رونمایی طرح جدید مجلس برای تحول بازار و صنعت خودرو
تسنيم/روحالله ايزدخواه عضو کميسيون صنايع و معادن مجلس در نشست بررسي طرح تحول بازار و صنعت خودرو سبک، خبر از ارجاع اين طرح به صحن علني مجلس داد.
روز گذشته نشستي با حضور روحالله ايزدخواه نماينده مجلس و عضو کميسيون صنايع و معادن، پژوهشگران و منتقدين صنعت خودرو در انديشکده سياستگذاري اميرکبير برگزار شد. در اين جلسه، طرح تحول بازار و صنعت خودرو سبک مورد بررسي قرار گرفت و ايزدخواه از مزيتهاي اين طرح سخن گفت.
وي در اين نشست با خاطرنشان کردن اوضاع نابسامان فروش خودرو، گفت: درحال حاضر کشور ظرفيت توليد خودرو را دارد اما به دليل توزيع غيرشفاف اين محصول، بازار فروش خودرو دچار آسيبهاي فراوان شده است. وقتي خودرو که يک کالاي مصرفي است، به کالايي سرمايهاي تبديل گردد، بازار به هم ريخته و آشفته ميگردد.
ايزدخواه افزود: بر اين اساس، طرح تحول بازار و صنعت خودرو سبک، با همکاري انديشکدهها و منتقدين، در مجلس آماده شده است و بعد از اعلام وصول در حال حاضر در کميسيون صنايع و معادن در حال بررسي است.
وي گفت: مبناي اين طرح، اصلاح روش توزيع و فروش خودرو است و اين امر با عرضه اين محصول در بورس کالا محقق ميگردد، تلاش ميشود با عملياتي شدن اين موضوع، روشهاي توزيع خودرو صفر به غير از مسير بورس کالا بسته شود تا خودروسازان نتوانند از دربهاي پشتي، خودرو را به فروش رسانند. با فروش خودرو در بورس کالا، عرضه و تقاضا است که قيمت را تعيين مي کند و عملا قيمت گذاري دستوري به دليل ناکارآمد بودن حذف ميشود.
* اصلاح روش قيمتگذاري بايد به گونهاي باشد که هم براي توليدکننده و هم مصرفکننده منطقي باشد
در همين رابطه، ميلاد بيگي، مدير گروه صنعت انديشکده اميرکبير مزيتهايي از طرح تحول بازار و صنعت خودرو سبک را برشمرد و گفت: اين طرح به حوزههاي اساسي صنعت خودروسازي يعني سهامداري شرکتهاي خودروسازي، اصلاح شيوه قيمتگذاري و ساز و کار توزيع خودرو ميپردازد و از اينرو، گامي مثبت محسوب ميشود. تا زمانيکه قيمت خودرو سرکوب ميشود، خودروسازان انگيزهاي براي افزايش توليد ندارند، زيرا با توليد هر خودرو، هزينهاي جديد بر خود تحميل کردهاند.
وي گفت: اصلاح روش قيمتگذاري شوراي رقابت بايد به گونهاي باشد که هم براي توليدکننده و هم مصرفکننده منطقي باشد و اميدواريم تا با فرمولي بر اساس طرح ارائه شده اين قيمت منطقي تحقق يابد. در حال حاضر بازار خودرو کشور سطحي و کمعمق است و قيمتسازي در آن به آساني صورت ميپذيرد درحالي که اگر خودرو در بورس کالا به فروش برسد، عمق بازار بيشتر ميشود و به دليل شفافيت موجود در بورس، قيمتسازيها به پايان ميرسد.
* با فروش خودرو در بورس کالا، رانت موجود براي خودروسازان و دلالان از بين ميرود
ايزد خواه در ادامه نشست با اشاره به کشف قيمت تعادلي خودرو در بازار بورس، گفت: اگر قيمت تعادلي خودرو در بورس بالاتر از قيمت تمام شده باشد از اختلاف قيمت بين قيمت بازار و قيمت تمام شده، ماليات گرفته ميشود تا رانت موجود به جاي اين که به جيب دلالان يا خودروساز رود در اختيار دولت قرار گرفته و صرف افزايش توليد خودرو شود تا قيمتها پايين بيايد. در طرح تحول بازار و صنعت خودرو سبک پشنهاد شده است تا از ماليات اخذ شده از بورس خودرو، 20 درصد به خزانه رفته و صرف توسعه ناوگان حمل و نقل عمومي شود و 70 درصد هم به خودروسازها وام کوتاه مدت داده شود تا توليد خود را افزايش دهند.
وي افزود: در اين ميان فقط 10 درصد براي پاداش به خودرو سازان در نظر گرفته شده است تا اگر عرضه خودرو آنها بالا بود به تشخيص شوراي رقابت به خودرو سازان تعلق گيرد و به اين ترتيب تلاش شده است تا سود خودروساز صرفا در افزايش توليد قرار گيرد.
ايزدخواه با اشاره به اينکه در اين طرح کيفيت خودرو دغدغه نمايندگان است، گفت: در شاخصهايي که براي فرمول جديد قيمتگذاري قيمت تمامشده خودرو پيشنهاد شدهاست، مولفههايي مانند ايمني، مصرف سوخت و صادرات خودرو هم در نظر گرفته شدهاست، با اين روش درصورتي که خودرويي ايمني بالايي داشته باشد، خودروساز با اجازه قانون ميتواند سود بيشتري از فروش خودرو بهدست آورد و عملا مجبور به افزايش کيفيت خودرو ميشود.
وي افزود: در طرح تحول بازار و صنعت خودرو سبک امکان توليد خودرو دست ساز و غير کارخانهاي هم فراهم شده است تا با اين روش به کاهش قيمت خودرو از جنبههاي مختلفي کمک گردد.
طرح مجلس بر کاهش فساد صنعت خودرو از طريق مشارکت مردم در کشف تخلفات و نظارت سيستمي متمرکز است.
در طرح پيش رو، به ازاي فروش هر خودرو در بورس، کد رهگيري يکتا براي خريداران ايجاد مي شود و مواردي همچون شماره گذاري، کارت خودرو و کارت سوخت صرفا توسط اين کد يکتا صادر مي شود. از همين رو امکان فروش در خارج از چارچوب بورس براي خودروسازان ازبين رفته و بر فروش آن ها نظارت سيستمي صورت مي گيرد.
همچنين در اين طرح از ظرفيت گزارش دهي براي کشف فساد و تخلفات در اين صنعت استفاده شده است و قوه قضاييه مکلف شده دستور العملي را براي حمايت از کاشفان و گزارشگران فساد تهيه نمايد. علاوه بر اين تا سقف 30 درصد از عوايد کشف شده از فساد به گزارشگر آن اعطا خواهد شد.
* در طرح مجلس، خودروساز مکلف است به ازاي هر 5 خودرو جديد، يک دستگاه خودرو را اسقاط کند
عضو کميسيون صنايع و معادن، در خصوص جايگاه خودروهاي اسقاطي در طرح تحول بازار و صنعت خودرو سبک گفت: در طرح موردنظر خودروسازان مکلف گرديدهاند تا به ازاي هر 5 خودروي جديدي که توليد ميکنند، يک دستگاه خودرو را اسقاط نمايند. اين موضوع به افزايش اسقاط خودروها و کاهش آلودگي هوا کمک شاياني خواهد نمود.
نماينده مردم تهران در مجلس، افزود: بر اساس اين طرح، به هر کد ملي فقط يک خودرو در سال تعلق ميگيرد و پيشنهادي هم مطرح شده که اگر فردي تا دو سال بعد از خريد خودرو صفر، اقدام به فروش کرد، مالياتي گرفته شود تا تقاضاي سرمايهاي به حداقل برسد. با اين روش، قيمت گذاري دستوري وجود ندارد بلکه قيمت تمام شده کارخانه که با فرمول شوراي رقابت تعيين ميگردد، ملاک قرار گرفته و اين فرمول قيمتگذاري نيز به صورت شفاف، اعلام ميشود.