دو بازیگر ناهمسو در برجام
ايرنا/ در دو سالي که از اجراي توافق هسته اي بين ايران و 1+5 مي گذرد، اروپا و آمريکا هر کدام مسير متفاوتي را براي عملياتي سازي برجام در پيش گرفته اند؛ اروپا راه مشخص شده توافق را طي مي کند و آمريکاي ترامپ در صدد مانع تراشي است. در سال نخست اجراي برجام، همان طور که انتظار مي رفت شاهد اقدام هماهنگ اروپا و آمريکا به عنوان اعضاي گروه 1+5 بوديم اما با پيروزي جمهوريخواهان و ورود دونالد ترامپ به کاخ سفيد، راه واشنگتن و بروکسل در موضوع برجام و ديگر مسائل بين المللي از يکديگر جدا شد. در روزهاي گذشته و آستانه تصميم ترامپ درباره برجام، اين اختلاف بار ديگر خود را نشان داد. «فدريکا موگريني» مسئوول سياست خارجي اتحاديه اروپا و وزيران امور خارجه فرانسه، آلمان و انگليس، در ديدار با «محمدجواد ظريف» وزير امور خارجه ايران بر پايبندي کشورهاي خود به برجام تاکيد کردند. همان روز «امانوئل مکرون» رييس جمهوري فرانسه در تماسي تلفني با ترامپ از قاطعيت پاريس در اجراي برجام سخت گفت. مسائل اشاره شده نه تنها بي تاثير بر تصميم نهايي رييس جمهوري آمريکا درباره توافق نبود بلکه از اختلاف آشکار اين اروپا و امريکا براي بار ديگر حکايت کرد. به رغم فشار کشورهاي اروپايي عضو 1+5 و نيز روسيه و چين بر ايالات متحده، اين کشور همچنان در مسير اجراي توافق هسته اي سنگ ندازي مي کند اما چند روز پيش در آستانه بيست و هفتم دي ماه و سالروز اجرايي سازي توافق هسته اي، ترامپ ناگزير به تاييد مجدد برجام شد. ايالات متحده تا کنون به روح و متن برجام متعهد نمانده است. رييس جمهوري اين کشور بندهاي 26 و 28 و 29 برجام را نقض کرده؛ بندهايي به «حسن نيت» آمريکا و ديگر اعضاي توافق براي اجراي توافق ايران و 1+5 تاکيد دارند و از ايالات متحده مي خواهند تا بستر را براي استفاده از همکاري هاي پسابرجامي هموار کند. در بخشي از بند 26 برجام به وظايف ايالات متحده اشاره شده و آمده است: ايالات متحده، با حسن نيت، نهايت تلاش خود را براي دوام اين برجام و پيشگيري از ايجاد تداخل در تحقق متمتع شدن ايران از لغو تحريم هاي مشخص شده در پيوست 2 به عمل خواهد آورد. در بخش هايي از بند 28 برجام هم آمده است که «گروه 1+5 و ايران متعهد هستند که اين برجام را با حسن نيت و در فضايي سازنده، برمبناي احترام متقابل اجرا نمايند و از هرگونه اقدام مغاير با نص، روح وهدف اين برجام که اجراي موفقيت آميز آن را مختل سازد، خودداري کنند.» به رغم اعلام پايبندي ترامپ به برجام در روزهاي گذشته اما او بار ديگر با سخنان خود مبني بر تمديد تعليق تحريم ها براي «آخرين بار»، بندهاي اشاره شده را نقض کرد. نه تنها در اظهارات وي هيچ نشانه اي از حسن نيت مشاهده نمي شد بلکه 14 شخص حقيقي و حقوقي کشور ما به بهانه هاي غيرهسته اي در فهرست تحريم هاي آمريکا قرار گرفتند. پسابرجام و مواضع سازنده بروکسل برخلاف اقدامات و سخنان خشونت آميز و ضد ايراني رييس جمهوري آمريکا، سه کشور اروپايي عضو گروه مذاکره کننده بيشترين همکاري را با جمهوري اسلامي ايران به عنوان طرف ديگر توافق داشته اند؛ اقدام هايي که از تداوم مبادلات هسته اي گرفته تا توسعه همکاري هاي غيرهسته اي و مقابله با زياده خواهي هاي رييس جمهوري آمريکا را شامل مي شود. در ارتباط با مشکلات و موانعي که بر سر اجرايي شدن توافق هسته اي وجود دارد، ايران و اروپا در قالب گفت وگوهايي که تحت عنوان «نشست کميسيون مشترک برجام» انجام مي گيرد، به بررسي اين موانع و راه هاي رفع آن مي پردازند. اواخر آذرماه دهمين کميسيون مشترک برجام ميان ايران و کشورهاي 1+5 به سرپرستي «سيد عباس عراقچي» معاون وزير خارجه و «هلگا اشميت» معاون مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا در هتل کوبورگ وين آغاز شد. در اين نشست که با حضور هياتهاي ايران، اتحاديه اروپا و شش کشور(آمريکا، انگليس، آلمان، فرانسه، چين و روسيه) در سطوح معاونان و مديران سياسي وزراي خارجه اين کشورها برگزار شد، رايزنيهاي مفصلي در ارتباط با مباحث فني و حقوقي انجام گرفت. همچنين بخشي از مسائل مطرح شده در کميسيون مشترک به موضوع اجراي پيوست سوم برجام در خصوص همکاري صلح آميز هستهاي اختصاص يافت و تمام شرکت کنندگان، پايبندي مستمر خود را به تعهدات برجامي مورد توجه قرار داده و بر ضرورت تضمين اجراي موثر آن در همه بخشهاي مربوطه با حسن نيت و در فضايي سازنده تاکيد کردند. افزون بر آن، در سال هاي پسابرجام بخش قابل توجهي از همکاري هاي ايران و اروپا به بخش تجاري و اقتصادي اختصاص يافته است. تهران و بازيگران قاره سبز از جمله فرانسه، ايتاليا و آلمان بزرگترين توافق هاي تجاري را در زمينه هاي انرژي، صنعت حمل و نقل هوايي، زميني و دريايي، فناوري هاي نوين و ... امضا و اجرا کرده اند. ارديبهشت ماه امسال «ميگوئل آرياس کانتي» کميسر انرژي اتحاديه اروپا اظهار کرد که ميزان صادرات ايران به اتحاديه اروپا از زمان اجراي توافقنامه هسته اي بين تهران و شش قدرت جهان در سال 2015 به سه برابر افزايش يافته است. بنابراين، برجام علاوه بر دستاوردهايي که براي ايران به همراه داشته، از جهات مختلفي براي اروپايي ها نيز حايز اهميت بوده است. افزون بر سودمندي حاصل از مناسبات اقتصادي، برجام براي اروپا با مسائل سياسي و امنيتي گره خورده است. آنها معتقدند که در صورت لغو توافق هسته اي، بحران هاي منطقه اي در غرب آسيا وارد فاز شديدتري خواهند شد. ضمن اين که اروپا بيش از يک دهه در ارتباط با موضوع هسته اي ايران به مذاکره روي آورده و برجام را حاصل تلاش هاي 13 سال خود مي داند و از آن به عنوان الگوي حل وفصل مسالمت آميز اختلافات بين المللي ياد مي کند. پس در چنين شرايطي خواست دولت جمهوريخواه آمريکا براي همراه ساخت اروپايي ها با رويکرد ضدبرجامي ترامپ نه منطقي است و نه قابل تحقق. همراهان عزيز، آخرين خبر را بر روي بسترهاي زير دنبال کنيد: آخرين خبر در تلگرام https://t.me/akharinkhabar آخرين خبر در ويسپي http://wispi.me/channel/akharinkhabar آخرين خبر در سروش http://sapp.ir/akharinkhabar آخرين خبر در گپ https://gap.im/akharinkhabar