هشدار آلمان و سوئد درباره نابودی برجام؛ ایران واکنش نشان داد
ايسنا/ وزيران امورخارجه آلمان و سوئد با ابراز نگراني درباره وضعيت پيرامون برجام تاکيد کردند که نابودي اين توافق به نفع هيچکس نيست. سخنگوي وزارت امور خارجه ايران هم در واکنش به اظهارات وزير خارجه آلمان گفت: با سخنان ماس درباره اهميت برجام براي جامعه جهاني و اروپا هم نظريم؛ اما تاکيد ايشان مبني براي اجراي تعهدات يکجانبه توسط ايران در يک توافق چند جانبه را خيلي درک نمي کنيم. به گزارش خبرگزاري آسوشيتدپرس، مارگوت والستروم وزير امور خارجه سوئد سهشنبه شب طي سخناني در يک نشست خلع سلاح هستهاي در استکهلم اقدام واشنگتن در خروج از توافق هستهاي سال ۲۰۱۵ را بسيار غير سازنده توصيف کرد و گفت که اين کار نه تنها توافق هستهاي با ايران، بلکه اعتبار قدرتهاي جهاني در مذاکره با کره شمالي را در معرض تهديد قرار داده است. رئيس جمهور آمريکا که از زمان روي کار آمدنش بهطور مرتب توافق هستهاي ايران و گروه موسوم به ۱+۵ را مورد انتقاد قرار ميداد سرانجام در مه ۲۰۱۸ بهطور يکجانبه از آن خارج شد. اقدامي که با مخالفت بسياري از کشورها بهويژه اروپا مواجه شد. اتحاديه اروپا و طرفهاي اروپايي توافق در طول يک سال گذشته تلاش کردهاند راهي براي حفظ آن بيابند که هدف آن محدوديت برنامه هستهاي تهران در ازاي رفع تحريمهاي ايران بوده است. هايکو ماس وزير امورخارجه آلمان که هفته جاري براي رايزني درباره توافق هستهاي به ايران سفر کرده بود، در اين نشست با ابراز نگراني درباره احتمال نابودي اين توافق گفت که چنين اتفاقي نه به نفع ايران و نه به نفع اروپا است. ماس افزود: اگر ايران بخواهد از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) خارج شود با انزواي بينالمللي روبرو خواهد شد و به نقطه پيش از توافق هستهاي باز خواهد گشت که شامل تمام تحريمها خواهد بود. اين، نميتواند به نفع ايران باشد. وي همچنين با تکيه بر ادعاهاي بياساس و واهي غرب و آمريکا درباره برنامه هستهاي کشورمان گفت که بدون برجام هيچکس ديگر نميتواند با اطمينان بگويد که ايران توسعه يک سلاح هستهاي را از سر نخواهد گرفت. وزارت خارجه آلمان هم به نقل از ماس درباره منع گسترش تسليحات هستهاي بيانيهاي صادر کرد. در اين بيانيه آمده است: «خلعسلاح و منع گسترش تسليحات هستهاي در بحران است.اين وضعيت تهديدي براي صلح جهاني است. ما نيازمند ايجاد شرايطي هستيم تا با اين روند منفي مقابله کنيم. خوب است که بسياري از کشورها که ميخواهند منع گسترش تسليحات هستهاي (NPT) را تقويت و حفظ کنند در استکهلم جمع ميشوند. پيمان ان.پي.تي، به مدت 50 سال به بنياني براي قوانين هستهاي تبديل شده است. بدون آن، بسياري از کشورهاي ديگر امروز داراي تسليحات هستهاي بودند. اما اين پيمان، با بحرانهاي جدي مواجه است. کشورهايي که داراي تسليحات هستهاي هستند بايد مسئليت بيشتري به منظور خلعسلاح بر عهده بگيرند و همزنان ما بايد تلاش کنيم که ديگر کشورها هم مجهز به تسليحات هستهاي نشوند. سال آينده کنفرانس اين پيمان منع گسترش تسليحات هستهاي برگزار ميشود و ما نيازمند برنامهاي روشن هستيم تا مطمئن شويم که کنفرانس معماري عدم گسترش را تقويت ميکند.» ماس و والستروم پس از برگزاري نشست يک روزه درباره تسليحات هستهاي و در آستانه پنجاهمين سالگرد معاهده تاريخي تسليحات هستهاي که در سال ۱۹۷۰ اجرايي شد، اين اظهارات را بيان کردهاند. نمايندگاني از کشورهاي آرژانتين، کانادا، فنلاند، اتيوپي، آلمان، اندونزي، ژاپن، اردن، قزاقستان، هلند، نروژ، نيوزيلند، کره جنوبي، اسپانيا، سوئد و سوئيس در نشست استکهلم شرکت داشتند که محور گفتوگوهاي آن مباحث مربوط به معاهده منع گسترش سلاحهاي هستهاي (انپيتي) بوده است. واکنش ايران به اظهارات جانبدارانه وزير خارجه آلمان سخنگوي وزارت امور خارجه ايران در واکنش به اظهارات وزير خارجه آلمان گفت: با سخنان ماس درباره اهميت برجام براي جامعه جهاني و اروپا هم نظريم؛ اما تاکيد ايشان مبني براي اجراي تعهدات يکجانبه توسط ايران در يک توافق چند جانبه را خيلي درک نمي کنيم. اگر اين توافق چند طرف دارد همه اطراف آن بطور يکسان بايد به تعهدات شان عمل کنند و اگر نمي توانند بايد درک کنند ما هم با استفاده از سازو کارهايي که برجام در اختيار ما گذاشته نسبت به برجام و تعهدات مان بازنگري داشته باشيم. سيد عباس موسوي تصريح کرد: دوستان اروپايي اگر خيلي نگران حفظ برجام اند بايد از همه طرف ها بخواهند بدان عمل کنند و بيش از همه خودشان به تعهدات شان پايبند باشند. به ايشان و ديگراني که از تصميمات اخير برجامي ايران ابراز نگراني مي کنند پيشنهاد مي کنيم ماده ۳۶ توافق برجام و مقدمات علم حقوق را يک بار ديگر با دقت مطالعه کنند. گفتني است؛ معاون امور حقوقي و بينالمللي وزارت امور خارجه نيز در نشست روز سه شنبه شوراي حکام آژانس بينالمللي انرژي اتمي با بيان اينکه ايران قويترين اراده را در همکاري براي اجراي برجام و تعامل با آژانس در اين رابطه، از خود نشان داده است که قابل مقايسه با ديگران نيست، تأکيد کرد: تداوم برجام صرفاً با هزينه ايران امکان پذير نيست و اين بازي زننده با ايران، کارساز نخواهد بود. غلامحسين دهقاني همچنين در ديدار با آمانو با تشريح مباني تصميم اخير ايران درخصوص توقف برخي اقدامات داوطلبانه خويش تحت برجام، بر ضرورت اقدامات عملي اعضاي باقي مانده برجام به منظور حفظ آن، تاکيد کرد. وي با تصريح به اين که برگشت پذيري اقدامات ايران به اقدامات عملي ديگران بستگي دارد، تصريح کرد: وظيفه آژانس در اين شرايط اين است که به هنگام گزارش واقعيتهاي صحنه نيز به طور جامع عمل کرده و بدون پيش داوري، تمامي جوانب موضوع را ببيند. آمانو نيز در اين ديدار، برجام را يک دستاورد مهم براي راستيآزمايي خواند.