افزایش قیمت پوشک پابهپای دلار
خبرآنلاين/ اقتصاد بازار هر روزه دستخوش تغييرات بسياري است و اين موضوع سبب شده تا معيشت خانوار با بحرانهاي متعددي روبرو شود. يکي از مهمترين کالاهاي مورد نياز جامعه و بهويژه خانوادههايي که فرزند نوزاد دارند، پوشک نوزاد است. قيمت اين کالاي ضروري و مصرفي در طول سالهاي گذشته فراز و نشيب بالايي داشته و پس از اختصاص ارز نيمايي به اين صنعت، قيمتها تا حدودي به ثبات رسيد اما با توجه به افزايش نرخ ارز در ماههاي اخير و عدم ثبات نرخ ارز، قيمت پوشک نيز در بازار دستخوش صعود شده و هر روز با افزايش نرخ دلار، قيمت اين کالاي مهم نيز افزايش مييابد. با جست و جو در مراکز خريد و غرفههاي فروش پوشک و مواد سلولزي، با دغدغه هاي مردم بيشتر آشنا خواهيم شد. يک خريدار پوشک به خبرنگار ما مي گويد:" پوشک در دو سال گذشته به شدت افزايش قيمت داشت که همين امر موجب سخت شدن وضعيت معيشتي ما شد. در ماههاي گذشته هم قيمت پوشک نوزادان افزايش يافته و همچنين عدم ثبات قيمت پوشک باعث شده تا برخي از مصرفکنندگان که وضع مالي خوبي دارند بتوانند مقادير زيادي پوشک براي نوزاد خود تهيه کنند و قشر متوسط و ضعيف جامعه بايد پوشک را هر روز با قيمت جديد و بالاتر خريداري کنند. " يکي ديگر از خريداران پوشک مي گويد:" هزينه پوشک و خريد شيرخشک، دو مشکل اصلي يک خانواده در هنگام تولد فرزند است. قيمت پوشکهاي خارجي در حال حاضر در بازار، حدود دو برابر و يا بيشتر از قيمت پوشکهاي ايراني است. خانوادهاي که يک نوزاد دارد، ماهيانه بسته به نوع پوشکي که استفاده ميکند حدود 200 تا 600 هزار تومان هزينه دارد و حقوق اندک کارمندي و يا کارگري و با احتساب اجاره خانه، خوراک و مابقي هزينهها، نمي تواند براي معيشت زندگي کافي باشد." تامين 80 درصد مواد اوليه پوشک از خارج از کشور در اين ميان، يکي از توليدکنندگان پوشک ايراني که برند مطرحي در اين حوزه است، مي گويد:" تحريم مواد اوليه، صعود نرخ ارز، به روزرساني تجهيزات و کرونا ، دلايل اصلي افزايش قيمت پوشک در کشور هستند." اين توليدکننده ادامه مي دهد:" صنعت پوشک سازي، يک صنعت پيشرفته است و نمي توان مانند برخي از صنايع در يک سوله و يا کارگاه توليد شود، بلکه به علت حساسيت بالايي که در مسائل بهداشتي و سلامت کودک دارد و همچنين نحوه توليد، بايد طبق استانداردهاي بين المللي توليد شود." به گفته اين فعال اقتصادي، 80 درصد مواد اوليه پوشک از خارج از کشور تامين مي شود و پوشک مانند يک خودرو، کاملا در داخل مونتاژ ميشود و تحريم باعث شده تا اين صنعت در تامين مواد اوليه خود دچار مشکل شده و علاوه بر مواد اوليه، در حوزه خريد و به روزرساني تجهيزات نيز با مشکلات متعددي روبرو شوند." با توجه به اهميت موضوع و مشکلات موجود در بخش تامين مواد اوليه و افزايش قيمت پوشک در بازار، يکي از کارشناسان اقتصاد بازار به خبرنگار ما گفت:" تحريم، صنايعي که درصد بالايي از مواد تشکيل دهنده محصولشان، وارداتي است را تحت تاثير قرار داده و اين صنايع براي تامين مواد لازم توليد با مشکلات بسياري مواجه شده اند. از سوي ديگر، مواد اوليه وارداتي با نرخ ارز خريداري شده و قيمت تمام شده محصول نيز بر اساس نرخ ارز محاسبه ميشود." اين کارشناس اقتصادي در ادامه ميگويد:" عدم ثبات نرخ ارز در کشور سبب شده تا توليدکننده و مصرفکننده با مشکلات متعددي روبرو شوند و مبهم بودن آينده باعث مي شود تا چرخهاي صنعت به سختي حرکت کند." از تحريم و عدم ثبات نرخ ارز که عبور کنيم، با مشکل جديدي به نام ويروس کرونا مواجه مي شويم. مشکلي جديد که توانسته آتش زير خاکستر معضلات گذشته را دوباره شعلهور کند. يکي ديگر از توليدکنندگان پوشک داخلي در اين خصوص، مي گويد:" جالب است که بدانيد کشورهاي صادرکننده پوشک به دليل کرونا و افزايش توليد محصولات سلولزي، صادرات خود را محدود و يا قطع کردهاند و مصرف کننده اين محصول شدهاند و از سويي ديگر عدم ارتباطات بازرگاني در ماه هاي اخير باعث شده تا مواد اوليه پوشک در دنيا هم محدود شود و با قيمت بسيار بالايي معامله شود." معضل افزايش قيمت پوشک، علاوه بر تاثير در اقتصاد خانواده و ايجاد ابهام در آينده صنعت پوشک و تاثير منفي در اشتغالزايي اين صنعت، اثري منفي در جامعه ايراني و نگاه به فرزندآوري دارد. يک روانشناس خانواده با اشاره به سياست هاي کشور در افزايش انگيزه فرزندآوري و توصيه مقام معظم رهبري بر فرزندآوري در مورد کاهش ميل به بچهدار شدن ميگويد: «مشکلات اقتصادي نقش اصلي را در کم شدن تعداد فرزندان دارند. ترس خانوادهها در تامين امکانات و اقلام مورد نياز فرزندان سبب شده که اکثر آنها به دنبال تک فرزندي بروند. مجلس شوراي اسلامي و دولت بايد تمام توان خود را در جهت حمايت اقتصادي از خانوادهها به کار بگيرند تا افراد با دارا بودن مشوقها و پشتوانهها خيالشان از وضعيت زندگي فرزندان در آينده راحت باشد. به طور مثال وقتي خريد يک پوشک بچه براي خانوادهها تبديل به يک مشکل شده و خانوادهها در فرزندآوري ترس دارند. ». در اين ميان، برخي از کارشناسان حوزه بازار، حفظ کيفيت را عامل اصلي افزايش قيمت پوشک ميدانند و به علت مصرفي بودن آن، توليد پوشک با کيفيت کمتر و قيمت پايينتر را يکي از روش هاي کاهش قيمت پوشک مي دانند تا طبقه متوسط و ضعيف جامعه بتواند از آن بهره گيرد. افزايش قيمت پوشک پا به پاي دلار اين کارشناس حوزه بازار مي گويد:" در بخش دستمال کاغذي، برندهاي متفاوت با کيفيتهاي متفاوت حضور دارند که مشتري براساس بودجه خود، مي تواند نسبت به خريد اقدام کند. دستمال کاغذي نازکتر در بستهبندي معمولي از نظر قيمت، تفاوت زيادي با دستمال کاغذي مرغوب و بسته بندي مناسب دارد اما در خروجي موضوع، همه اقشار ميتوانند از اين محصول استفاده کنند." يک روانشناس کودک در واکنش به اين ادعاي کارشناس بازار مي گويد:" رشد و سلامت نوزادان در کودکي به عوامل متعددي بستگي دارد. يکي از اين عوامل استراحت و خواب نوزاد است که استفاده از پوشک مناسب نقش مهمي در اين زمينه دارد. ميتوان گفت به همان اندازه که تغذيهي مناسب نقش مهمي در رشد و سلامت يک نوزاد ايفا ميکند، استفاده از پوشک مناسب هم براي حفظ سلامت کودکاني که هنوز نميتوانند ادرار و مدفوع خود را کنترل کنند، مهم و ضروري است. براي جلوگيري از ايجاد انواع بيماريهاي عفوني، کليوي و تناسلي بايد در انتخاب پوشک کودک، نهايت دقت را بهکار برد. " و اما توليدکننده پوشک در خصوص کاهش کيفيت پوشک گفت:" کيفيت علاوه بر آنکه وجه تمايز برندها با يکديگر است، مهمترين مسووليت يک توليدکننده نسبت به جامعه خود است و همانگونه که به آسيبهاي پوشک بي کيفيت اشاره شد، وجدان کاري فعال اقتصادي اجازه نمي دهد نسل آينده کشور را براي مباحث مالي به خطر اندازد. پوشک و دستمال کاغذي شايد از جنبه عمومي شبيه يکديگر باشند اما در محصول، نحوه توليد و بهويژه نوع مصرف هيچگونه شباهتي با يکديگر نداشته و استفاده از مواد اوليه نامرغوب و کيفيت پايين پوشک، مي تواند نوزاد را با بيماريهاي متعددي مواجه کند که با توجه به هزينه هاي بالاي درمان در کشور و همچنين شيوع کرونا، مصرف پوشک بي کيفيت عقلاني نيست." به نظر مي رسد با توجه عدم ثبات نرخ ارز در کشور، صعود روزانه نرخ ارز، تحريم هاي اقتصادي و همچنين شيوع گسترده کرونا و افزايش قيمت مواد اوليه پوشک، بايد شاهد افزايش قيمت پوشک پا به پاي دلار باشيم و اما توليد کننده داخلي پوشک تا چه زمان ميتواند بر تعهد خود نسبت به حفظ کيفيت پايبند بماند؟ توليد کننده داخلي تا چه ميزان ميتواند روحيه اشتغالزايي خود را حفظ کند و به تعطيلي خط توليد و يا تعديل نيرو و افزايش بيکاري دست نزند؟ خانواده ايراني تا چه زمان مي تواند هزينه بالايي را صرف خريد پوشک کند؟ و جامعه تا چه زمان بايد دغدغه و عشق فرزندآوري را در درون خود خاموش کند؟ آيا مي توان عشق به فرزندآوري و حس زيباي خانواده را ناديده گرفت؟