انتخاب/ قاسم سليماني چه از نگاه متحدانش و چه از نگاه دشمنان، يکي از قدرتمندترين بازيگران منطقه خاورميانه قلمداد مي شود. به عنوان فرمانده سپاه قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ايران به مدت بيشتر از دو دهه، او مغز متفکر شطرنج راهبردي ايران در منطقه محسوب مي شود.
جين کوربين در ميدل ايست آي نوشت: قاسم سليماني چه از نگاه متحدانش و چه از نگاه دشمنان، يکي از قدرتمندترين بازيگران منطقه خاورميانه قلمداد مي شود. به عنوان فرمانده سپاه قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ايران به مدت بيشتر از دو دهه، او مغز متفکر شطرنج راهبردي ايران در منطقه محسوب مي شود. طي سالهاي متمادي که براي بي بي سي از منطقه خاو ميانه گزارش تهيه کرده ام، به تعقيب پيشرفت اين فرمانده سايه نشين پرداخته ام که در پشت صحنه امور را کنترل ميکند.
در ادامه اين مطلب آمده است: ژنرال آمريکايي، ديويد پترائوس که طراح حمله آمريکا به عراق بود و سپس رييس سيا شد، مي گويد: ما سليماني را به عنوان يک انسان بسيار توانمند، کاريزماتيک، ماهر، داراي صلاحيت حرفه اي مي دانستيم.
شيخ جلال الصغير، يکي از روحانيون شيعه عراقي که سالها سليماني را مي شناخته و در کنار او جنگيده درباره او ميگويد: او گنجي کمياب است که کمتر مي توان مانند او يافت و از لحاظ معنوي و آرماني، تفاوت زيادي با فرماندهان خشن و سختگير نظامي دارد.
يک شهيد زنده
سليماني با زمينه تعلق به طبقه اي کارگر در مناطق حاشيه اي ايران، در دوران وقوع انقلاب اسلامي پا به عرصه جنگ گذاشت. او طي جنگ هشت ساله ايران و عراق که بسياري از ايرانيان جان خود را از دست دادند، نام خود را به عنوان يکي از فرماندهان نظامي مطرح کرد. او به طريقي جان سالم به در برد تا داستان او به عنوان يک شهيد زنده رقم بخورد. هنگامي که در سال ۲۰۰۳ آمريکا براي سرنگوني رژيم صدام به عراق حمله کرد، هدف کليدي سليماني اين بود که اطمينان حاصل کند عراق هرگز دوباره قادر نخواهد بود ايران را بي ثبات کند. او شروع به گسترش نفوذ خود در عراق کرد. هنگامي که شيعيان عراق براي مقابله با مهاجمان و نظاميان سني به مبارزه مشغول شدند، ايران از آنها حمايت کرد.
سال ۲۰۰۷ و در اوج درگيريها، ژنرال جاناتان شاو، رهبري نيروهاي بريتانيايي در بصره را بر عهده داشت. تنها در چند ماه چهل و يک نفر از سربازان او به وسيله تله هاي انفجاري مخفيانه در جنوب عراق کشته شدند. اين يک بازي موش و گربه بود: شاو ميگويد که ما ميدانستيم آنها در حال ورود هستند اما قادر نبوديم مانع آنها شويم. با بزرگ شدن تجهيزات ما، بمب هاي آنها نيز بزرگتر شد. آن يک کمپين هراس افکني محاسبه شده از سوي سليماني بود، نه يک جنگ تمام عيار بلکه فقط عملياتي براي سرگرم کردن ما و اعلام اينکه بهتر است از اينجا برويد. بريتانيا بيش از ده سال است که بصره را ترک کرده اما نفوذ ايران در اين شهر مانند ساير نقاط عراق هنوز پابرجاست.
بيرون از سايهها
زمين بازي در سال ۲۰۱۴ با هجوم داعش به سرتاسر عراق تغيير کرد و تسليحات و مواضع ارتش عراق به تصرف اين گروه درآمد. در حالي که غرب به کندي واکنش نشان مي داد، سليماني که به سرعت تهديد داعش براي ايران را دريافته بود.
نوري المالکي، نخست وزير سابق عراق ميگويد: ما خواستار کمک ايران شديم و ايران در کنار ما ايستاد که ما به خاطرش بسيار ممنونيم. سليماني آشکارا به رهبري جبهه نبرد مشغول شد. او از سايه بيرون آمد و با انتشار تصاويري که در کنار مبارزان گرفته بود، به قهرماني در شبکه هاي اجتماعي تبديل شد. وقتي بريتانيا و آمريکا در نهايت به جبهه جنگ با داعش پيوستند، خود را در کنار ايران يافتند. ژنرال آمريکايي، مک کريستال مي گويد: اکنون داعش به نماينده شيطان تبديل شده و سليماني شواليه سفيدي بود که با آن ميجنگيد. حالا تا اندازه اي آمريکا هم در کنار او بود... اما اين وضعيتي غريب بود که براي مدتي کوتاه ادامه داشت.
فرماندهان پيشمرگه مي گفتند که وقتي خود را غرق در تسليحات هر دو طرف يافتيم، دچار سردرگمي شديم. محمد حاجي محمود، يکي از فرماندهان شناخته شده کرد ميگويد وقتي سليماني يا مبارزان شيعه در يک منطقه بودند، نيروهاي آمريکايي از حمايت هوايي خودداري ميکردند. به گفته پترائوس منطق اين کار اين بود که از قدرت سليماني کاسته شود تا در سناريوي پساداعش، شبه نظاميان شيعه عراقي به مقامات رسمي اين کشور پاسخگو باشند.
در نبرد با اسراييل
تحليلگران غربي به من گفته بودند که هدف نهايي سليماني، احداث يک کريدور زميني از تهران تا لبنان و سواحل مديترانه است تا کمک ايراني به متحدان ممکن شود. سال گذشته ارتش اسرائيل ادعا کرد که نيروهاي سليماني يک پهپاد مسلح را وارد آسمانش کردند.
سليماني به چهرهاي محبوب در ايران تبديل شده است و حتي يک فيلم انيميشن با عنوان نبرد براي خليج فارس ساخته شده که در آن سليماني فرماندهي نبرد موفقيت آميز عليه آمريکا را برعهده دارد. پروفسور علي انصاري، مدير موسسه مطالعات ايران در دانشگاه سنت اندروز معتقد است: سليماني به نوعي تبديل به يکي از قهرمانان اساطيري ايران شده است. يک شواليه در دوران مدرن ملبس به زرهي درخشنده که با قدرت خالص اراده و طينت پاکش قادر است تمام شياطين را مغلوب کند.
اما سليماني در اظهارات اخير خود نيز گفته: شما جنگ را آغاز خواهيد کرد اما ما هستيم که پايان آن را رقم مي زنيم.
بازار