پرمخاطبترین رویداد موسیقی ایران کدام است?
تسنيم/ گلايه از بيمخاطبي يا کممخاطبي در موسيقي ايران بسيار است. گاهي اين گلايهها آنقدر پررنگ ميشود که گويي موسيقي ايراني اصلا مخاطبي ندارد. آنان که در جريان برگزاري کنسرتهاي موسيقي ايراني نيستيد، اگر گلايههاي برخي از اهالي موسيقي ايراني را بشنوند، شايد گمان کنند که اوضاع بسيار فاجعه بار است. اما نگاهي دقيق و آماري به اجراهاي عرصه موسيقي ايراني ثابت ميکند که اوضاع آنقدرها هم فاجعه بار نيست. در سالهاي گذشته کنسرتهاي پرمخاطبِ بسياري در ايران برگزار شده است؛ نمونهاش کنسرت - نمايش «سي» بود که با حضور همايون شجريان و سهراب پورناظري به صحنه رفت. اين پروژه که از بازيگران چهره هم بهره ميبرد، طي سي شب توانست حدود 120 هزار مخاطب داشته باشد. اجراي پروژه «سي» مربوط به مرداد و شهريور 1396 بود. رسيدن به رکورد 120 هزار مخاطب براي پروژهي «سي» يکي از دستنيافتنيترين رکوردهاي موسيقي ايران به نظر ميرسيد. اما اين روزها «اپراي حلاج» در تعقيب اين رکورد است. اما سال گذشته و امسال هم پروژههايي بودهاند که مخاطبان بسياري را به خود جذب کردند. يکي از اين اجراهاي پرمخاطب پروژهي «اپراي حلاج» است. اين پروژه با خوانندگي و طراحي پرواز هماي از سال گذشته اجراهايش را آغاز کرد و تا کنون حدود هفتاد سانس اجرا در تهران و شهرهاي ديگر ايران داشته است. بياييد نگاهي آماري به اجراهاي اپراي حلاج داشته باشيم: نخستين اجراهاي اپراي حلاج مرداد و شهريور 1397 در فضاي باز کاخ سعدآباد به صحنه رفت. اين اجراها براي 23 شب ادامه داشت و هر شب 900 نفر تماشاگر اين اجرا بودند. ديگر اجراهاي اپراي حلاج به اين شرح ادامه يافت: اجراي رشت طي سه سانس در سالن يادگار امام با ظرفيت هر سانس 1200 نفر اجراي تبريز در سالن آمفيتئاتر مرکز همايشهاي بينالمللي تبريز طي پنج سانس با ظرفيت هر سانس 1500 نفر اجراي شيراز در دي 1397 طي سه سانس در خانه بسکتبال شيراز که در کل حدود 2 هزار نفر مخاطب داشت اجراي تهران در بهمن 1397 در تالار وحدت طي هفت سانس اجراي اسفند 1397 در سالن ايرانيان طي پنج سانس با ظرفيت هر سانس 2 هزار نفر اجراي دوباره در شيراز طي چهار سانس در تير 1398 در سالن حافظ با ظرفيت هر سانس 800 نفر اجراي مرداد 1398 در کاخ نياوران که تا امروز هم ادامه دارد و تا الان 19 سانس هر سانس 1200 نفر ظرفيت نگاهي به اجراهاي بالا نشان ميدهد که يک پروژه در قالب موسيقي ايراني تا چه حد ميتواند مخاطب داشته باشد. پرواز هماي با «اپراي حلاج» تا امروز حدود 75 هزار مخاطب را به سالنهاي اجرا کشانده است. جالب اينکه در اپراي حلاج به جز خودِ پرواز هماي، هيچ بازيگر چهره و سلبريتي حضور ندارد. اين آمار اجراهاي هماي در يک سال گذشته فقط مختص اجراهاي پروژه «حلاج» بوده است. بررسيهاي خبرنگار تسنيم نشان ميدهد که پرواز هماي طي يک سال گذشته حدود پنجاده سانس کنسرت در شهرهاي مختلف ايران برگزار کرده که اين اجراها به جز اجراهاي اپراي حلاج بوده است. يعني به بيان ديگر، پرواز همان در همين يک سال گذشته حدود 120 سانس کنسرت در تهران و شهرستانها به صحنه برده است. اين حجم از اجرا ثابت ميکند که موسيقي ايراني هنوز هم مخاطبان خود را دارد. اگر اين موسيقي با ديگر هنرها در هم آميخته شود و جذابيتهاي بصريِ لازم براي مخاطب ايجاد کند، بيشک با استقبال مخاطبان همراه ميشود. اين درست همان راهي است که با کنسرت نمايش «سي» آغاز شد و پس از آن تجربههاي مشابه بسياري داشت. اما موفقترين تجربهها در قالب کنسرت - نمايش همان پروژهي «سي» و پروژهي «اپراي حلاج» بودهاند. قرباني و پروژهاي پرمخاطب به نام با من بخوان در سال جاري شاهد برگزاري کنسرت پرمخاطب ديگري در عرصه موسيقي ايراني بوديم. عليرضا قرباني هم امسال پروژهي «با من بخوان» را از تالار وحدت کليد زد و در ادامه اين اجرا را به کاخ سعدآباد برد. پروژهي «با من بخوان» هم ميتواند در ماههاي آينده با اجرا در شهرستانها، مخاطبان بسياري را به سالنهاي کنسرت بکشاند. اما بايد منتظر ماند و ديد آيا اين پروژه هم ميتواند به سطح موفقيتهاي «اپراي حلاج» يا پروژهي «سي» برسد يا خير. بايد توجه کرد که در موسيقي ايران هيچگاه آمار رسمي از تعداد مخاطبان يا فروش کنسرتهاي موسيقي منتشر نشده است. آنچه در اينجا بيان ميشود تنها با تحقيق خبرنگار فرهنگي تسنيم به دست آمده است و اگر هر کدام از تهيهکنندگان موسيقي ايران خلاف اين آمار را ادعا ميکنند، ميبايست با ارائه آمارِ دقيق، اشتباهات اين گزارش را اصلاح کنند.