هانیزاده: بارزانی می خواهد درگیری در کرکوک را تشدید کند
خبرآنلاين/ يک کارشناس مسائل خاورميانه معتقد است که "کرکوک" پاشنه آشيل دولت مرکزي عراق و اقليم کردستان است. پس از برگزاري رفراندوم اقليم کردستان عراق، سطح هشدارها از دولت مرکزي بغداد به اقليم بيشتر شد، تا جايي که در سه شب گذشته نيروهاي پيشمرگه کردستان و ارتش عراق در کرکوک درگير شده اند، آخرين خبرها حاکي از آن است که اوضاع فعلي در اين منطقه به نفع دولت مرکزي آرام شده است، در اين ميان برخي خبرگزاري ها اين پيروزي دولت مرکزي را مديون همکاري با حزب اتحاديه ميهني کردستان مي دانند، در اين باره با حسن هاني زاده کارشناس مسائل خاورميانه گفتگو کرده ايم که از نظر مي گذرانيد: ارزيابي شما از تحولات کرکوک چيست؟ با توجه به اهميتي که کرکوک به لحاظ اقتصادي، هم براي اقليم کردستان، هم براي دولت مرکزي بغداد دارد، هر دو طرف توجه خاصي به اين استان استراتژيک دارند. تلاش رئيس اقليم کردستان آقاي بارزاني بعد از 2003 يعني زمان سرنگوني صدام حسين اين بود که اين منطقه را جزئي از قلمرو کردستان بداند. به همين دليل به نظر مي رسد که اين وضعيت ناپايدار اقليم کردستان و همچنين اهميت استان کرکوک موجب شده است که در قانون اساسي ماده 140 تصريح دارد که وضعيت کرکوک تا زماني که تکليف آن روشن نشده است، همچنان زير نظر دولت مرکزي باشد. اما تا کنون عمده درآمد نفت براي اقليم کردستان بوده است اين طور نيست؟ آقاي بارزاني در طول 14 سال گذشته بيشترين استفاده را از نفت کرکوک داشته است. بارزاني، روزانه 900 هزار بشکه نفت از کرکوک به ترکيه صادر مي کردند به حساب هاي شخصي خودش در خارج واريز مي کرد. پس اختلاف اصلي به همين دليل است. با توجه به همه پرسي اقليم درحقيقت اين اختلاف بين دولت مرکزي و اقليم کردستان تشديد شد، لذا با توجه به اين شرايط و اينکه دولت مرکزي عراق تلاش دارد که اقليم کردستان را وادار کند تا کرکوک را جزئي از دولت مرکزي بداند، در راستاي همين امر حيدر العبادي، نيروهاي دولتي و نيروهاي ويژه ارتش عراق به کرکوک اعزام شدند و بخش هاي مهمي از اين استان را تحت تسلط خودشان دراوردند. به نظر مي رسد که الان شرايط اقليم کردستان خيلي به سود بارزاني نيست. لذا پيام هايي از سوي دولت مرکزي عراق به اقليم ارسال شده است براي مذاکرات که در اين ميان فواد معصوم رئيس جمهور کردتبار عراق در حقيقت به عنوان ميانجي عمل مي کند. روز گذشته آقاي مسعود بارزاني در واکنش به تحولات کرکوک گفتند که به ما خيانت شده است، اين موضع گيري به چه معناست؟ با توجه به اينکه اختلاف نظرهايي در خصوص وضعيت اقليم کردستان و همه پرسي اقليم کردستان بين اتحاديه ميهني و حزب دموکرات کردستان وجود داشته و دارد، لذا اين اختلافات تشديد شد. بعد از فوت مرحوم اقاي طالباني، بارزاني تصور مي کرد که در حقيقت از يک رقيب سرسختي رهايي پيدا کرده است، اما معاونان مرحوم طالباني سياست هاي گذشته او را دنبال کردند و با جدايي اقليم و همه پرسي مخالفت کردند. در جريان حضور نيروهاي دولتي در کرکوک اتحاديه ميهني و نيروي نظامي اين حزب به ارتش و نيروهاي عراقي کمک کردند و شهر را تسليم کردند. به نظر مي رسد که موضع بارزاني و اينکه نيروهاي ميهني به دموکرات ها خيانت کردند ناظر بر اين امر است. پيش بيني شما از اين درگيري ها چيست؟ آيا سطح تنشها بالاتر خواهد رفت؟ واکنش کشورمان تا کنون چه بوده است؟ ايران خيلي دخالت در مسائل داخلي عراق ندارد. از دور مسائل عراق را رصد ميکند. به دليل اينکه حساسيت ها در اين مورد بسيار بالا است حتي نيروهاي حشدالشعبي هم وارد اين معرکه نشده اند و اين امر در حقيقت نشان مي دهد که مساله کرکوک حساس است و ممکن است که موجب بروز درگيري سنگين ميان اقليم و دولت مرکزي شود. تلاش بارزاني بر اين است که درگيري شديدي با دولت مرکزي داشته باشد. در حالي که فواد معصوم تلاش مي کند که از طريق ميانجيگيري اين بحران را خاتمه دهد. به هرحال پاشنه اشيل اقليم کردستان و دولت مرکزي "کرکوک" است چرا که اين منطقه نفت خيز است و براي اقليم و دولت مرکزي نقشي حياتي دارد. ترکيه در کجاي اين درگيري ايستاده است؟ آيا ممکن است به اين نزاع قومي ورود کند؟ ترکيه از انجايي که مدعي شده است که نيروهاي "پ.ک.ک" از کرکوک عملياتي عليه ترکيه انجام مي دهند، در آينده براي تسلط بر بخشي از چاههاي نفتي در غرب استان کرکوک ورود پيدا مي کنند. الان نيروهاي دولتي ترکيه در استان ادلب درگير هستند، به همين دليل نمي توانند در دو جبهه کرکوک و ادلب عمليات نظامي داشته باشند. اما اگر شرايط به گونه اي باشد که "پ.ک.ک" از کرکوک به عنوان نقطه مبارزه عليه ترکيه استفاده کند قطعا ترکيه ورود مي کند. ارزيابي شما از واکنش هاي جهاني نسبت به تحولات کرکوک چيست؟ امريکا و غرب مدعي شده اند که خيلي در مسائل کردستان ورود پيدا نميکنند ولي اگر شرايط فراهم شود به اين معنا که سطح درگيري بالا برود و تا حد کشتار و خونريزي پيش برود، هم امريکا و هم غرب ورود پيدا ميکنند. شرايط به گونه اي نيست که امريکا و غرب به نفع يکي از طرفين، اقليم و يا دولت مرکزي ورود پيدا کنند. با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد