اظهار نظر مدیرکل دفتر موسیقی وزارت ارشاد درباره آخرین آلبوم محسن چاوشی

موسيقي ايرانيان/ مديرکل دفتر موسيقي وزارت ارشاد درباره وضعيت فعلي آخرين آلبوم محسن چاووشي که اغلب قطعات آن سروده مولانا و سعدي است و هنوز موفق به اخذ مجوز نشده، گفت: گفته بودند از عوامل توليد خواسته شده کلمه مشخصي را از شعر حذف کنند! آنهم از اثري متعلق به شاعري کلاسيک! مطمئنا هيچ شورايي تحت هيچ شرايطي همچين کاري نمي‌کند و چنين راي‌ صادر نمي‌کند. در نهايت اين پيشنهاد مطرح شد که شعري ديگر جايگزين اثر مورد نظر شود. مديرکل دفتر موسيقي وزارت ارشاد درباره وضعيت فعلي آخرين آلبوم محسن چاووشي که اغلب قطعات آن سروده مولانا و سعدي است و هنوز موفق به اخذ مجوز نشده، گفت: گفته بودند از عوامل توليد خواسته شده کلمه مشخصي را از شعر حذف کنند! آنهم از اثري متعلق به شاعري کلاسيک! مطمئنا هيچ شورايي تحت هيچ شرايطي همچين کاري نمي‌کند و چنين راي‌ صادر نمي‌کند. در نهايت اين پيشنهاد مطرح شد که شعري ديگر جايگزين اثر مورد نظر شود. به گزارش خبرنگار ايلنا، هادي حسيني (تهيه‌کننده موسيقي) در تاريخ ششم مردادماه امسال از انتشار آلبوم جديد محسن چاووشي خبر داده بود که «قمارباز» نام داشت اما چندي بعد يعني ۲۳ مردادماه، حسيني از وجود مشکلاتي خبر داد که مانع اخذ مجوز نهايي اثر شده است. ماجرا از اين قرار بود که دهمين و آخرين آلبوم محسن چاووشي که «قمارباز» نام دارد به دليل اصلاحاتي از سوي شوراي شعر و ترانه وضعيتي بلاتکليف داشت. اصلاحيه اصلي علاوه بر مخالفت با انتخاب نام «قمارباز» که براساس ترک اصلي انتخاب شده، مربوط به ابياتي از همين غزل است. شوراي شعر و ترانه وزارت ارشاد به وجود بيت «تو به مرگ و زندگاني هله تا جز او نداني/ نه چو روسپي که هر شب کشد او به‌يار ديگر» واکنش نشان داده بود. محمد الهياري فومني (مديرکل دفتر موسيقي وزارت ارشاد) درباره وضعيت فعلي آخرين آلبوم محسن چاووشي که اغلب قطعات آن سروده مولانا و سعدي است و هنوز موفق به اخذ مجوز نشده و ديدگاه دفتر موسيقي و شواري شعر و ترانه و عملکرد اين مجموعه نسبت به اتفاقاتي مشابه وضعيت آلبوم محسن چاووشي به ايلنا گفت: به هرحال شوراي شعر و ترانه ملاحظاتي دارد که کلي است. تصميمات اتخاذ شده توسط اعضا نيز بر اساس آن موارد اتخاذ مي‌شود. وي با ورود به مبحث ادبيات و ترجمه، افزود: اگر توجه کنيد، اشعار شاعري مانند گوته يا نويسنده‌اي مانند شکسپير با زبان اصلي‌اش قابل فهم‌تر است. يعني اشعار و آثار نويسندگان خارجي پس از ترجمه، خواه‌‌ناخواه دستخوش تغييراتي مي‌شود، که آن تغييرات گاه مفهوم و منظور اثر و صاحب اثر را تحت تاثير قرار مي‌دهد. الهياري ادامه داد: به طور کلي نگاه من و ديگر همکارانم جهاني است، و بر اساس ديپلماسي فرهنگي شکل گرفته و پيش مي‌رود. در اين ميان يکي از راه‌هاي توسعه ديپلماسي فرهنگي‌مان اين است که راجع به شاعران و ترانه‌سرايان خودمان نيز به اين موضوع توجه مي‌کنيم؛ تا به اين ترتيب نگاه و منظور قدماي خود را به کشورهاي ديگر انتقال دهيم. اما آيا آن چيزي که از مولانا به عنوان شعر در کتابي انگليسي، فرانسوي يا آلماني ترجمه مي‌شود، دقيقا گوياي همان چيزي است که مولانا گفته است؟ طبيعتا خير. يعني همانطور که ترجمه آثار گوته، گوياي تمام و کمال حرف و مقصود نويسنده نيست، ترجمه اشعار مولانا نيز گوياي حرف و منظور اصلي شاعر نخواهد بود. واضح‌تر اينکه، همان رويه‌اي که درباره اشعار گوته طي ترجمه اتفاق مي‌افتد، درباره مولانا و ديگر شاعران ما نيز رخ مي‌دهد. مديرکل دفتر موسيقي وزارت ارشاد ادامه داد: توضيحاتي که ارائه کردم درباره فضاي شعر است. در فضاي موسيقي نيز با اين صورت مسئله مواجه هستيم که اشعاري از قدماي ما قرار است توسط خواننده‌اي خوانده شود. آن اشعار گاه در قالب سنتي و موسيقي دستگاهي مورد استفاده قرار مي‌گيرند و گاه در ژانري تقريبا پاپ خوانده مي‌شوند، که در اين صورت يعني قرار است ده‌ها هزار نفر آن اثر را بشنوند يا ببينند. اين اتفاق از طرفي خوب است؛ زيرا به اشعاري از بزرگان و قدما پرداخته مي‌شود و آن آثار اين اقبال را پيدا مي‌کنند تا توسط مخاطبان شنيده شوند. قاعدتا زماني که در ميان انبوه ترانه‌هاي موجود ما ومخاطب متوجه اين موضوع مي‌شويم که شعري با کيفيت مورد توجه قرار گرفته و خوانده شده، خوشحال مي‌شويم و واقعا هم باعث خوشحالي است. وي افزود: در اين ميان نکته‌اي وجود دارد. اينکه شعري از مولانا را چگونه و در چه قالبي اجرا کنيم تا توسط شنونده فهميده شود و مفاهيم عرفاني آن، معاني زميني به خود نگيرد و در نهايت بدون آنکه حالتي سطحي و دم دستي پيدا کند، به مخاطب منتقل شود. الهياري در پاسخ به اين سوال که مسئوليت اين موارد و رفع نواقصي که طي آن به وجود مي‌آيد، به عهده کدام بخش يا چه کساني است، گفت: سختي پرداختن به موضوعات ذکر شده و مسائلي از اين دست به عهده شوراي شعر و ترانه است زيرا اعضاي اين بخش هستند که بايد تدبيري بيانديشند و در نهايت تصميمي درست اتخاذ کنند. از طرفي پرداخت و توجه درست به شعر و درک آن، همچنين چگونگي استفاده از آن در اثري موسيقايي، هنر و خلاقيت تهيه‌کننده و خواننده را نيز مي‌طلبد. اينکه شعري کلاسيک را به دنياي حال بياوريم و براي ارائه آن در يک اثر پاپ، زبان آن را امروزي کنيم، به خلاقيت نياز دارد؛ زيرا همانطور که گفتم طي اين روند، بايد فضاي عرفاني اثر حفظ شود تا مضامين اصلي آن جنبه مادي و زميني به خود نگيرد. مديرکل دفتر موسيقي وزارت ارشاد در تشريح وضعيت نهايي دهمين آلبوم محسن چاووشي گفت: صحبت بر سر اين موضوع بود که اگر قرار باشد يک يا دوبيت يا يک واژه از شعر مورد نظر خوانده نشود، ممکن است شعر ناقص شود و آسيب ببيند. يا ممکن است بيتي موقوف‌المعاني باشد. يعني نبودش معني کلي ابيات بعدي و به طور کلي شعر را تحت تاثير قرار دهد. الهياري، درباره رأي و خواست شوراي شعر و ترانه و شوراي موسيقي گفت: من براي آنکه مسئله مذکور را به سرانجام برسانم، هم در جلسات شوراي شعر و هم در جلسات شوراي موسيقي هر کدام دو نوبت حضور داشتم تا از جزييات بيشتر پرونده مطلع شوم. راي شوراي شعر اين بود که بهتر است جاي آن شعر، اثر ديگري از مولانا جايگزين شود. اعضاي شوراي موسيقي نيز نسبت به برخي اشکالات فني (مثلا ضرباهنگ‌ها) نظراتي داشتند. وي ادامه داد: طي جلسات حضورم در شوراي موسيقي و شوراي شعر و ترانه متوجه شدم ذره‌اي بغض و ناراحتي نسبت به خواننده و شعر و اثر وجود ندارد. اين اتفاق مانند ديگر مسائلي است که کم و بيش درباره خوانندگان و ديگر آثار وجود دارد و اعضاي هر دو شورا به دور از اين مسائل کارهاي کارشناسي را انجام مي‌دادند. الهياري گفت: با اينکه مسئله آلبوم و آهنگ محسن چاووشي توسط کارشناسان هر دو شوراي ذکر شده پيگيري شده بود اما براي اطمينان بيشتر با کارشناساني بيرون از ارشاد نيز مشورت کردم. مديرکل دفتر موسيقي وزارت ارشاد، درباره وضعيت فعلي آلبوم آخر چاووشي گفت: در حال حاضر صورت مسئله براي ما مشخص است و مي‌دانيم بايد چه کارهايي را انجام دهيم. اما موضوع ناراحت‌کننده اين است که افرادي به جز عوامل توليد و تهيه آلبوم و خارج از ارشاد فضاسازي‌هاي رسانه‌اي مي‌کنند و با نشر پست‌ها و مطالب نا‌درست اخبار را به گونه‌اي ديگر به گوش مخاطبان مي‌رسانند. مثلا گفته بودند از عوامل توليد خواسته شده کلمه مشخصي را از شعر حذف کنند! آنهم از اثري متعلق به شاعري کلاسيک! مطمئنا هيچ شورايي، تحت هيچ شرايطي همچين کاري نمي‌کند و چنين راي‌ صادر نمي‌کند و به اين سمت و سو نمي‌رود که فلان کلمه از شعر حذف شود. در نهايت اين پيشنهاد مطرح مي‌شود که شعري ديگر جايگزين اثر مورد نظر شود. که اين اتفاق افتاد. محمد الهياري ادامه داد: به طور معمول برخي از خوانندگان پيشکسوت مطرح، زماني که مثلا به سراغ يک غزل از حافظ مي‌روند به خواست و نظر و انتخاب خودشان چند بيت از آن اثر را مي‌خوانند، نه همه آنرا. ما حتي به اين فکر کرديم که چند بيت از اثر خوانده نشود اما در مقطعي بهتر ديديم که شعري ديگر جايگزين شود تا از آسيب‌هاي احتمالي جلوگيري شود. الهياري افزود: حال مراحل ذکر شده را گذرانده‌ايم و بر اساس جلسات و گفت‌و‌گوهاي انجام شده با دو شوراي شعر و موسيقي به نتايج مشخصي رسيده‌ايم. اما آنچه آزار دهنده است اين است که عده‌اي در فضاي مجازي علاوه بر نشر اخبار نادرست به کارشناس شوراي شعر و ترانه و شوراي موسيقي تاخته‌اند. چنين مسائلي باعث مي‌شود فضا دوقطبي و ملتهب شود و مشکلات ديگري ايجاد خواهد شد. در چنين شرايطي به جاي آنکه کارشناسان و تهيه‌کننده و عوامل اثر با تعامل و گفت‌و‌گو مشکلات موجود را حل کنند و کار به سرانجام برسانند در نحوه تصميم‌گيري با مسائلي مواجه مي‌شوند و به هر حال روند طي شده از مدار عقلانيت خارج مي‌شود. محمد الهياري در پايان گفت: ما در حوزه فرهنگ و هنر فعاليت مي‌کنيم و هيچ چاره‌اي جز گفت‌و‌گو و تعامل نداريم تا به اين ترتيب نسبت به فضاي فکري يکديگر به شناخت درست برسيم و بدانيم اگر سوتفاهمي وجود داشته از چه ناحيه‌اي بوده است. هرچه از فضاي گفت‌و‌گو فاصله بگيريم باعث بلندتر شدن ديوارها خواهيم شد و طبيعتا اتخاذ تصميم درست ميسر نخواهد؛ لذا اميدورام طي روزهاي آينده با تعاملي که ميان ما و تهيه کننده و خواننده صورت مي‌گيرد، مشکلات و مسائل موجود حل شود و انتشار آلبوم روند معمول خود را طي کند. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد