کلیدواژههای مهم روحانی در ۷۰ سخنرانی سال ۹۹
ايران/ پيام هاي همدلانه رئيس جمهوري از همان آغاز سال تا همين امروز به صورت مسلسل وار در همه ۷۰ سخنراني او تکرار شده است. او در ۱۳۵ روز گذشته و ۷۰ سخنراني که در اين مدت داشته، ۲۲ بار در سخنراني هاي خود بر اتحاد، ۲۱ بار بر لزوم انسجام، ۱۷ بار بر همدلي، ۱۶ بار بر کمک و نهايتا ۷ بار بر هماهنگي در درون کشور تاکيد کرده است.
حسن روحاني در آخرين جلسه هيات دولت در روز ۸ مرداد گفت: «از توطئه جنگ قوا عبور کرديم.» او اين حرف را به دنبال گذشت روزهايي بر زبان آورده که حتي دورخيزهايي براي به جريان انداختن استيضاحش در مجلس را هم تجربه کرد. دورخيزهايي که البته به تذکر رهبر معظم انقلاب و حمايت ايشان از دولت براي ادامه فعاليت تا آخرين روز کارش رسيد. اما جز آن در اين دوره سه ماهه از کار مجلس جديد، کم نبود تلاش هايي که براي به مجلس کشاندن او براي طرح سوال و يا بردن وزرايش به جلسه استيضاح به جريان افتاد.
از همان اولين ساعاتي که نتايج انتخابات مجلس يازدهم اعلام شد قابل پيش بيني بود که احتمالا حسن روحاني بايد جلسات سران قوا در يک سال پاياني حضورش در پاستور را ميان دو رقيب انتخاباتي سال ۹۶ خود تجربه کند. تجربه اي که براي خيلي ها نشانه افزايش تنش بين قوا به نظر مي رسيد. دولت و حسن روحاني اما از همان ابتدا مي دانستند که اين اتفاق در ميانه ميدان درگيري با تحريم هاي امريکا و فشارهاي خارجي چه نتايج تلخي مي تواند در پي داشته باشد. ماجرا اما به همين محدود نماند؛ خيلي زود معلوم شد بار همه گيري کرونا بر دوش اقتصاد کشور مانند همه دنيا، باري به مراتب سنگين تر از آن بوده که از قبل به نظر مي رسيد. حالا با درگيري در دو ميدان «تحريم» از يک سو و «کرونا» از سوي ديگر، شکاف در صفوف خودي به هيچ ترتيبي قابل توجيه نبود. قبل از روي کار آمدن مجلس يازدهم اما بخش مهمي از نگراني ها معطوف اين سوال بود که آيا مجلس تازه نفس و البته با ديدگاهي متفاوت با دولت در اين ميدان چه خواهد کرد؟ نگراني که البته يک سال و اندي قبل از آن هم بابت شروع دوره جديد قوه قضائيه هم مطرح بود اما چندان طولي نکشيد که مشخص شد محلي از اعراب ندارد. ذات متکثر مجلس اما در اين خصوص باعث تفاوت تحليل ها شده بود. روز هفتم خرداد در افتتاحيه مجلس يازدهم پيامي که روحاني از پاستور با خود به بهارستان آورده بود، پيام همکاري بود؛ «هم دوران دولت، چهارساله و کوتاه است و هم دوران مجلس؛ اما با همکاري دولت و مجلس مي توانيم براي دهه ها و حتي قرن ها براي مردم يادگار دائمي و ماندگاري به جا بگذاريم» و «ترجيح منافع ملي بر منافع بخشي و جناحي اساس کار براي همکاري دولت و مجلس خواهد بود.»
اين سخنان روحاني در آن روز البته فقط يک تعارف سياسي نبود، در تمام مدت سپري شده از سال ۹۹، تاکيد حسن روحاني بر روي همين مساله بوده و هست؛ تاکيد بر يک همکاري همدلانه و ملي براي گذر از شرايط ويژه اي که کشور در آن قرار دارد. او در حدود ۴ ماه و نيم اخير از اول فروردين ماه تا ۵ مرداد ماه در مجموع ۴۹ بار در سخنراني هايش قوا، نهادها و طيف هاي مختلف اجتماعي را دعوت به وحدت کرده است. به عبارتي تقريبا هر ۳ روز يک بار. در همين مدت هم در سخنان رئيس جمهوري ۳۳ بار موضوع دعوت به همکاري و ۳۷ بار تاکيد بر همراهي ديده مي شود. يعني تقريبا هر دو روز يک بار تاکيد بر مساله «همکاري و همراهي». اين اما تمام واژه هاي همدلانه اي نبود که در اين مدت مورد تاکيد حسن روحاني قرار گرفت؛ او در ۱۳۵ روز گذشته و ۷۰ سخنراني که در اين مدت داشته، ۲۲ بار در سخنراني هاي خود بر اتحاد، ۲۱ بار بر لزوم انسجام، ۱۷ بار بر همدلي، ۱۶ بار بر کمک و نهايتا ۷ بار بر هماهنگي در درون کشور تاکيد کرده است.
البته رئيس جمهوري از همان روز اول فروردين ماه ۹۹ تمرکز ويژه خود بر اين مفاهيم «وحدت ساز» براي سال جديد را در پيام نوروزي اش کليد زد. جايي که تاکيد کرد: «از کروناي جسمي سريع خواهيم گذشت. با وحدت، تلاش، همکاري، با تلاش پزشکان، بايد تلاش کنيم از کروناي روحي هم عبور کنيم. وحدت، اتحاد و اخلاق است که مي تواند آينده خوبي را براي ما بسازد.» همين خط و مسير در سخنان رئيس جمهوري در اولين جلسه هيات دولت سال ۹۹ هم مورد تاکيد قرار گرفت؛ «در کنار اين همه سختي يک انسجام درست شد. نگذاريم اين انسجام از بين برود، دل ها به هم نزديک شد، مقدار زيادي کينه ها زدوده و دل ها متوجه حق و خداوند و کمک به همديگر شد. اين آثاري که در کنار اين رنج (کرونا) به دست آورديم را نگذاريم از بين برود.» وجه سياسي همين مساله هم در جلسه روز ۱۳ فروردين هيات دولت در سخنان رئيس جمهوري متبلور شد؛ «از جناح هاي سياسي تشکر مي کنم. درست است جناح هاي سياسي اختلاف سليقه هاي مختلفي دارند اما بجز يک عده بسيار معدود و کم، همه حمايت مي کنند و هم زبان و هم نوا هستند.»
پيام هاي همدلانه رئيس جمهوري از همان آغاز سال تا همين امروز به صورت مسلسل وار در همه ۷۰ سخنراني او تکرار شده است. تکراري که نشان از يک واقعيت مهم دارد و آن اينکه رسيدن به يک تفاهم جمعي و همکاري همدلانه براي دولت نه صرفا يک شعار فانتزي بلکه يک سياست عملياتي ناظر به سال پاياني عمر دولت است. سالي که در کنار بار جمع کردن پروژه ها بر روي دوش قوه مجريه، بار تحريم و کرونا نيز سنگيني مي کند. اهميت مديريت اين مسائل از نظر دولت و رئيس جمهوري نه يک بهانه کار تبليغاتي و سياسي بلکه ضرورتي ملي است که اگر درست به سرانجام نرسد، همه کشور را متضرر مي کند. با همين ديدگاه است که حسن روحاني در جلسه هيات دولت روز ۳ ارديبهشت و در شرايطي که بسياري از ناظران سياسي آغاز به کار مجلس جديد را چالشي بزرگ براي دولت مي دانستند، اين گونه موضع گيري کرد: «ما بايد يادمان باشد که رقابت هاي انتخاباتي سال ۹۶ سه سال است که تمام شده. ۹۶ رقابتي انتخاباتي بود و الان در سال ۹۹ هستيم. سال بعد از انتخابات است. مجلس هم که انتخابات آن برگزار شد ديگر رقابت انتخاباتي نداريم و همه بايد براي کشورمان و ملت مان کار کنيم. حالا انتخاباتي سال آينده هست، باز سال آينده شروع کنيم. امسال سال وحدت است، بايد دست هم را بگيريم و در کنار هم باشيم.»
با اين توصيف به نظر مي رسد اعلام اين موضوع توسط رئيس جمهوري که «از توطئه اختلاف بين قوا عبور کرده ايم»، اعلام پيروزي و موفقيت نسبي در سياستي باشد که در ۱۳۵ روز گذشته مورد تاکيد جدي دولت براي سال آخر کارش بود. هر چند که هيچ چيز قطعي نيست و عدم شناخت موقعيت مي تواند ورق «همکاري» و «وحدت» را در کشور برگرداند.