد، تمام شد. سيف در پاسخ به اين سوال که آقاي روحاني استدلالي پشت اين اصرار براي نرخ ارز 3800 تومان يا 4200 تومان داشت، گفت: استدلال اين بود که نرخ ارز بايد پايين باشد.
چانه زني سرپايي براي اعلام نرخ ارز
رئيس سابق بانک مرکزي با بيان اين که در اين جلسه نگاه ها به سمت من رفت که درباره اين تصميم مصاحبه کنم، افزود: گفتم من مصاحبه کنم؟ من که مخالف هستم؟ اگر ميگوييد من مصاحبه کنم، نرخ ارز را 4800 تومان اعلام ميکنم. بعد از اين جمله آقاي رئيس جمهور رو به آقاي جهانگيري کرد و گفت: اين موضوع، موضوع مهمي است و در حدي است که معاون اول بايد اعلام کند. پس شما اين تصميم را اعلام کن. من به آقاي دکتر جهانگيري گفتم آقاي دکتر 4800 تومان اعلام کن. وقتي آقاي جهانگيري بلند شد که برود پرسيد: آقاي رئيس جمهور اجازه ميدهيد 4500 تومان بگويم؟ البته يکي از اعضاي جلسه به من گفت در آن لحظه آقاي جهانگيري گفت اجازه بدهيد 4300 تومان بگويم. آقاي رئيس جمهور گفت نه به هيچ وجه از 4200 تومان بالاتر نرود. من از نظر خودم عدول کردم. نظر من همان 3800 تومان است اما چون ديدم اکثريت اين را ميگوييد، گفتم تابع نظر شما باشم. سيف ادامه داد: بنابراين روايت آقاي آشنا – مشاور رسانهاي رئيس جمهور- که تنها کسي که مخالف بود آقاي رئيس جمهور بود و همه موافق بودند به تعبيري خيلي هم بيربط نبود و دقيقاً برعکس گفته بود. همين هم بود که بعد آقاي دکتر نيلي گفتند: نوار جلسه را بگذاريد.
واکنش رئيس جمهور به گزارشهاي بانک مرکزي: اين اعداد و ارقام را قبول ندارم
سيف در پاسخ به اين سوال که پرداخت ارز 4200 توماني به همه مصارف، اشتباهي بود که در سال 90 انجام و در سال 97 عيناً تکرار شد. علت چه بود؟ گفت: ميدانيد علت چه بود؟ در مقابل آن نگرانيهايي که در مکاتبات بانک مرکزي درباره محدوديت منابع ارزي با رئيس جمهور ابراز ميشد، ايشان ميگفتند: من اين اعداد و ارقام را قبول ندارم . اين گزارش ها را عده اي در بانک مرکزي که طرفدار افزايش نرخ ارز هستند، تهيه کرده اند.
بازار