فساد ارز 4200 ؛ این قسمت: تخم مرغ
خراسان/تخم مرغ به عنوان يکي از آخرين پناهگاه هاي اقشار کم بضاعت براي تامين پروتئين، اين روزها با جهش قيمت مواجه شده است. به طوري که به گزارش اقتصاد نيوز، در حدود يک هفته گذشته، نرخ آن از حدود شانه اي 20 هزار تومان به 38 هزار تومان رسيده است. اين در حالي است که تخم مرغ از جمله کالاهايي است که70 درصد نهاده هاي آن يعني خوراک مرغ از خارج و با ارز دولتي وارد مي شوند و به نظر مي رسد ناکارايي سازوکار حمايت از کالاهاي اساسي با تخصيص ارز يارانه اي يک بار ديگر خود را نشان داده است. در اين زمينه فعالان بازار از مديريت نامناسب توزيع نهاده ها و حتي رانت هاي موجود در اين ميان سخن گفته اند.
صورت مسئله: کمبود و گراني نهاده ها
در اين زمينه خبرگزاري صدا و سيما 24 شهريور به نقل از رئيس هيئت مديره اتحاديه مرغ تخم گذار، گفته است: در دو ماه گذشته قيمت نهادهها افزايش چند برابري داشته و علت افزايش روزانه قيمت تخم مرغ در بازار ناشي از چالشهاي تامين نهادهها ست. به گفته نبي پور، سويا در بازار آزاد با قيمت ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومان عرضه ميشود درحالي که قيمت مصوب آن دو هزار و ۴۵۰ تومان است، همچنين ذرت در بازار آزاد به سه هزار و ۶۵۰ تومان رسيده درحالي که قيمت مصوب آن هزار و ۵۰۰ تومان است. وي نقش صادرات در گراني تخم مرغ را رد مي کند و به وعده هاي عمل نشده چهارماهه در خصوص تامين نهاده ها اشاره مي کند و مي افزايد: خريدهايي که از بازار آزاد و با چند برابر قيمت انجام ميشود طي چند ساعت به دست مرغدار ميرسد، اما خريدهاي دولتي براي رسيدن به دست مرغداران زمان چندماهه ميبرد.
باز هم ردپايي از فساد ارز 4200 توماني
به گزارش خبرگزاري مهر، قائم مقام نظام صنفي کشاورزي، به لايه اي ديگر از ماجرا اشاره کرده است. رهنمايي مي گويد: «با تخصيص ارز ۴۲۰۰ توماني براي واردات نهادههاي دامي، يک حلقه فساد شکل گرفته و بسياري از اين وضعيت سوءاستفاده ميکنند.» اين موضوع را نبي پور نيز به نوعي تاييد مي کند. به گزارش تسنيم، وي گفت: از ۴ ميليون و ۲۰ هزار تن ذرت و سوياي وارد شده، يک ميليون و ۵۰۰ هزار تن آن به صورت رانتي به کارخانه هاي گلوکز و فروکتوز داده شده و اين موضوع به صراحت در جلسه روز چهارشنبه (گذشته) ستاد تنظيم بازار نيز مطرح شده است. اين ها همه در حالي است که خبرگزاري فارس نيز 28 مرداد به طور مفصل به ابعاد فساد در اين باره پرداخته است. به گفته شالچيان مدير عامل شرکت بازرگاني تعاوني هاي کشاورزي، حدود 1000 ميليارد تومان در انحصار يک واردکننده خاص است و ديگران امکان ورود ندارند. سلطاني سروستاني مدير عامل اتحاديه دامداران نيز گفته است سال گذشته 15 ميليون تن نهاده با ارز 4200 توماني وارد کشور شد در حالي که سهم اتحاديه از اين واردات تنها 2درصد بود. اين در حالي است که بيش از 90 درصد دام کشور در حوزه اتحاديه دامداران مديريت ميشود. گزارش فارس همچنين حاکي از اين است که طبق اظهارات برخي از مرغداران، محمولههاي نهادهها که از گمرک ترخيص ميشود تا رسيدن به مقصد اصلي 4 بار خريد و فروش ميشود. اين نوع خريد و فروش تحت عنوان (روباري) مرسوم شده است. يعني دلالان و واسطهها محمولهها را در بين راه خريداري و در انبارهاي خود ذخيره ميکنند و موقعي که بازار تشنه است به چندين برابر قيمت ميفروشند.
تغيير اولويت ارز نهاده هاي دامي به توليدکنندگان
در هر حال، با اين شرايط، کميته ارزي تصميم جديدي در خصوص تامين ارز نهاده هاي دامي گرفته است. به گفته قديري رئيس انجمن صنايع خوراک دام و طيور، قرار بر اين شده که از اين پس اولويت تأمين و تخصيص ارز با واحدهاي توليدکننده خوراک دام و زنجيرههاي توليد، مرغداران و دامداران بر اساس پروانه ظرفيت و بهره برداري باشد و پس از آن تخصيص ارز به شرکت هاي واردکننده و تجاري به ترتيب تاريخ ثبت سفارش تعلق گيرد.