واکنش اندیشکده اقتصاد مقاومتی به مصوبه برق رایگان

تسنيم/ انديشکده اقتصاد مقاومتي، نسبت به مصوبه برق رايگان دولت واکنش نشان داد و محاسبات اين مصوبه را غيرکارشناسي دانست، تنها ۷ ميليون نفر مشمول مصوبه فوق خواهند شد که با ۳۰ ميليون نفر اعلامي رئيس جمهور تفاوت قابل توجهي دارد.

انديشکده اقتصاد مقاومتي (شبکه تحليگران اقتصاد مقاومتي سابق) در نامه به جهانگيري معاون اول رئيس جمهور نسبت به مصوبه برق رايگان دولت واکنش نشان داد.

بر اساس اين نامه که محاسبات کارشناسي آن در 3 پيوست ارائه شده، تنها 7 ميليون نفر مشمول برق رايگان مي شوند که با 30 ميليون نفر اعلامي رئيس جمهور تفاوت قابل توجهي دارد.

در اين نامه بيان شده است که يک خانوار عادي با يک يخچال، يک تلويزيون و 3 لامپ کم مصرف در ماه بيش از 80 کيلووات ساعت الگوي مصرفي اعلام شده، مصرف دارند.

انديشکده اقتصاد مقاومتي در انتهاي اين نامه بيان داشته است که اصلي ترين چالش در تعرفه گذاري‌ برق (و به طور کلي تعرفه حامل هاي انرژي) نبود يک سازو کار پويا، داراي منطق مشخص و در عين حال ثابت در تعرفه گذاري است. لذا اقدام کليدي در اين زمينه، «اصلاح ساختار تعرفه ها» و افزايش پايه نرخ برق مشترکين پرمصرف مطابق با آن است. با اين اقدام، نه تنها خانوارهاي کم مصرف به طور قطعي از برق رايگان بهره مند خواهند شد، بلکه با واقعي شدن قيمت برق در پله هاي بالاي مصرف، يارانه پنهان کاهش يافته و درآمد دولت از اين محل افزايش خواهد يافت.

متن نامه فوق به شرح زير است:
پيرو ابلاغ مصوبه‌ي اخير هيات دولت طي نامه شماره 62424 مورخ 04/06/99 توسط جنابعالي با موضوع «اعمال تخفيف صد در صدي بر تعرفه‌ برق مشترکين کم مصرف خانگي» مطابق الگوي تعيين شده، انديشکده اقتصاد مقاومتي (شبکه تحليلگران اقتصاد مقاومتي سابق) اين مصوبه را از لحاظ کارشناسي مورد بررسي قرار داده که نتايج آن به استحضار مي‌رسد:

يک) بر اساس بررسي هاي انجام شده، حتي براي اقشار بسيار ضعيف جامعه نيز، انطباق ميزان مصرف با الگوهاي تعيين شده امکانپذير نخواهد بود. به عنوان مثال يک مشترک در ايام غيرگرم مناطق عادي و مناطق گرمسير، تنها با استفاده از يک يخچال معمولي، يک تلويزيون و سه عدد لامپ کم مصرف، مصرفي بيش از 100 کيلووات ساعت خواهد داشت که اين عدد بيش از الگوي تعيين شده در اين مناطق يعني 80 کيلووات ساعت است. (پيوست 1)

دو) به نظر مي‌رسد برخلاف اظهارات وزير محترم نيرو، وزارت نيرو به اشتباه تمامي قبوض خانگي (اعم از منازل مورد استفاده و خانه هاي خالي و سکونتگاه هاي غير دائم و ...) را براي تعيين الگوي کم مصرفي در نظر گرفته است که اين نوع محاسبه، سبب کاهش غيرطبيعي الگو به 80 کيلووات ساعت شده است. حال آنکه براي دستيابي به الگوي صحيح، ابتدا بايستي قبوض مربوط به خانه هاي خالي، باغ ويلاها و به طور کلي سکونتگاه هاي غير دائم شناسايي شده و از محاسبات حذف شوند، سپس الگوي کم مصرفي لحاظ گردد. (پيوست 2)

سه) مطابق با بررسي‌هاي انجام شده، محاسبات مربوط به ميزان مشمولين برق رايگان يعني 30 ميليون نفر که توسط رئيس محترم جمهور مطرح شد نيز داراي اشکال است. بررسي ها حاکي از آن است که در خوشبينانه ترين حالت حدود 7 ميليون نفر از اين طرح منتفع مي شوند. (پيوست 3)

بر اين اساس، با توجه به ابعاد اجتماعي اين وعده دولت که محاسبات کارشناسي آن به درستي انجام نشده و باعث مي‌شود به جاي مشترکين کم مصرف، صاحبان خانه هاي خالي، باغ ويلاها و سکونتگاه هاي غيردائم از آن منتفع شوند، بازنگري فوري در مصوبه فوق ضروري است.

اصلي ترين چالش در تعرفه گذاري‌ برق (و به طور کلي تعرفه حامل هاي انرژي) نبود يک سازو کار پويا، داراي منطق مشخص و در عين حال ثابت در تعرفه گذاري است. لذا اقدام کليدي در اين زمينه، «اصلاح ساختار تعرفه ها» و افزايش پايه نرخ برق مشترکين پرمصرف مطابق با آن است. با اين اقدام، نه تنها خانوارهاي کم مصرف به طور قطعي از برق رايگان بهره مند خواهند شد، بلکه با واقعي شدن قيمت برق در پله هاي بالاي مصرف، يارانه پنهان کاهش يافته و درآمد دولت از اين محل افزايش خواهد يافت. انديشکده اقتصاد مقاومتي آماده است در اين زمينه، الگوي پيشنهادي خود که پيش از اين در اختيار مقامات دولتي قرار گرفته بود را مجددا ارائه نمايد.

پيوست 1 نامه انديشکده اقتصاد مقاومتي به شرح زير است:
به منظور ارائه تصويري روشن از «امکان مصرف» مطابق با الگوهاي کم مصرفيِ تعيين شده توسط وزارت نيرو، مثال هاي زير مي تواند راهگشا باشد. به عنوان مثال براي ماه هاي غيرگرم مناطق عادي و گرمسير، اگر فرض کنيم يک مشترک تنها از يک يخچال معمولي، يک تلويزيون معمولي و تنها سه لامپ کم مصرف معمولي استفاده مي کند، ميزان مصرف انرژي ماهانه‌ اين مشترک مطابق جدول ذيل خواهد بود:

---

بازار

---

براي ماه هاي گرم در مناطق عادي و برخي از نواحي گرمسير که از کولر آبي براي سرمايش استفاده مي شود نيز جدول فوق به شکل زير اصلاح مي شود:

البته در اين مثال ها، اغماض فراواني صورت گرفته است؛ در واقع زندگي عادي بسياري از مشترکين قطعا مصارف بالاتري را شامل مي شود. علاوه بر اين، اقشار کم درآمد جامعه عموما از تجهيزاتي استفاده مي‌کنند که به دليل قيمت نازل و فرسودگي و ... مصرف بالاتري دارند. بنابراين دست يابي به اين سطح از مصرف در عمل براي غالب مشترکين ممکن نخواهد بود.

پيوست 2 نامه انديشکده اقتصاد مقاومتي به شرح زير است:
با توجه به گزارشات وزارت نيرو، در سال 98 و در ايام غيرگرم مناطق عادي و مناطق گرمسير، مجموعا بيش از 158 ميليون قبض در هر دوره صادر شده است. از اين تعداد حدود 45 ميليون قبض (معادل 29 درصد کل قبوض صادر شده) مربوط به پله هاي مصرفي زير 100 کيلووات ساعت ( پله هاي 0 تا 50 و 51 تا 100) است. از طرفي متوسط مصرف پله 0 تا 50 در يک ماه حدود 12 کيلووات ساعت و متوسط مصرف پله 51 تا 100 در يک ماه حدود 79 کيلووات ساعت است.

با توجه به تعيين عدد 80 کيلووات ساعت به عنوان الگوي کم مصرفي براي ايام غير گرم مناطق عادي و مناطق گرمسير، در اين محاسبات اين قبوض به عنوان شاخصي براي نحوه مصرف مشترکين عادي در نظر گرفته شده اند. بنابراين با توجه به اينکه متوسط مصرف  12 کيلووات ساعت در ماه براي يک منزل مسکوني به منزله‌ي خالي بودن آن مي باشد و نزديک به 16 درصد از قبوض چنين وضعيتي دارند، مي توان دريافت که خانه هاي خالي و سکونتگاه هاي غير دائم در محاسبات لحاظ شده اند.

پيوست 3 نامه انديشکده اقتصاد مقاومتي به شرح زير است:

با توجه به محاسبات وزارت نيرو، بيش از 8 ميليون و 400 هزار مشترک در زمره مشترکين کم مصرف قرار دارند. لذا با ضرب اين عدد در مقدار استاندارد بعد خانوار يعني 5/3 نتيجه‌ گرفته شده است که هزينه‌ي برق براي نزديک به 30 ميليون ايراني رايگان خواهد شد. اين درحاليست که بر اساس آمار وزارت نيرو تا پايان خردادماه سال جاري، بيش از 29 ميليون مشترک خانگي وجود دارد. اگر اين عدد را در بعد خانوار ضرب کنيم، بايد اين نتيجه حاصل شود که جمعيت کشور 101 ميليون نفر است که صحيح نمي باشد. علت اين مسئله آن است که تعدادي از اشتراک ها مربوط به خانه‌هاي خالي يا سکونتگاه هاي غير دائم بوده (بيش از 4 ميليون اشتراک خانگي) و لذا اين منطق محاسبه بدون حذف اين مشترکين از محاسبات، داراي اشکال اساسي است.

با توجه به پيوست 2 از ميان 8 ميليون 400 هزار انشعاب با مصرف کمتر از الگوهاي تعيين شده، بيش از 4 ميليون و 600 مشترک (16 درصد از کل قبوض صادره) متوسط مصرف 12 کيلووات ساعت دارند که به معني منزل مسکوني خالي از سکنه مي باشد. در خصوص 3 ميليون و 800 هزار انشعاب باقي مانده که متوسط مصرف 79 کيلووات ساعت دارند نيز با توجه به پيوست 1 و 2 بخشي قابل توجهي از آنها مربوط به باغ ويلاها و سکونتگاه هاي غير دائم است.

بنابراين در بهترين حالت، اگر فرض کنيم نيمي از اين تعداد مربوط به سکونتگاه هاي غير دائم است، تنها 1 ميليون 900 هزار مشترک باقي مي ماند که احتمالا از طرح مذکور منتفع خواهند شد (با توجه به پيوست 1 اين مشترکين از حداقلي ترين تجهيزات زندگي بي بهره هستند). با ضرب اين عدد در بعد خانوار (3.5) اين نتيجه حاصل مي شود که طرح دولت در خوشبينانه ترين حالت تنها برق حدود 7 ميليون نفر را رايگان خواهد کرد.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar