موضع گزینه جدی نخست وزیری عراق نسبت به ایران
آخرين خبر/ سايت راهبرد معاصر نوشت: با وجود گذشت بيش از 1 ماه و نيم از اعلام کنارگيري رسمي عادل عبدالمهدي از سمت نخست وزيري و حدود 30 روز از مهلت 15 روزه رئيس جمهور براي معرفي جايگزين وي، عراق همچنان در کش و قوس براي تعيين يک نخست وزير موقت است. در اين مدت تا اين لحظه، محمد شياع السوداني و اسعد العيداني تا مرز نخست وزيري رفتند اما به دليل پيچيدگي هاي موجود در ساختار سياسي و اجتماعي عراق، از سوي برهم صالح معرفي نشدند. اکنون نوبت به محمد توفيق علاوي رسيده است. شخصيتي نسبتا در حاشيه که با وجود داشتن سمت هايي نظير نمايندگي پارلمان و وزارت، بيشتر عمر خود را بيرون از عراق سپري کرده است. در اين گزارش بر آنيم تا ضمن بررسي زندگي شخصي او، به رويکردهايش نسبت به جبهه هاي داخلي و خارجي بپردازيم. پر واضح است که در تعيين نخست وزير در بغداد، قدرت هاي منطقه اي و ايالات متحده هم قدرت اعمال نفوذ دارند. به همين خاطر موضع گيري هاي محمد توفيق علاوي نسبت به بازيگران منطقه و امريکا در موفقيت وي براي رسيدن به سمت نخست وزيري، بسيار موثر است. ايران: مواضع محمد توفيق علاوي در قبال ايران، برآمده از نگاهي سکولار است. او که اوايل تشکيل مجلس اعلاي عراق در ايران، به دعوت شهيد حکيم، از لندن به تهران آمده بود، تاکيد کرده به اين جريان نپيوست چون ديدگاه مشترکي نداشت. به طور کلي از سخنان محمد توفيق علاوي چنين برداشت نمي شود که او گرايش خاصي به ايران داشته باشد. در بهترين حالت او هم مثل بسياري از سياسيون ديگري عراقي چشم بر ظلم هايي که عليه ايران مي شود مي بندد و به نام عمل گرا بودن، با انوا ع و اقسام زورگويي امريکا کنار خواهد آمد. البته اين يک نگاه يکسويه نيست؛ حداقل در لفظ علاوي حامي نگاه دشمني با هيچکس و دوستي با همه است. در گفتگو با شبکه التغيير، وقتي مجري از ايران هم در کنار عربستان و امريکا به عنوان دولتي زورگو عليه عراق نام برد، او دائما گفت: صحيح مي گويي؛ علاوي در اين گفتگو تاکيد کرد که اگر مثلا جلوي ايراني ها برود، از موضع ضعف سخن نخواهد گفت و تاکيد خواهد کرد "اين من، عراقي ها، بوديم که داعش را شکست داديم؛ ما خون داديم. ارتش، پليس و حشد عراقي بودند". در جريان انفجار نفت کش هاي الفجيره، چنين نوشت: «ايران بايد بداند با اين کار تنگه را نمي تواند ببندد و همان اشتباهي را مرتکب مي شود که صدام هنگام حمله به کويت مرتکب شد و کشورش را خراب کرد». نگاه علاوي نسبت به ايران بيشتر معطوف به تقابل اين کشور با ايالات متحده است. عمده اظهار نظرهاي وي هم در واکنش به اين موضوع است. بنابراين قطعا نمي توان محمد توفيق علاوي را يک شخصيت سياسي نزديک به ايران ارزيابي کرد؛ او حتي در 13 ژوئن 2019، صريحا از نام جعلي خليج عربي استفاده کرده و بعيد است هنگام استفاده از اين لفظ، نگاه ايران نسبت به آن را ندانسته باشد. يکبار با انتشار ويدئويي از يکي از مسئولين ترکيه که به وعده خود عمل مي کند نوشت: «آفرين بر شما! شما اسلام سياسي حقيقي داريد نه فاسداني که در کشور ما ادعا مي کنند». اگر بخواهيم تعميم دهيم احتمالا او بهترين کشور همسايه را، ترکيه مي داند. امريکا: پراگماتيسم افراطي در محمد توفيق علاوي باعث شده وي چشم خود را بر تمامي عهدشکني ها و زور گويي هاي ايالات متحده ببندد؛ همانطور که پيشتر گفته شد، نگاه علاوي بر ايران و امريکا بيش از هر نکتهي ديگري، به لزوم جلوگيري از جنگ ميان اين دو تمرکز دارد. اما از نگاهش چنين بر مي آيد که تحت فشار امريکا با هر سياستي کنار مي آيد. تئوري که محمد توفيق علاوي دائما بر آن دست مي گذارد، تلاش اسرائيل براي راه اندازي جنگ ميان ايران و امريکاست. او نسبت به تمامي کارشکني هاي امريکا عليه ايران خاموش مانده ولي نسبت به ماجراي فجيره، موضع منفي گرفته. در مقاله اي که 2017 نوشته تاکيد کرده که چين برنامه هايي براي کنار زدن دلار در معاملات بين المللي دارد ولي کشورهايي نظير عراق که صدها ميليارد دلار در بانک فدرالي امريکا دارند، نمي توانند به راحتي دلار را کنار بگذارند. خود همين تحليل نشان از مرعوب بودن در قبال تحريم هاي امريکايي است. چنين نگاهي باعث شده وي با کوچک نمايي توافق دولت عادل عبدالمهدي با چين، آن را يک تفاهم، نه قرار داد بداند که اگر درست سود آن، به درستي تعيين نشده باشد، مي تواند به ضرر عراق هم باشد. او که تاکيد دارد هنوز توافقي حاصل نشده و تنها يادداشت تفاهم امضا شده، طوري سخن مي گويد که نشان مي دهد چندان حامي اين توافق نيست و حتي در صورت مثبت دانستن آن، چندان آن را دگرگون کننده شرايط نمي بيند. پس اگر تحت فشار امريکا قرار بگيرد، احتمالا حاضر به کنار گذاشتن آن خواهد بود. رژيم صهيونيستي: شايد صريح ترين مواضع محمد توفيق علاوي در حوزه سياست خارجي را بتوان در رابطه با ضديت او با اسرائيل يافت. نامزد نخست وزيري عراق، کسي است که پس از استعفايش از سمت وزارت ارتباطات، پرونده اي را افشا کرد که طبق آن، برخي مسئولين فاسد در عوض دريافت رشوه، مدار ماهواره اي عراق را به اسرائيل واگذار کرده بودند. او البته اينجا هم نامي از فاسدان نياورد ولي افشاگري اش ضد اسرائيل قابل تامل است. همچنين علاوي از پاسخ تند نماينده اردن در سازمان ملل به نتانياهو در ژوئيه 2019 استقبال کرد.