علامت سوال/ آیا نشانه های گنج از نظر علمی صحت دارند؟

سيناپرس/ در دومين يادداشت از سلسله يادداشت هاي واکاوي دنياي قاچاقچيان اشيا تاريخي و مخربان ميراث فرهنگي کشور، به بررسي علمي بحث نشانه هاي گنج و دنياي موهوم و سرشار از توهمات گنج يابان مي پردازيم. دنياي افرادي که عمر و زمان ارزشمند خود را صرف کشف گنجينه هاي خيالي کرده و در جستجوي نشانه هاي اين گنجينه ها هستند بسيار عجيب و کاملا به دور از منطق و انديشه است. اين افراد عموما با صرف هزينه هاي گزاف، تلاش مي کنند يک روزه راهي چند صد ساله را رفته و از طريق پيدا کردن گنج هايي که قطعا هيچگاه ، هيچ کسي به آن ها دست پيدا نخواهد کرد، صاحب ثروت هاي افسانه اي شوند. اين افراد در دنياي موهوم خود در پي نشانه ها و علائم خاصي هستند که اعتقادشان، دال بر وجود گنج بوده و بر پايه آن مي توان محل دفينه ها را تشخيص داد. غارتگران و مخربان آثار تاريخي با ذهني مسخ شده و قوه تخيلي نسبتا قوي به مشاهده شرايط طبيعي منطقه پرداخته و در ذهن خود تصاويري از اين شرايط خلق مي کنند. در وهله نخست بايد به اين موضوع اشاره کنيم که هيچ يک از داستان سرائي هاي فوق از نظر علمي کوچکترين ارزشي نداشته و به هيچ عنوان بر اساس علائم تخيلي نمي توان به وجود آثار باستاني در منطقه اي خاص پي برد و باستان شناسان تنها به کمک آناليز اطلاعات موجود در منطقه که مي تواند شامل تصوير برداري هوائي، ايجاد گمانه آزمايشي، بررسي متون تاريخي، بررسي نوع پوشش گياهي منطقه و مطالعه آثار و عوارض سطحي زمين باشد، درباره وجود احتمالي آثار باستاني در يک محل بحث کرده و هيچگاه اين موارد شامل نشانه هايي از قبيل نقوش حيواناتي چون شير و شتر و عقاب و ... يا شکل گيري ساختاري خاص در عوارض سطحي زمين نمي شود. نکته جالب در دنياي غارتگران و مخربان آثار تاريخي اين است که آن ها با ذهني مسخ شده و قوه تخيلي نسبتا قوي به مشاهده شرايط طبيعي منطقه پرداخته و در ذهن خود تصاويري از اين شرايط خلق مي کنند. در روان شناسي نوعي آزمون شخصيت شناسي به نام آزمون رورشاخ وجود دارد که روان شناس مقداري جوهر روي برگه اي کاغذ ريخته و آن را تا مي کند، در اين کاغذ نقش در هم پيچيده جوهر بر کاغذ پخش شده و هر کس بر اساس تخيلات ذهني خود در اين تصوير موضوعاتي را مشاهده مي کند. مشابه اين مساله نيز در ذهن افراد فوق و قاچاقچيان و مخربان فرهنگ و ميراث فرهنگي کشور رخ داده و آن ها با تصويرسازي ذهني خود از مجموعه طبيعي سنگ ها و صخره ها به نقوش خيالي مي رسند. از سوي ديگر برخي از افراد سودجو نيز با دامن زدن به اين عطش گنج يابي و بر پايه سادگي افراد فوق، براي خود منبع درآمدي بسيار خوب درست کرده و با فروش و گاه ايجاد نشانه هاي اين چنيني، از افراد ساده لوح مبالغ کلاني گرفته و نقوش بي معني گفته شده را تفسير يا معرفي مي کنند. با کمي بررسي و مشاهده دنياي اين افراد مي توان نتيجه گرفت که عمده ترين مواردي که به عنوان نشانه هاي گنج از ان ياد مي شود شامل موارد زير هستند: عوارض سطحي زمين به هيچ عنوان در طول سال هاي متمادي ثابت نبوده و بر اساس عوامل مختلفي از قبيل باد، باران، عبور انسان و حيوانات و فرسايش در حال تغيير بوده و قطعا سطح زمين يک منطقه نمي تواند از دوران باستان تا امروز به شکل مشابه باقي مانده باشد که امروزه با تفسير نقوش هندسي داخل آن به وجود احامالي گنج پي برد. آثار طبيعي و عوارض سطح زمين در بسياري از موارد، افرادي که در پي نشانه هاي گنج و دفينه هاي خيالي هستند، به طور بيمار گونه اي به بررسي سطح زمين و ساختار سنگ ها و صخره هاي موجود در محل پرداخته و همانطور که گفته شد به کمک ذهن خيال پرداز خود مجموعه اي از نقوش هندسي همچون مثلث و دايره و مربع و .... در آن کشف مي کنند که در ادامه بر اساس تفسير اين نقوش مي خواهند به محل گنج دسترسي پيدا کنند. اين موضوع به اندازه اي بچه گانه و ساده است که شايد باور آن براي هر فردي دشوار باشد اما اين حفاران غير مجاز به هيچ عنوان در نظر ندارند که اصولا عوارض سطحي زمين به هيچ عنوان در طول سال هاي متمادي ثابت نبوده و بر اساس عوامل مختلفي از قبيل باد، باران، عبور انسان و حيوانات و فرسايش در حال تغيير بوده و قطعا سطح زمين يک منطقه نمي تواند از دوران باستان تا امروز به شکل مشابه باقي مانده باشد که امروزه با تفسير نقوش هندسي داخل آن به وجود احامالي گنج پي برد. در بيشتر مناطق کوهستاني و کوهپاينه اي و يا دشت ها و بيابان ها گاه با يک بارندگي يا وزش شديد باد، عوارض سطحي تغيير شکل داده واشکال جديد ترسيم مي کنند. فعاليت هاي مخرب گنج يابان متوهم در اين حوزه نيز تنها منجر به تخريب مقابر باستاني مي شود که فاقد آثار ارزشمند مادي از نظر قاچاقچيان بوده و در اين ميان تنها اطلاعات و آثار فرهنگي ارزشمند يک ملت نابود مي شود. مقابر سرزمين ايران داراي پيشينه اي چند هزار ساله بوده و از ديرباز در آن سکونت وجود داشته است. طبيعتا در گوشه و کنار اين سرزمين باستاني هزارن قبرستان تاريخي وجود دارد که بررسي و مطالعه آن ها از سوي باستان شناسان مي تواند منجر به کشف اطلاعاتي جديد از دوران گذشته باشد. در نظر داشته باشيد که تدفين و ايجاد آرامگاه، بازتابي مستقيم از فرهنگ و اعتقادات مردم يک منطقه محسوب مي شود و اگر چه در برخي مناطق جهان شاهد وجود سنت دفن اشيا و وسايلي با فرد متوفي هستيم اما در ايران اين داستان عموما به شکل ديگري است و مقابر ايران را بايد به گونه اي ديگر طبقه بندي کرد. در دوران پيش از تاريخ در برخي سايت هاي ايران شاهد دفن اشيا با فرد متوفي هستيم اما بايد در نظر داشت که در بخش عمده اي از دوران پيش از تاريخ هنوز فلزات کشف نشده و تنها پس از عصر مس و برنز است که شاهد رواج اين ماده و استفاده از آن در جوامع انساني هستيم. عمدتا در مقابر باقي مانده از اين روزگار با فرد متوفي آثار همچون سفالينه ها، ابزارهاي سنگي و استخواني و .... دفن مي شده و خبري از گنجينه و طلا و جواهر نبوده و اصولا براي انسان اين عصر، يک ابزار اهني که با دشواري بسيار زيادي به دست مي آمده بسيار ارزشمند تر از آثار تزئيني و ... بوده و متاسفانه بسياري از قاچاقچيان و راهزنان فرهنگي به اميد يافتن گنج هاي تخيلي خود، اقدام به تخريب سايت ها و محوطه هاي پيش از تاريخي مي کنند که مربوط به زماني هستند که هنوز فلز کشف نشده است. از سوي ديگر در دوران تاريخي و روزگار باستان در ايران و به ويژه در عصر هخامنشي و ساساني شاهد وجود تفکري هستيم که بر پايه اعتقاد به احترام به عناصر چهارگانه طبيعت يعني آب، باد، خاک و آتش هستيم که بر اين اساس جسد انسان يکي از آلوده ترين موارد بوده و در سنت و آئين هاي ايران باستان و مذهب زرتشت جسد را در کوه قرار داده و پس از از بين رفتن گوشت، استخوان ها را در استودان هاي صخره اي قرار مي دادند که با عناصر چهارگانه فوق در تماس نباشد. بهترين مثال براي اين موضوع، بررسي مقابر پادشاهان هخامنشي است که همگي در داخل صخره و در دل کوه ايجاد شده اند . در دوران اسلامي نيز بر اساس آموزه هاي ديني با فرد متوفي هيچ شي و وسيله اضافي دفن نمي شود و به اين ترتيب شاهد هستيم که فعاليت هاي مخرب گنج يابان متوهم در اين حوزه نيز تنها منجر به تخريب مقابر باستاني مي شود که فاقد آثار ارزشمند مادي از نظر قاچاقچيان بوده و در اين ميان تنها اطلاعات و آثار فرهنگي ارزشمند يک ملت نابود مي شود. سنگ نگاره ها در دنياي گنج يابان، سنگ نگاره ها نقش مهمي ايفا کرده و آن ها در تلاش هستند با شناسائي و کشف نقوش روي سنگ ها و صخره به گنج برسند. به طور کلي سنگ نگاره ها در دو گروه کلي رسمي و غير رسمي تقسيم مي شوند. سنگ نگاره هاي رسمي از سوي پادشاهان و يا حاکمان محلي براي ابلاغ فرامين، ايجاد يادمان و مواردي از اين دست استفاده مي شد. اين سنگ نگاره ها عموما داراي کتيبه بوده و تصاويري روي آن ها با دقت و جزئيات زيادي نقش بسته اند. سنگ نگاره هاي غير رسمي نيز عموما به وسيله خراش دادن سنگ ها و صخره هاي طبيعي توسط انسان شکل مي گيرند که اين سنگ نگاره ها طيف وسيعي از از آثار پيش از تاريخي تا نقوش مربوط به دوران معاصر را شامل مي شوند. شناسائي نقوش قديمي در اين گروه کار دشواري است و صرفا اين نقوش تاريخي توسط انسان هاي باستاني براي تصويرسازي و گاه بر پايه اعتقادات مذهبي و ترسيم شکار شکل گرفته و نقوش جديدتر نيز توسط چوپانان و رهگذران ايجاد شده و در سراسر تاريخ باستان شناسي در ايران و ساير نقاط جهان هيچ ارتباطي بين اين نقوش و گنج هاي تخيلي وجود ندارد. بر خلاف تصور گنج يابان، ساروج هيچ ارتباطي با گنج و دفينه نداشته و نشانه وجود تاسيسات آبي و سازه هاي مرتبط با آب است. ساروج بيشتر قاچاقچيان فرهنگي و مخربان آثار تاريخي در گفتگوهاي خود از ساروج استفاده مي کنند در صورتي که بيشتر آن ها اصولا نمي دانند ساروج چيست و چه کاربردي دارد؟ از منظر علمي ساروچ نوعي ملاط است که از ترکيب آهک،خاک رس، گياهي به نام لوئي که نوعي ني است؛ سفيده تخم مرغ و خاکستر و ماسه ساخته شده و عموما نقش عايق را داشته و در ساخت سدها، آب بندها، حمام و آب انبارها استفاده مي شده است و اصولا توليد آن زمان بر و بوده و ارتباطي با گنج ندارد. بر خلاف تصور گنج يابان، ساروج هيچ ارتباطي با گنج و دفينه نداشته و نشانه وجود تاسيسات آبي و سازه هاي مرتبط با آب است. تصاوير ارائه شده در اين گزارش از سايت ها و صفحات مرتبط با گنج يابي و معرفي نشانه هاي گنج برداشته شده و به خوبي مي توانيد در آن ها تفاسير بي معني مبتني بر تخيل را شاهد باشيد. براي مطالعه يادداشت پيشين اين حوزه در رابطه با نقشه هاي گنج و آن چه در بين عوام از آن به عنوان نسخه ياد مي شود، اينجا را کليک کنيد. با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد