بيگ بنگ/ اَبَر سياهچالهها با جرمي بيش از يک ميليون برابر جرم خورشيد در مرکز کهکشانهاي عظيم قرار دارند. مقاله جديد نشان مي دهد که تاريخچه ايجاد ستاره يک کهکشان عظيم به جرم سياهچاله مرکزي آن بستگي دارد.
هر کهکشان عظيم يک اَبَرسياهچاله مرکزي دارد و وجود خود را به واسطه اِعمال اثرات گرانشي بر ستارگان کهکشان و گاهي اوقات نيروبخشي به تابشهاي پرانرژي حاصل از هسته کهکشاني فعال(AGN) نمايان مي کند. انرژي تزريق شده به يک کهکشان از جانب هسته کهکشاني فعال مي تواند با توليد گرما و بيرون دادنِ گازهايي فرايند ايجاد ستاره را متوقف کند. اين ايده براي دههها مرسوم بوده است و دانشمندان دريافتهاند که شبيهسازيهاي تکامل کهکشان بايد براي تکثير ويژگيهاي مشاهده شده کهکشانها، بازخورد حاصل از کهکشانها را نيز لحاظ کنند.
اما شواهد مشاهدهاي از ارتباط ميان سياهچالهها و ايجاد ستارگان تاکنون بدست نيامده است. مطالعه جديد تحت رهبري «ايگناسيو مارتين ناوارو» اخترشناس رصدخانه دانشگاه کاليفرنيا بر روي کهکشانهاي عظيمي تمرکز کرده است که جرم سياهچاله مرکزي آنها با تجزيه و تحليل حرکت ستاره ها در نزديکي مرکز کهکشان مورد اندازهگيري قرار گرفته است. محققان به منظور تعيين تاريخچه ايجاد ستارگان کهکشان به تجزيه و تحليل طيف نوري آنها پرداختند. اين طيف با پروژه «بررسي کهکشانهاي عظيم تلسکوپ هابي-ايبرلي» بدست آمده است.
آنها از روشهاي محاسباتي براي تحليل طيف هر کهکشان استفاده کرده و تاريخچه ايجاد ستارگان آن را با پيدا کردن بهترين ترکيب جمعيت ستارهاي براي تناسب با دادههاي طيفسنجي آشکار ساختند. دکتر «مارتين ناوارو» بيان کرد: «اين طيف به ما مي گويد که چه ميزان نور از جمعيت ستارگان دورههاي مختلف نشات مي گيرد.»
هنگامي که تيم تحقيق تاريخچه ايجاد ستارگان در کهکشانها را با سياهچالههايِ داراي جرمهاي مختلف مقايسه کرد، مشخص شد که تفاوتهاي چشمگيري وجود دارد. اين تفاوتها فقط با جرم سياهچاله ارتباط داشتند و ارتباطي با ريختشناسي کهکشان، اندازه يا ساير ويژگيها، مشاهده نشد. دکتر مارتين ناوارو افزود: «کهکشانهايِ داراي سياهچالههاي بزرگتر زودتر و سريعتر از سياهچالههاي کوچک خاموش شدند. به همين منظور، فرايند ايجاد ستاره در کهکشانهايي با سياهچالههاي مرکزي بزرگ، دوام بيشتري داشت.»
اَبَرسياهچالهها تنها زماني تابناک و درخشان هستند که موادي از مناطق دروني کهکشان ميزبان خود بلعيده باشند. “هستههاي کهکشاني فعال” بسيار متغير هستند و ويژگيهاي آنها به اندازۀ سياهچاله، نرخ قرص برافزايشي مواد جديد تزريق شده به درون سياهچاله و ساير عوامل بستگي دارد. دکتر مارتين ناوارو طي توضيحاتي اظهار داشت: «ما از جرم سياهچاله به عنوان نمايندهاي براي نفوذ انرژي به کهکشان استفاده کرديم، زيرا افزايش مواد در درون اَبَرسياهچالهها منجر به بروز بازخوردهاي پرانرژي از سوي هسته کهکشاني فعال مي شود. اين عامل مي تواند فرايند ايجاد ستارگان را زودتر پايان ببخشد.»
دکتر «آرون رومانوفسکي» اخترشناس دانشگاه ايالتي سن خوزه و دانشگاه کاليفرنيا گفت: «ماهيت دقيق بازخورد سياهچاله که ايجاد ستاره را متوقف مي سازد، هنوز در هالهاي از ابهام بوده و نامعلوم مي باشد. يک سياهچاله مي تواند با روشهاي مختلفي انرژي را به درون کهکشان تزريق نمايد. نظريههاي مختلفي نيز براي چگونگي توقف فرايند ايجاد ستارگان مطرح شده است. اما هنوز کارهاي تحقيقاتي زيادي را بايد انجام داد تا اين مشاهدات جديد با مدلهاي موجود مطابقت داشته باشند.» جزئيات بيشتر اين پژوهش در نشريۀ Nature منتشر شده است.
همراهان عزيز، آخرين خبر را بر روي بسترهاي زير دنبال کنيد:
آخرين خبر در تلگرام
https://t.me/akharinkhabar
آخرين خبر در ويسپي
http://wispi.me/channel/akharinkhabar
آخرين خبر در سروش
http://sapp.ir/akharinkhabar
آخرين خبر در گپ
https://gap.im/akharinkhabar
بازار