از صندلیهای خالی تا یک رهبر ارکستر عصبانی!
مهر/ چهارمين روز از برگزاري سي و پنجمين جشنواره موسيقي فجر در حالي برگزار شد که عدم استقبال پژوهشگران از نشستهاي تخصصي و رفتارهاي جالب توجه رهبر ارکستر سمفونيک جزو نکات جالب توجه بود. شنبه بيست و ششم بهمن ماه و در چارچوب چهارمين روز از برگزاري سي و پنجمين جشنواره موسيقي فجر که هنوز براي اضافه کردن پسوند «بينالمللي» به آن اما و اگرهايي وجود دارد و فعلاً سليقهها حرف اول و آخر را ميزند، گروههاي مختلف داخلي و خارجي به اجراي برنامههاي مختلف خود در تالارهاي ميزبان جشنواره پرداختند که برخي از آنها خالي از حاشيه نبود. ارکستر سمفونيک تهران و رهبر ارکستري که خيلي عصباني بود! تازهترين کنسرت ارکستر سمفونيک تهران نيز شنبهشب بيست و هفتم بهمن ماه با رهبري مهمان نصير حيدريان روي صحنه رفت. اين کنسرت بعد از ماجراي پرحاشيه کنسرت قبلي ارکستر سمفونيک تازه ترين اجراي زندهاي بود که اين بار هم در غياب شهرداد روحاني مدير هنري و رهبر ثابت اين مجموعه دولتي پيش روي مخاطبان قرار گرفت. در اين کنسرت که با حضور سيد عباس صالحي وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي، شاهين فرهت دبير جشنواره، محمد الهياري مدير کل دفتر موسيقي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، مهدي افضلي مديرعامل بنياد فرهنگي هنري رودکي، قبادي مشاور اجرايي معاونت هنري، سيد محمد طباطبايي رييس شوراي ارزشيابي هنرمندان کشور روي صحنه رفت «اوورتور کوريولان» در «دومينور و سمفوني شماره ۸» در سولما ژور و در چهار «موومان» اثر «بتهوون» آهنگساز شهير آلماني به رهبري نصير حيدريان براي مخاطبان ارائه شد. يکي ازنکات جالب توجه کنسرت ارکستر سمفونيک مربوط به اجراي قطعهاي با عنوان ۱۷۶ از ساختههاي بهزاد عبدي بود که در قالب يادبود شهداي سانحه هواپيماي اوکرايني در انتهاي برنامه براي مخاطبان اجرا شد. از ديگر نکات حاشيهاي که ميتوان درباره کنسرت ارکستر سمفونيک تهران اشاره کرد واکنشهاي عجيب نصير حيدريان در طول رهبري ارکستر بود که برخي از رفتارها و حرکاتي که او روي صحنه انجام ميداد به نسبت ديگر کنسرتهايي که وي رهبري آن را به عهده داشت از تفاوتهاي فاحشي برخوردار بود و باعث ميشد که برخي از مخاطبان در مقاطعي از کنسرت متوجه اين واکنشهاي عصبي که مشخص نبود از کجا نشات گرفته، باشند. تريوي ايتاليايي و يک بداهه نوازي که به مذاق مخاطبان خوش آمد تريوي جز لوکا آکينو از نوازندگان شناخته شده ترومپت در کشور ايتاليا نيز کنسرت دوم تالار وحدت در چهارمين روز جشنواره موسيقي فجر را تشکيل ميداد که وي با همراهي فابيو گياچينو نوازنده پيانو و داوميراندا نوازنده کنترباس قطعاتي را به صورت بداهه و کارهايي که پيش از توليد شده بود را پيش روي مخاطبان قرار دادند. آکينو در اين کنسرت ضمن ابراز شگفتي از اينکه جشنواره موسيقي فجر ۳۵ دوره سابقه برگزاري دارد، از علاقه خود و گروهش به موسيقي شرق و منطقه خاورميانه سخن گفت و بيان کرد: زادگاه موسيقي گروه ما از موسيقي سنتي کشور ايتالياست که با ترکيب موسيقي جز که از نگاه من يک هنر بداهه نوازي است سعي دارد اجراي متفاوتي را براي علاقهمندان اجرا کند. آواي کر گروه «کميتاس» در تالار رودکي و اجرايي که لغو شده بود گروه کر «کميتاس» به رهبري آربي بابوميان نيز در چهارمين روز از جشنواره موسيقي فجر در تالار رودکي به روي صحنه رفت. البته قرار بر اين بود پلوان حميداف دوتار نواز و آوازخوان اهل ترکمنستان نيز در بخش بينالملل جشنواره طي نوبت اول به اجراي برنامه بپردازد که اين اجرا به دليل عدم حضور حميداف که دليل آن از سوي ستاد خبري جشنواره، لغو ويزاي اين هنرمند به دليل ماجراي شيوع بيماري کرونا عنوان شده بود، لغو شد. مارينه مخيتاريان، ريما موسي خانيان، طاطاوس الهورديان، تلما غريبيان، اليسا موسيخان، سارمن اراکليان، رازميک الکساندريان، ارمن الکساندريان، ارمن الکساندريان، ولگا قريبيان، اناهيد بيدروسيان، رافي الکساندريان، ارتور باقراميان، تاده بقوزيان، ادلين اوانسيان، ناتاليا بقوزيان، ادلين اوانسيان، ناتاليا بقوزيان، کارينه ارمن خاچکيان، روبينا قريبيان، ايلين گورگيان، ارايک سيمونيان، مارينه آسادوريان، ناربه گريگوريان، آيلين کشيشيان، آناهيد سيمونيان، نارينه هوسپيان، النوش طروسيان، روبرت قراخانيان، ملا غريبيان، تاده مگرديچيان اعضاي گروه کُر مجموعه «کميتاس» را تشکيل ميدادند. گروه کر «کميتاس» يک گروه کر ارمني است که فعاليت خود را طي چند دهه گذشته ادامه داده است. اين گروه کر به احترام اهنگساز شهير ارمنستان نامگذاري شده است. بخش پژوهش، راديو گفتگو، خبرنگاران، مديران و چند نفر ديگر اولين نشست بخش پژوهش سي و پنجمين جشنواره موسيقي فجر نيز روز شنبه بيست و ششم بهمن ماه در تالار باربد فرهنگستان هنر با موضوع «بررسي مرز حرمت در موسيقي از نگاه اسلام» به کارشناسي و سخنراني حجت الاسلام سيد فريد سيد جوادي و حجت الاسلام مهدي همازاده ابيانه و اجراي علي جعفري برگزار شد. در اين نشست که در قالب يک پروژه مشارکتي شبکه راديويي «گفت و گو» و ستاد برگزاري سي و پنجمين جشنواره موسيقي فجر برگزار شد، کارشناسان حاضر در جلسه با ارائه مقدمهاي از دو کليد واژه «موسيقي» و «غنا» به بيان ديدگاههاي خود پرداختند. در حاليکه موضوعات مطرح شده در اين نشست يکي از چالشها و دغدغههاي اهالي موسيقي و حوزه محسوب ميشود پيشبيني ميشد که پژوهشگران بيشتري در اين برنامه حضور داشته باشند، اما در اين نشست دو خبرنگار، مدير کل دفتر موسيقي وزارت ارشادو هيات همراه ،عوامل اجرايي توليد برنامه و تعداد بسيار اندکي مخاطب به عنوان مخاطبان در برنامه حضور پيدا کرده بودند. اجراي موسيقي نواحي که برخي از آنها نواحي نيست! بخش موسيقي نواحي يکي از پرچالش ترين بخشهاي مرتبط با برگزاري جشنواره موسيقي فجر در ادوار گذشته است که طي سالهاي اخير به دليل عدم ثبات مديريتي جشنواره و ارائه سياستهاي متفاوت در هر دوره با چالشها و مباحث زيادي در حوزههاي پژوهشي و نوع اجراي آن با مخاطب رو به رو بوده است. همين آسيب موجب شده که از ميزان اعتبار اين بخش طي ادوار گذشته به غير از موارد استثنايي کاسته و تماشاگران کمتري که دغدغه جدي در اين حوزه دارند، از آثار به صحنه رفته ديدن کنند. در روزهاي اخيري که تالار سوره حوزه هنري ميزبان بخشي از آثار به صحنه رفته جشنواره موسيقي فجر در بخش موسيقي نواحي بوده اجراهايي پيش روي مخاطبان قرار گرفت که برخي از آنها خارج از اصول و قواعد اجراي زنده آثاري موسيقايي مرتبط با موسيقي اقوام ايران بوده به طوري که در تعدادي از اجراها گروه با آوردن سازهاي الکترونيک و کيبورد به معرفي موسيقي منطقه مورد نظر خود پرداخته که همين امر موجب شگفتي برخي از تماشاگران و علاقهمندان موسيقي نواحي حين اجراي اين آثار را به همراه داشت. اجراهايي که در روز چهارم پيش روي مخاطبان قرار گرفت گروه «آرام جان» به سرپرستي علي صحفي و خوانندگي مهدي مجمدي، گروه «نواگردان» به سرپرستي پويا محمدي و خوانندگي مهدي اصغر پور و «دوئت زهي آونر» از اتريش در بنياد آفرينشهاي هنري نياوران، گروه «سرو خراسان» با هنرمندي عزيز تنها، محمد قيوم اميني و امين قيومي، گروه «ژيار» به هنرمندي مجيد کلابي و ارشک زعفراني، «تاي و دئوتاي» عليرضا برنجيان در تالار سوره، گروه «وحيد اسداللهي» در برج آزادي و محسن ابراهيم زاده در سالن ميلاد نمايشگاه بين المللي مجموعههايي بودند که طي روز چهارم جشنواره روي صحنه رفتند. سي و پنجمين جشنواره موسيقي فجر به رياست محمد اله ياري (مديرکل دفتر موسيقي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي)، دبيري شاهين فرهت از چهارشنبه ۲۳ بهمن تا روز چهارشنبه ۳۰ بهمن در تالار وحدت، تالار رودکي، بنياد آفرينشهاي هنري نياوران، تالار سوره حوزه هنري، مجموعه فرهنگي هنري برج آزادي و سالن ميلاد نمايشگاه بينالمللي ميزبان مخاطبان است. اين در حالي است که ۸۲ گروه موسيقي در بخشهاي موسيقي دستگاهي، نواحي، کلاسيک، بينالملل، پاپ، ارکسترال، تلفيقي، بانوان، کودک و نوجوان با ۹۰ اجرا در ۸۰ نوبت به اجراي برنامه ميپردازند.